Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật

Đánh giá post

Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Luận Văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm luận văn thạc sĩ tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài luận văn tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm luận văn thì với đề tài Luận Văn: Nâng cao hiệu quả đánh giá tác động dự thảo văn bản quy phạm pháp luật ở Việt Nam dưới đây chắc chắn sẽ giúp cho các bạn học viên có cái nhìn tổng quan hơn về đề tài sắp đến.

3.1. Hoàn thiện các quy định về đánh giá tác động pháp luật

Ban hành các quy định pháp luật cụ thể về hướng dẫn lập báo cáo RIA, cần có sự phân biệt rõ báo cáo đánh giá tác động đơn giản và báo cáo tác động đầy đủ, các trường hợp nào thì bắt buộc phải lập báo cáo đánh giá tác động đầy đủ, tiêu chí xác định vấn đề, các phương pháp đánh giá tác động, quá trình thực hiện tham vấn để lấy ý kiến đánh giá, thông tư, thủ tục các bước tiến hành đánh giá tác động của dự thảo văn bản pháp luật, lập báo cáo đánh giá tác động của dự thảo văn bản pháp luật.

Ban hành quy định về điều kiện bảo đảm để làm cơ sở cho việc thực hiện lập báo cáo đánh giá tác động văn bản quy phạm pháp luật. Đảm bảo cho việc thực hiện RIA qua các tiêu chí sau:

Yêu cầu đối với RIA đơn giản và đầy đủ: Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

(i) Sửa đổi tiêu chí phân loại RIA đầy đủ theo hướng không áp dụng RIA đầy đủ đối với tất cả các đề nghị xây dựng pháp luật như hiện nay, và việc thực hiện RIA đầy đủ hiện nay nên tạm ngừng trong 2-4 năm cho đến khi năng lực thực hiện RIA đầy đủ có thể đáp ứng yêu cầu hoặc huỷ bỏ các tiêu chí phân loại đối với RIA đơn giản và đầy đủ, thay vào đó chỉ yêu cầu thực hiện báo cáo RIA ở mức độ chi tiết theo nhu cầu cụ thể tuỳ theo tầm quan trọng của đề nghị xây dựng VBQPPL.

Yêu cầu khi lấy ý kiến, mọi dự thảo văn bản cần kèm theo báo cáo RIA suốt thời gian lấy ý kiến. Thời gian lấy ý kiến về báo cáo RIA nên được sửa đổi theo hướng tất cả các báo cáo RIA đều được đưa ra lấy ý kiến trong thời gian giống với VBQPPL, tức là tối thiểu 60 ngày.

Giảm bớt số loại tác động bắt buộc phải đánh giá trong báo cáo RIA của dự thảo VBQPPL xuống chỉ còn 3 loại, bao gồm tác động kinh tế, xã hội và môi trường. Các tác động liên quan khác có thể được đánh giá song không mang tính bắt buộc.

Yêu cầu tất cả các VBQPPL ở cấp thấp (thông tư, quyết định…) nếu có tác động kinh tế đều phải thực hiện báo cáo RIA sơ bộ và nếu được phân tích cho thấy có tác động đáng kể thì phải được Chính phủ phê duyệt phải được xem xét kỹ như yêu cầu đối với dự thảo VBQPPL cấp cao.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ

===>>> Bảng Giá Viết Thuê Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Luật

3.2. Thành lập cơ quan có chức năng giám sát RIA ở trung ương Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

Những nước có chất lượng RIA thấp hoàn toàn không có chế tài rõ ràng dành cho các nhà làm luật có lỗi trong việc không chuẩn bị báo cáo RIA đầy đủ, không tiến hành tham vấn theo quy định. Chính phủ một số nước đã thành lập cơ quan trung ương về kiểm tra, giám sát chất lượng RIA nhằm bảo đảm RIA trước khi trình lên các bộ trưởng phải đạt mức chất lượng tối thiểu. Cơ quan giám sát RIA này là cơ quan độc lập, cũng có thể là thuộc thủ tướng. Bộ, ngành nào không có khả năng tuân thủ cần phải giải thích trước chính phủ tại sao họ không thể đáp ứng chuẩn mực tối thiểu.

Có thể thành lập một cơ quan chuyên trách thuộc Chính phủ chịu trách nhiệm đảm bảo tuân thủ RIA với các chức năng sau:

  • Đưa ra đánh giá chất lượng độc lập đối với RIA để giúp nâng cao kiến thức và tiêu chuẩn về phân tích chính sách;
  • Giám sát công tác tuân thủ RIA một cách minh bạch;
  • Cung cấp dịch vụ bồi dưỡng năng lực cho các cơ quan soạn thảo cũng như các cơ quan thẩm tra thẩm định.

Thiết lập một cơ chế cấp trung ương chịu trách nhiệm kiểm tra chất lượng RIA trước khi trình Chính phủ hoặc Quốc hội, trực thuộc cơ quan chuyên trách nêu trên.

Tăng khả năng tiếp cận RIA cho người dân và doanh nghiệp thông qua việc đăng tải báo cáo RIA lên cổng thông tin dành riêng để tất cả các bên liên quan có thể xem và đóng góp ý kiến, qua đó tạo điều kiện cho người dân tham gia nhiều hơn vào quá trình xây dựng chính sách. Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

3.3. Triển khai RIA ở giai đoạn sớm nhất

Cần bắt đầu triển khai RIA sớm để lồng ghép kết quả của RIA vào trong các quyết định chính sách. Để thúc đẩy việc sớm triển khai xây dựng RIA, các báo cáo hàng năm về kế hoạch và ưu tiên lập pháp/lập quy là các phương tiện tiềm năng cho việc bắt đầu chuẩn bị RIA và cho việc xác lập thứ tự ưu tiên ban hành văn bản. Ở nhiều nước, RIA được yêu cầu thực hiện rất sớm, ngay từ giai đoạn xây dựng chương trình làm luật; theo đó, mọi đề xuất xây dựng pháp luật đều phải kèm theo RIA đơn giản mới được xem xét để đưa vào chương trình xây dựng pháp luật.

3.4. Tăng cường đánh giá chuyên môn của các nhà khoa học

Trong thập kỷ vừa qua, các vấn đề pháp luật ngày càng dựa vào khoa học kỹ thuật. Xu hướng này tạo áp lực lớn lên các nhà làm luật (những người thường không có đủ kỹ năng cần thiết để tiếp cận, hiểu nghĩa và áp dụng các kiến thức khoa học là nền tảng cơ sở của quyết định lập pháp /lập quy). Ở một vài nước, tham khảo ý kiến chuyên môn của các nhà khoa học trở thành một chiến lược quan trọng để bảo đảm chất lượng văn bản pháp luật. Các cơ quan quản lý có thể nghiên cứu cách tiếp cận từ trên xuống nhằm bảo đảm rằng hoạt động đánh giá chuyên môn của các nhà khoa học được áp dụng và các nguồn lực khoa học khan hiếm được sử dụng có hiệu quả. Ví dụ, một nhóm thẩm định chuyên môn của các nhà khoa học có kiến thức chuyên sâu về một lĩnh vực cụ thể như đánh giá rủi ro hoặc chất lượng dữ liệu có thể đưa ra kết quả thẩm định tốt hơn, với chi phí thấp hơn so với các nhóm đánh giá chuyên môn lâm thời được thiết lập trong hệ thống hành chính công.

3.5. Xây dựng năng lực để nâng cao nhận thức, kỹ năng và kiến thức Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

Quy định tập huấn cơ bản về RIA là một trong những khoá đào tạo bắt buộc đối với cán bộ, công chức ở tất cả các cấp và được tính vào ngân sách tập huấn của bộ, ngành địa phương nhằm năng cao hơn nhận thức của cán bộ, công chức.

Triển khai các khoá tập huấn chuyên sâu về RIA để nâng cao năng lực thực hiện RIA, trước mắt tập trung cho nhóm cán bộ phân tích chính sách chủ chốt ở các bộ và cơ quan ngang bộ.

Thành lập một ban cố vấn với thành phần là cán bộ và đại biểu Quốc hội chuyên trách về RIA để chia sẻ kinh nghiệm và phổ biến cách làm tốt ở Việt Nam. Nâng cao ý thức trách nhiệm của các cơ quan, cá nhân đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh và các cơ quan được phân công chủ trì soạn thảo luật, pháp lệnh, nghị định trong việc tổ chức đánh giá tác động của dự thảo văn bản pháp luật và lập báo cáo đánh giá tác động của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Quốc hội các cơ quan của quốc hội, Chính phủ cần kiên quyết không xem xét dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị định chưa có báo cáo đánh giá tác động của dự thảo văn bản. Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ chịu trách nhiệm chính và trực tiếp thực hiện RIA. RIA sẽ không còn ý nghĩa nếu người trực tiếp soạn thảo không quan tâm, không tham gia vào việc thực hiện RIA hoặc cơ quan soạn thảo thuê hoàn toàn chuyên gia tư vấn bên ngoài thực hiện RIA cho mình. Tuy vậy, cơ quan soạn thảo có thể thuê tư vấn thực hiện một số công đoạn của RIA (nếu cần thiết) như: tiến hành điều tra, thu thập số liệu…

Một số nước yêu cầu các bộ trưởng phải xác nhận với tư cách cá nhân rằng các báo cáo RIA đáp ứng các chuẩn mực tối thiểu về chất lượng. Trong giai đoạn phát triển ban đầu của RIA, người ta vẫn quen cho rằng RIA là một phương pháp kỹ trị phù hợp cho các nhà phân tích, nhà kinh tế và các cán bộ cấp thấp chứ không đủ quan trọng để bộ trưởng phải chú ý. Khi RIA có vai trò chủ đạo và chất lượng của RIA trở thành vấn đề cần quan tâm ngay cả với chính phủ và quốc hội thì buộc các bộ trưởng và các quan chức cấp cao phải chịu trách nhiệm cá nhân về chất lượng của các RIA do bộ, ngành của họ chuẩn bị. Logic ở đây là nếu bộ trưởng phải chịu trách nhiệm cá nhân thì bộ trưởng thực sự phải đọc RIA và bảo đảm rằng RIA đáp ứng chuẩn mực quy định.

Xây dựng kiến thức đào tạo về RIA trong các giáo trình đào tạo về xây dựng văn bản pháp luật của ngành luật. Hiện nay, các giáo trình bậc đại học chuyên ngành luật tại hai cơ sở đào tạo lớn nhất của miền Bắc là Khoa luật Đại học Quốc gia Hà Nội và Trường Đại học Luật Hà Nội đều chưa cập nhật kiến thức đào tạo về RIA cho sinh viên luật[4,16], đây là nguồn nhân lực quan trọng cung cấp cho công tác thực hiện RIA tại các cơ quan, đơn vị liên quan đến xây dựng văn bản quy phạm pháp luật sau này.

3.6. Đảm bảo cho hoạt động thu thập dữ liệu và chuẩn mực chất lượng dữ liệu Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

Chính phủ cần xây dựng các chuẩn mực thu thập dữ liệu và chất lượng dữ liệu. Chiến lược thu thập dữ liệu cần bao gồm các vấn đề: xây dựng và sử dụng mối quan hệ công tư; bảo vệ chống mất cắp dữ liệu; giảm chi phí thu thập dữ liệu. Các chuẩn mực chất lượng dữ liệu cần hướng tới việc đặt RIA trên nền tảng thông tin chất lượng cao, tăng cường độ tin cậy, tính minh bạch và ích lợi của RIA.

Công đoạn tốn kém và mất nhiều thời gian nhất của toàn bộ quy trình RIA là việc thu thập dữ liệu thích hợp và đáng tin cậy. Việc thu thập dữ liệu một thời từng là lãnh địa riêng của các nhà nghiên cứu thì ngày nay, tất cả các nhà làm luật đều phải làm trong quá trình thực hiện công việc hàng ngày của họ. Vì vậy, họ phải nắm được các kỹ năng và các mối liên hệ để xác định nhu cầu về dữ liệu, xác định nguồn dữ liệu. Việc lựa chọn dữ liệu nào cần thu thập và phương pháp thu thập dữ liệu không phải là những quyết định biệt lập trong quy trình xây dựng pháp luật bởi chúng ảnh hưởng đến toàn bộ quy trình.

Nhà phân tích thường cần các dữ liệu rất cụ thể để gắn với các vấn đề mà văn bản pháp luật cụ thể đặt ra. Nghĩa là, phần lớn RIA đòi hỏi sự pha trộn của các thông tin đã có sẵn và các thông tin được tính toán để gắn với các tác động vi mô của kiến nghị lập pháp/lập quy về mặt lợi ích, chi phí hoặc rủi ro. Điều đó có nghĩa, việc thu thập một số thông tin gốc là cần thiết, hoặc thông qua các phương thức (phương pháp thống kê, phương thức lấy ý kiến nhân dân). Thông thường, sẽ cần có sự pha trộn giữa các phương thức chính thức và không chính thức. OECD lưu ý rằng: “Chương trình tham vấn được xây dựng và thực hiện tốt có thể đóng góp vào việc nâng cao chất lượng các văn bản pháp luật bằng cách cung cấp nguồn dữ liệu hiệu quả mà không tốn kém làm cơ sở cho việc hoạch định chính sách, hỗ trợ” . Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

Việc định rõ từ trước các chuẩn mực chấp nhận dữ liệu cũng như quy trình kiểm soát chất lượng cho việc sử dụng dữ liệu có ý nghĩa đặc biệt quan trọng nhằm tránh RIA “rác” , tăng cường sự tín nhiệm và độ tin cậy của RIA. Chuẩn mực chất lượng dữ liệu quen thuộc nhất là tính minh bạch. Một số nước yêu cầu các dữ liệu và giả định cơ sở phải được thể hiện rõ ràng, dứt khoát trong báo cáo phân tích để người đọc có thể hiểu được dễ dàng các kết luận đã được rút ra như thế nào.

3.7. Lựa chọn phương pháp phân tích RIA hiệu quả

Hầu hết các hướng dẫn về RIA đều nhấn mạnh đến nội dung xác định vấn đề, mục tiêu điều chỉnh và coi đây là bước quan trọng nhất trong quá trình thực hiện RIA. Chỉ khi xác định được đúng vấn đề thì mới có thể tìm được giải pháp thích hợp; việc xác định sai vấn đề thường dẫn đến thất bại chính sách[46].

Việc lựa chọn phương pháp sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp và nội dung cụ thể của RIA, hay nói cách khác là phụ thuộc vào mục tiêu điều chỉnh của quy định dự kiến ban hành. Mức độ và phạm vi phân tích cần phù hợp với tác động của quy định dự kiến ban hành. Nếu quy định dự kiến ban hành có tác động lớn thì cần có sự phân tích kỹ, sâu hơn và mang tính định lượng hơn.

Ngoài ra, trong khi thực hiện RIA cũng cần lưu ý một số vấn đề sau: Các phương pháp thu thập dữ liệu và các chuẩn mực chất lượng dữ liệu; Sự tham gia của các tổ chức khác vào quá trình RIA; Giám sát việc tuân thủ kết hợp với báo cáo công khai về việc thực hiện RIA; Đào tạo, bồi dưỡng về RIA nhiều hơn; Hoàn thiện các tài liệu hướng dẫn bằng văn bản về RIA; Cung cấp sự trợ giúp giải quyết các vướng mắc kỹ thuật.

3.8. Nâng cao hiệu quả báo cáo RIA Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

Tăng ngân sách phân bố cho việc thực hiện RIA theo hướng tập trung cho các hoạt động thu thập số liệu và bằng chứng.

Rút gọn bộ hồ sơ dự án xây dựng pháp luật theo hướng tăng chất, giảm lượng nhằm nâng cao hiệu quả của quá trình ra quyết định. Ví dụ như có thể đưa báo cáo tổng kết thi hành luật pháp vào báo cáo RIA.

Lãnh đạo ban soạn thảo cần coi RIA không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà quan trọng hơn là một quá trình xây dựng pháp luật dựa trên bằng chứng.

Các cơ quan thẩm tra thẩm định cần yêu cầu báo cáo RIA có chất lượng cao hơn và sử dụng công khai các báo cáo này trong tranh luận và thảo luận.

Chưa có quy định về nội dung của một báo cáo RIA, giải pháp đề xuất là phải đưa ra quy định cụ thể về mục tiêu, nhiệm vụ, các nội dung mà một báo cáo RIA cần phải đạt được.

KẾT LUẬN Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

Nhận thức về RIA là một vấn đề mới ở Việt Nam, cùng với nhận thức về phân tích chính sách, một công cụ quan trọng để nâng cao chất lượng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Luận văn đã bước đầu hệ thống được các nhận thức cơ bản về RIA, vai trò và ý nghĩa của RIA đối với công tác xây dựng VBQPPL, thực chất là nâng cao tính hợp lý của văn bản, tránh việc ban hành những văn bản “treo”, những văn bản thiếu tính khả thi trong hệ thống VBQPPL.

Việc thực hiện RIA ở Việt Nam mới ở giai đoạn đầu. Các nguồn lực cần thiết để thực hiện RIA còn hạn chế so với các quốc gia khác. Lĩnh vực ưu tiên chính hiện nay của Việt Nam là nâng cao năng lực và hỗ trợ công tác thực hiện RIA. Tuy nhiên cần nhấn mạnh rằng RIA không chỉ là một báo cáo đơn thuần mà lợi ích thực sự của nó đến từ việc thực hiện quy trình phân tích chính sách, trong đó các bên liên quan khác có cơ hội tham gia và liên tục đặt các câu hỏi: Liệu có cần ban hành các quy định không, và nếu cần thì giải pháp tốt nhất là gì? Chính những hoạt động tự đáng giá và liên tục lấy ý kiến các bên liên quan sẽ cải thiện chất lượng dự thảo văn bản. RIA là một công cụ và đồng thời cũng là một cơ hội để điều chỉnh VBQPPL cho phù hợp nhất trước khi đưa vào thực hiện. Do đó, cần tạo điều kiện để RIA biến cơ hội thành lợi ích thiết thực cho hoạt động xây dựng pháp luật và phát triển của đất nước.

Mỗi văn bản QPPL là một sản phẩm của công nghệ làm luật. “Công nghệ hiện đại thì sản phẩm có chất lượng cao; công nghệ lạc hậu thì sản phẩm kém chất lượng. Điều này đúng cho mọi sản phẩm, trong đó có cả các sản phẩm của hoạt động lập pháp”[7]. Thực hiện tốt RIA là một cách đổi mới công nghệ làm luật, ứng dụng khoa học vào công nghệ này, loại bỏ dần kiểu làm luật theo kinh nghiệm, thói quen, đưa ra các quy phạm chung chung, không chết ai mà thiếu tính hiệu lực, hiệu quả.

Cuối cùng, câu trả lời cho nhu cầu áp dụng RIA là một công cụ không thể thiếu trong xây dựng văn bản QPPL, phải tìm cả ở ý nghĩa thực sự của một nhà nước biết “hạn chế quyền lực”[5]. Nếu nhà nước không thực sự cần ban hành văn bản hiệu quả, thiết thực, để phục vụ cho lợi ích công, cho người uỷ quyền cho nhà nước là nhân dân, thì RIA chỉ là nhãn hiệu hình thức, tính hợp lý của văn bản QPPL chưa quan trọng bằng tác động của “nhóm lợi ích”[23] và hội chứng nhiệm kỳ. Luận văn: Giải pháp tác động dự thảo văn bản pháp luật.

XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY: 

===>>> Luận văn: Đánh giá tác động dự thảo văn bản quy phạm pháp luật

0 0 đánh giá
Article Rating
Theo dõi
Thông báo của
guest
0 Comments
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận
0
Rất thích suy nghĩ của bạn, hãy bình luận.x
()
x
Contact Me on Zalo
0877682993