Mục lục
Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Luận Văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm luận văn thạc sĩ tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài luận văn tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm luận văn thì với đề tài Luận Văn: Phương hướng và Giải pháp bảo đảm tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử tại Huyện Hoài Đức – Thành Phố Hà Nội dưới đây chắc chắn sẽ giúp cho các bạn học viên có cái nhìn tổng quan hơn về đề tài sắp đến.
3.1. Phương hướng bảo đảm tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử tại huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội
Qua thực tế theo dõi, nắm tình hình của quá trình triển khai các cuộc bầu cử và đặc biệt là việc triển khai cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV, bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 cho thấy: việc thi hành pháp luật về bầu cử được các cơ quan, tổ chức, đơn vị và nhân dân thực hiện nghiêm túc, từ việc công bố ngày bầu cử, thành lập các tổ chức phụ trách bầu cử, tổ chức các hội nghị quán triệt, phổ biến, các hội nghị hiệp thương, xây dựng kế hoạch cụ thể cho công tác tuyên truyền, đảm bảo an ninh trật tự, vận động bầu cử, giải quyết khiếu nại, tố cáo về bầu cử, lập danh sách cử tri, tổ chức ngày bầu cử, công bố kết quả bầu cử. Trong thời gian tới, để bảo đảm cho công tác tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử tại huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội, cần tập trung vào những phương hướng sau đây:
3.1.1. Tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử đảm bảo đúng pháp luật, dân chủ, minh bạch.
Ý chí nhân dân là bản chất dân chủ của bầu cử, nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước trực tiếp hoặc thông qua đại diện của mình. Trong nhà nước dân chủ, bầu cử được tiến hành để xác định quyền cho những người đại diện nắm giữ những cương vị chính trị. Một vấn đề quan trọng của luật Hiến pháp là việc nhân dân lựa chọn (bằng cách bầu) đại diện của mình để giữ những chức danh nhà nước ở trung ương và địa phương – cơ sở để cho rằng nhà nước được nhân dân trao quyền và cũng theo đó mà hệ quả logic tất yếu theo tư duy dân chủ là nhà nước thực hiện quyền lực chừng nào nhân dân còn tín nhiệm. Như vậy, bầu cử là phương thức được sử dụng để quyền lực nhà nước thiết lập ra bởi nhân dân. Vì thế việc phản ánh trung thực ý chí của nhân dân là vấn đề cốt lõi của mọi cuộc bầu cử.
Có thể cho rằng, đã nói đến bầu cử như là cách thức thành lập các chức danh nhà nước quan trọng theo ý chí của các thành viên của cộng đồng xã hội thì bầu cử chỉ có ý nghĩa nếu như nó tự do, công bằng, công khai, mở rộng, khách quan và chính xác. Những thuộc tính phải có của bầu cử nêu trên có mối quan hệ chặt chẽ và là cơ sở của nhau, đôi khi giao nhau vì có chung những biểu hiện và suy cho cùng cũng là để cho cuộc bầu cử thực sự dân chủ: kết quả của bầu cử là sự thể hiện ý chí chung của nhân dân, không phải ý chí nhà nước hay bất kỳ tổ chức nào đang tồn tại, kể cả các tổ chức có vai trò quan trọng trong hệ thống chính trị. Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Các yêu cầu cơ bản bảo đảm ý chí nhân dân trong bầu cử đã được nhân loại quan tâm trong nhiều thập niên và được đúc rút tổng kết, đó là việc duy trì các nguyên tắc bầu cử: phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.
Phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín là những nguyên tắc bầu cử phổ biến trong xã hội hiện đại. Đó có thể được coi là sự tích hợp những tri thức tiến bộ nhất của con người về bầu cử và đó là điều không cần bàn cãi. Ở nước ta, những nguyên tắc đó đã được khẳng định trong Hiến pháp và các đạo luật về bầu cử. Tuy nhiên, giữa các quy định của Hiến pháp và các đạo luật và thực tiễn tổ chức thực hiện các nguyên tắc này ở nước ta hiện nay đôi khi còn có khoảng cách khá lớn. Do vậy, định hướng đầu tiên bảo đảm tổ chức pháp luật về bầu cử dân chủ, minh bạch cần khắc phục những bất cập thuộc về các nguyên tắc bầu cử, đặc biệt là nguyên tắc phổ thông và nguyên tắc bình đẳng trong chế độ bầu cử ở nước ta hiện nay.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ
3.1.2. Tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử cần chú trọng chất lượng ứng cử viên
Thực tế cho thấy, những cuộc bầu cử gần đây, số lượng người đăng ký tự ứng cử đã tăng lên đáng kể, vì không có quy định cụ thể điều kiện nên nhiều người tự ứng cử không phải là nhân tố tiêu biểu trong xã hội, các tổ chức bầu cử phải xử lý nhiều việc liên quan đến người tự ứng cử, tỷ lệ trúng cử cũng thấp. Các thế lực thù địch, các đối tượng cơ hội chính trị lợi dụng vấn đề này để xuyên tạc, gây khó khăn cho quá trình bầu cử.
Để khắc phục hạn chế này, Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND trong thời gian tới cần sửa đổi bổ sung theo hướng quy định rõ ràng về cơ cấu, thành phần người tự ứng cử và quy định rõ các điều kiện về nơi cư trú, nơi làm việc để công dân tham gia tự ứng cử thực hiện quyền ứng cử phù hợp với quy định của pháp luật, giúp cơ quan có thẩm quyền giám sát, xác minh trong trường hợp cần thiết. Việc cụ thể hóa điều kiện đối với người tự ứng cử sẽ ràng buộc, hạn chế được tình trạng tự ứng cử tràn lan và cũng sẽ động viên người có tài, có đức, đủ điều kiện ra tự ứng cử để cử tri lựa chọn bầu làm đại biểu dân cử.
Để nâng cao chất lượng ứng cử viên, quy trình hiệp thương cần phải thực hiện nghiêm túc, khách quan bởi lẽ, nếu như những nguyên tắc hiệp thương không được bảo đảm thì hiệp thương là quy trình dễ trở nên thiếu dân chủ. Qua quá trình hiệp thương nhân dân không trực tiếp thể hiện ý chí trong việc loại bỏ sơ bộ người tham gia ứng cử và việc loại bỏ người tham gia ứng cử được thực hiện bởi các tổ chức. Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Bên cạnh đó, việc vận động bầu cử của các ứng cử viên pháp luật bầu cử cần có những quy định rõ ràng và cụ thể hơn, nhất là về cách thức, trách nhiệm, số lượng các cuộc tiếp xúc, hiện chưa có cơ chế phát hiện những trường hợp vận động bầu cử vi phạm pháp luật, chưa có tiêu chí đánh giá sự công bằng giữa các ứng viên và các chế tài xử lý vi phạm. Do vậy, cần tiếp tục nghiên cứu sửa đổi các quy định hiện hành theo hướng quy định cụ thể hơn vấn đề vận động bầu cử trong luật bầu cử để hạn chế, chấm dứt tình trạng sử dụng vật chất mua chuộc cử tri.
3.1.3. Đổi mới nhận thức về công tác tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử
Trong tổ chức thực hiện bầu cử trên địa bàn huyện, các cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp huyện, cấp xã và các tổ chức thành viên đã thực hiện ngày càng tốt hơn nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Đây là yếu tố quan trọng góp phần làm nên thành công của các cuộc bầu cử xét dưới nhiều góc độ từ việc bảo đảm cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu, chất lượng đại biểu, động viên nhân dân thực hiện quyền bầu cử, phát huy dân chủ trong bầu cử , bảo đảm an ninh, trật tự trong bầu cử,…Tuy nhiên, đánh giá chung cho thấy các cuộc bầu cử vẫn ít nhiều mang tính hình thức. Không ít các cơ quan, tổ chức, kể cả các tổ chức phụ trách bầu cử chưa thực sự phát huy tính chủ động, độc lập của mình trong thực hiện công tác bầu cử, thực hiện một cách “chiếu lệ”, chạy theo thành tích,…
Xét về phía cử tri, sự quan tâm của một bộ phận người dân đối với các hoạt động bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND chưa cao. Một số người xác định việc đi bầu cử chỉ như là một nghĩa vụ chính trị, làm cho xong chứ chưa thực sự quan tâm tới việc tìm hiểu đầy đủ về các ứng cử viên mà họ sẽ bầu và kết quả bầu cử. Điều này có thể do quan niệm cho rằng “ai trúng cử cũng được” hoặc mọi việc đã an bài rồi. Song ở một khía cạnh khác cũng phải thừa nhận là điều kiện để cử tri hiểu biết về các ứng cử viên mà họ lựa chọn cũng chưa nhiều.
Những vấn đề nêu trên cho thấy, để bảo đảm công tác tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử trước hết phải đổi mới nhận thức về bầu cử. Đánh giá đúng bản chất của bầu cử, nhận thức đúng vị trí, vai trò của bầu cử sẽ là điểm khởi đầu. Trong quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị – xã hội và cử tri cần có một cái nhìn đúng đắn hơn về vị trí, vai trò của bầu cử trong hệ thống chính trị thông qua công tác hướng dẫn, theo dõi và đánh giá công tác tổ chức thực hiện, tập huấn nghiệp vụ bầu cử và công tác tuyền thông đưa pháp luật đến nhân dân.
3.2. Giải pháp bảo đảm tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử tại huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
3.2.1. Đổi mới và nâng cao vai trò, năng lực lãnh đạo của Đảng bộ và chính quyền huyện Hoài Đức
Đảng Cộng sản Việt Nam là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội là nguyên tắc Hiến định trong hầu hết các bản Hiến pháp của nước ta từ trước đến nay. Mục tiêu và lợi ích của Đảng luôn thống nhất với mục tiêu và lợi ích của nhân dân, của dân tộc. Vì vậy, Đảng lãnh đạo nhà nước, xây dựng và củng cố nhà nước vừa là quy luật khách quan, vừa là đòi hỏi tất yếu của công cuộc đổi mới đất nước. Do đó, sự thành công của các cuộc bầu cử ở nước ta phụ thuộc rất nhiều vào sự lãnh đạo của Đảng, từ Trung ương Đảng đến các cấp ủy đảng địa phương.
Bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND để lựa chọn và bầu ra những người ưu tú, đại diện cho các tầng lớp nhân dân tham gia trong cơ quan quyền lực nhà nước ở trung ương và địa phương, nâng cao chất lượng đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp.
Để việc tổ chức bầu cử đảm bảo hiệu quả, đúng luật, các cấp ủy Đảng, chính quyền huyện Hoài Đức phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, cụ thể. Định hướng và quyết định các vấn đề rõ ràng kịp thời để các Tổ chức phụ trách bầu cử chủ động và thực hiện thuận lợi, đúng chức năng, nhiệm vụ.
Công tác nhân sự phải đảm bảo nguyên tắc Đảng lãnh đạo, thực hiện đúng quy trình, công khai, dân chủ, tạo điều kiện thuận lợi nhất để cử tri nghiên cứu, tìm hiểu, lựa chọn những đại biểu có đủ sức khỏe, trình độ, năng lực, đại diện cho ý chí, nguyện vọng các thành phần, tầng lớp nhân dân. Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Các đại biểu trúng cử là đảng viên chiếm tỷ lệ cao các cuộc bầu cử, để đảm bảo chất lượng đại biểu của Đảng trong Quốc hội và HĐND, các cấp ủy Đảng huyện Hoài Đức cần coi trọng và làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch cán bộ. Cần xây dựng đội ngũ đảng viên vững vàng về chính trị, giỏi về chuyên môn, có uy tín với quần chúng nhân dân.
3.2.2. Tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện pháp luật về bầu cử nhất là các quy định về trách nhiệm của các chủ thể có liên quan đến tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử trên địa bàn cấp huyện, cấp xã.
Trên cở sở phân tích thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật tại địa phương cụ thể là huyện Hoài Đức – Hà Nội, tác giả chỉ ra những bất cập trong quy định của pháp luật bầu cử hiện hành và một số luật liên quan,tác giả xin đưa ra một số ý kiến cá nhân về sửa đổi, bổ sung những quy định sau:
Một là, bổ sung các quy định về tổ chức cho công dân Việt Nam được bỏ phiếu từ nước ngoài, trước hết cần có mục tiêu,chủ trương của Đảng về nghiên cứu và thiết kế mô hình bầu cử cho phép bỏ phiếu từ nước ngoài phù hợp với điều kiện cụ thể của Việt Nam. Mặc dù điều kiện kinh tế – xã hội của nước ta còn nhiều khó khăn, tuy nhiên trước thực tế số lượng công dân Việt Nam đi lao động, học tập, công tác ở nước ngoài là rất lớn và ngày càng gia tăng, để bảo đảm quyền của công dân về bầu cử cần quan tâm đến nhóm cử tri này. Để đưa quy định bỏ phiếu từ nước ngoài vào trong luật không phải là việc dễ dàng, nhanh chóng, cần có sự chuẩn bị chu đáo, tuy nhiên nếu đặt ra mục tiêu dài hạn và chia nhỏ các tiến trình thực hiện mục tiêu, thì quyền bầu cử của những công dân Việt Nam bỏ phiếu từ nước ngoài sẽ sớm thành hiện thực.
Hai là, sửa đổi quy định về đăng ký tạm vắng tại Luật cư trú năm 2006, từ thời điểm Luật cư trú có hiệu lực đến nay nước ta đã trải qua 2 cuộc bầu cử, vì luật chỉ giới hạn một số đối tượng phải đăng ký tạm vắng, còn lại những trường hợp khác đi vắng tại địa phương không phải khai báo. Việc quy định như vậy khiến cho công tác quản lý tạm vắng tại chính quyền cấp xã rất khó khăn, gây ảnh hưởng rất lớn đến công tác lập danh sách cử tri, thực tiễn danh sách cử tri phải sửa đi, sửa lại nhiều lần diễn ra ở hầu hết các xã, tốn nhiều thời gian, công sức, hiệu quả công tác lập danh sách cử tri không cao. Trong khi Luật cư trú quy định rất chặt chẽ về đăng ký tạm trú thì đăng ký tạm vắng lại nới lỏng đối tượng, hơn nữa thủ tục đăng ký tạm vắng cũng hết sức đơn giản, công dân chỉ cần đến trụ sở công an xã, phường, thị trấn viết 01 tờ phiếu báo để công an quản lý. Một quy định về quản lý dân cư tưởng chừng rất đơn giản nhưng khi luật chưa quy định rõ cũng gây cản trở rất lớn ở nhiều phương diện quản lý khác. Luật cư trú nên nghiên cứu sửa đổi tất cả những trường hợp công dân thường trú tại xã, phường, thị trấn tạm vắng trong thời gian bao lâu thì phải đăng ký tạm vắng. Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Ba là, cần tiếp tục hướng dẫn chi tiết một số quy định trong Luật bầu cử 2015 liên quan đến: hướng dẫn quy trình, thủ tục giải quyết việc cử tri “đi bỏ phiếu nơi khác” để bảo đảm cho cử tri thực hiện quyền bầu cử trong điều kiện có sự di chuyển vì lý do công tác hoặc các lý do khác; hướng dẫn việc xóa tên cử tri nơi cư trú và ghi tên vào danh sách cử tri nơi tạm trú trong trường hợp cử tri có nguyện vọng thực hiện quyền bầu cử ở nơi tạm trú nhưng thời hạn tạm trú chưa đủ 12 tháng theo quy định của pháp luật; hướng dẫn cụ thể việc xóa tên cử tri trong danh sách cử tri [23],…
Bốn là, bổ sung các tiêu chuẩn định lượng cụ thể đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp,làm cơ sở cho việc tổ chức hiệp thương giới thiệu và lựa chọn ứng cử viên, Luật bầu cử 2015 quy định về điều kiện và 5 tiêu chuẩn về đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, các quy định này rất chung chung, không cụ thể, thiếu định lượng. Những điều kiện tiêu chuẩn như: trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ và năng lực, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội, HĐND là những quy định vừa rất dễ lại rất khó để căn cứ lựa chọn được những ứng cử viên làm đại biểu Quốc hội hoặc đại biểu HĐND đảm bảo chất lượng, trong khi đó đối tượng được quyền ứng cử chỉ cần tính đến ngày bầu cử đủ 21 tuổi trở lên là có thể được xem xét đưa vào danh sách ứng cử viên để cử tri bầu, những quy định chung chung này vừa gây nên tình trạng thiếu chặt chẽ trong thẩm định về tiêu chuẩn ứng cử viên, vừa gây nên sự tùy tiện trong việc lựa chọn ứng cử viên, làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng người ứng cử. Luật bầu cử cần xây dựng tiêu chuẩn khắt khe hơn đối với đại biểu Quốc hội, xây dựng tiêu chuẩn đại biểu HĐND các cấp cần cụ thể, có sự phân hóa về các yếu tố địa lý, đặc điểm văn hóa của vùng miền dân cư.
Năm là, trong việc tổ chức các hội nghị tiếp xúc cử tri cần quy định thống nhất hình thức biểu quyết trong các hội nghị bằng cách bỏ phiếu kín thay vì giơ tay như hiện nay nhằm tạo điều kiện cho các cử tri tham dự thể hiện đúng chính kiến của mình, tránh trường hợp vì “tế nhị” mà phải giơ tay biểu quyết đồng tình. Cần quy định số lượng tối thiểu các hội nghị tiếp xúc cử tri vận động bầu cử mà mỗi ứng cử viên được quyền tham gia để thực hiện thống nhất trên thực tế. Mở rộng thành phần cử tri tham gia các hội nghị cử tri nơi cư trú và nơi công tác, khuyến khích sự tham gia tự nguyện của các cử tri thay vì mời theo thành phần. Đổi mới chương trình tiếp xúc cử tri vận động bầu cử theo hướng tăng cường đối thoại giữa ứng cử viên và cử tri.
Sáu là, cần bổ sung quy định chi tiết hơn về các nội dung thông tin của người ứng cử trong niêm yết danh sách người ứng cử. Luật bầu cử 2015 đã có quy định về danh sách người ứng cử và việc niêm yết danh sách người ứng cử, tuy nhiên luật chưa quy định rõ cùng với niêm yết danh sách, cần niêm yết các thông tin khác kèm theo như lý lịch cá nhân, bản kê khai tài sản và chương trình hành động của ứng cử viên. Coi đó là điều kiện bắt buộc đối với ứng cử viên để cử tri có điều kiện giám sát.
Bảy là, cần cân nhắc xác định lại cơ quan có thẩm quyền công nhận tư cách đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND sau khi có kết quả bầu cử. Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Theo quy định của Điều 22 Luật bầu cử 2015, cơ quan có thẩm quyền công nhận tư cách đại biểu dân cử gồm:
Hội đồng bầu cử quốc gia là một cơ quan (với thành phần kiêm nhiệm) do Quốc hội khóa cũ thành lập nhưng lại có quyền: công nhận hoặc không công nhận tư cách một đại biểu Quốc hội khóa mới đã do toàn thể cử tri ở một đơn vị bầu cử của địa phương bầu ra và việc bầu cử đó là hợp pháp;
UBBC các cấp là một tổ chức liên ngành (với thành phần kiêm nghiệm) do UBND cùng cấp khóa cũ lập ra nhưng lại có quyền công nhận hoặc không công nhận tư cách đại biểu HĐND khóa tiếp theo do toàn thể cử tri ở một đơn vị bầu cử của địa phương bầu ra.
Ở đây, có hai vấn đề cần xem xét, một là, người trúng cử chỉ được sử dụng quyền khiếu nại, tố cáo khi có tranh chấp liên quan đến quyền bầu cử, ứng cử đến chính Hội đồng bầu cử hoặc UBBC cùng cấp mà không có quyền khởi kiện ra Tòa án trong trường hợp các cơ quan này không công nhận tư cách đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND. Như vậy, trong việc giải quyết tranh chấp liên quan bầu cử giữa người trúng cử và các cơ quan, tổ chức phụ trách bầu cử mới chỉ sử dụng duy nhất một cơ chế bằng con đường thủ tục hành chính. Trong khi đó, theo Hiến pháp 2013 Tòa án nhân dân là cơ quan thực hiện quyền tư pháp, có nhiệm vụ bảo vệ quyền con người, quyền công dân, thì lại không được đương nhiên tham gia giải quyết tranh chấp để bảo vệ quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân.Hai là, về tính pháp lý trong thẩm quyền ra quyết định công nhận tư cách đại biểu HĐND, UBBC ở địa phương là một tổ chức do cơ quan hành chính cùng cấp khóa cũ lập ra(cũng đồng thời mang tư cách là cơ quan chấp hành của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương) nhưng lại có quyền công nhận hoặc bác kết quả bầu cử của toàn bộ cử tri ở đơn vị bầu cử ở địa phương đối với người đã trúng cử.Như vậy, trong trường hợp công nhận hay không công nhận tư cách đại biểu dân cử cũng vẫn sử dụng thuần túy bằng cơ chế hành chính (theo nguyên tắc quyền uy – phục tùng) để vượt lên quyền cơ bản của công dân. Hơn nữa, khi quyền này được đã được thực hiện một cách đúng luật bởi toàn thể cử tri ở một đơn vị bầu cử thì thẩm quyền công nhận của cơ quan phụ trách bầu cử liệu có hợp Hiến hay không (xét theo các nguyên tắc bình đẳng trong bầu cử tại khoản 1 Điều 7; nguyên tắc Nhà nước đảm bảo và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân tại Điều 3 và khoản 2 Điều 14 Hiến pháp 2013) cũng như có mâu thuẫn trong chính quy định của pháp luật hay không (đối với việc công nhận tư cách đại biểu Quốc hội thì do một cơ quan độc lập do Quốc hội thành lập và công nhận; còn việc công nhận tư cách đại biểu HĐND thì do một cơ quan hành chính cùng cấp thành lập ra công nhận). Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Trong khi Hiến pháp 2013 chỉ quy định Hội đồng bầu cử quốc gia là cơ quan tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội thì Luật bầu cử 2015 lại trao cho cơ quan này quyền công nhận tư cách đại biểu Quốc hội, đồng thời cho phép UBBC ở địa phương một tổ chức lâm thời do cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương (UBND cùng cấp) được sử dụng thẩm quyền (hành chính) của mình bác cả kết quả thực hiện quyền bầu cử của công dân. Điều này là chưa phù hợp với tinh thần Hiến pháp (quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế bởi luật). Vì vậy, thẩm quyền công nhận tư cách đại biểu dân cử (các cấp) cần được xem xét lại và trao cho một thiết chế khác phù hợp hơn.Trên thực tế, quyền này trước đây theo Luật bầu cử đại biểu Quốc hội năm 1997 sửa đổi, bổ sung năm 2001,2010 thuộc về cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất là Quốc hội. Tuy nhiên, thẩm quyền này đã được đánh giá lại với lý do thiếu khách quan khi chính các đại biểu Quốc hội của khóa mới lại xem xét, quyết định công nhận tư cách của chính mình và người khác trong số không quá 500 người trúng cử. Nếu giao cho Chủ tịch nước với tư cách là người đứng đầu đại diện cho nhà nước về đối nội và đối ngoại thì cũng có điểm chưa hợp lý bởi Chủ tịch nước cũng là một vị đại biểu Quốc hội khóa cũ. Bởi vậy sẽ là hợp lý hơn cả nếu thẩm quyền này được trao cho Tòa án nhân dân là cơ quan thực hiện quyền tư pháp, có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của nhà nước (Điều 102 Hiến pháp 2013). Việc trao cho Tòa án nhân dân thẩm quyền này là hoàn toàn phù hợp với yêu cầu của nguyên tắc phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực nhà nước giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp [23].
Tám là, quy định cụ thể về quy trình giải quyết khiếu nại, tố cáo về các ứng cử viên và khiếu nại, tố cáo liên quan đến công tác tổ chức bầu cử
Luật bầu cử 2015 đã có quy định về khiếu nại, tố cáo về người ứng cử, lập danh sách người ứng cử (Điều 61) khiếu nại, tố cáo về kiểm phiếu (Điều 75). Tuy nhiên, Luật mới chỉ quy định tổ bầu cử nhận, giải quyết và ghi nội dung giải quyết vào biên bản mà chưa có quy định cụ thể về quy trình giải quyết, nhất là trong trường hợp đề nghị kiểm lại phiếu [23].
Chín là, xây dựng chế tài cụ thể xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về bầu cử, trên thực tế việc dùng vật chất để lôi kéo, mua chuộc cử tri là có xảy ra, tuy nhiên luật bầu cử hiện hành vẫn còn quy định rất chung chung, chưa cụ thể dự liệu những trường hợp nào xử lý hành chính, những trường hợp nào truy cứu trách nhiệm hình sự. Nếu không có chế tài xử lý thì chưa có tính chất răn đe các đối tượng vi phạm. Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
3.2.3. Tăng cường đầu tư kinh phí, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác tuyên truyền và công tác tổ chức “ngày bầu cử”. Sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử.
Mặc dù là một huyện ngoại thành thủ đô, nhưng nhìn chung, các điều kiện về kinh phí và cơ sở vật chất kỹ thuật của trang bị cho công tác tổ chức thực hiện pháp luật trên địa bàn huyện Hoài Đức vẫn còn hạn hẹp.
Nhất là các điều kiện cơ sở vật chất phục vụ cho công tác tuyên truyền và công tác tổ chức “ngày bầu cử” như địa điểm, trang thiết bị máy móc, ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác tuyên truyền, công tác kiểm phiếu thống kê còn hạn chế. Như đã nêu ở phần thực trạng, tổng số xã, thị trấn trên địa bàn huyện có 20 xã, thị trấn thì có tới 17/20 xã rất khó khăn về bố trí địa điểm bỏ phiếu, chỉ có 3/20 xã có đủ nhà văn hóa các thôn phục vụ công tác bầu cử. Không ít các xã phải tổ chức ngày bầu cử ở những địa điểm hết sức chật hẹp, thiếu mỹ quan…
Bởi vậy, trong thời gian tới, để đảm bảo tổ chức thực hiện pháp luật đạt hiệu quả, cần tăng cường hơn nữa đầu tư kinh phí, nâng cấp cơ sở vật chất và ứng dụng công nghệ tin học hiện đại vào công tác tuyên truyền và tổ chức bầu cử.
Điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật là yếu tố hết sức quan trọng để bảo đảm hiệu quả công tác tổ chức bầu cử. Trong những năm tới, để phục vụ một cách hiệu quả cho công tác tổ chức bầu cử, các cơ quan có thẩm quyền cần phát huy tối đa khả năng khai thác, ứng dụng thành tựu khoa học – công nghệ, kỹ thuật, nhất là công nghệ thông tin, hệ thống mạng điện tử để giải quyết các công việc liên quan đến tổ chức bầu cử như: lập danh sách cử tri, lập danh sách những người ứng cử,kiểm phiếu,công tác thông tin, tuyên truyền,…
Cần xác định rõ các hoạt động cụ thể trong tổ chức bầu cử để dự liệu về phương tiện làm việc, nguồn kinh phí sát với yêu cầu của nhiệm vụ. Tăng cường nguồn kinh phí cho học tập luật, bồi dưỡng nâng cao năng lực, nghiệp vụ,…có cơ chế kiểm tra bảo đảm sử dụng có hiệu quả kinh phí và các cơ sở vật chất.
3.2.4. Nâng cao hiệu quả công tác hướng dẫn, tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về bầu cử Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Công tác tổ chức bầu cử cần sự vào cuộc của toàn dân, của cả hệ thống chính trị, do vậy cần chú trọng quan tâm công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về bầu cử, quán triệt các văn bản chỉ đạo được kịp thời, đầy đủ. Nâng cao chất lượng các hội nghị tập huấn và công tác hướng dẫn về chuyên môn nghiệp vụ.
Thực hiện tốt công tác tuyên truyền về bầu cử dưới nhiều hình thức để nhân dân hiểu rõ hơn về mục đích, ý nghĩa của công tác bầu cử từ đó thực hiện tốt hơn quyền làm chủ của mọi công dân góp phần tổ chức thành công các cuộc bầu cử. Đồng thời, đấu tranh phản bác và ngăn chặn các thông tin tuyên truyền xuyên tạc, những luận điệu sai trái của các thế lực thù địch về bầu cử nhằm chống phá Đảng và Nhà nước ta.
Để tổ chức bầu cử đạt kết quả cao cần chú trọng công tác hướng dẫn nghiệp vụ về bầu cử.Trong công tác tập huấn nghiệp vụ, chú trọng đến cấp cơ sở, nhất là thành viên Tổ bầu cử. Bảo đảm thành viên các tổ chức phụ trách bầu cử có tâm huyến, trách nhiệm, nắm vững luật pháp về bầu cử, thành thạo công việc, giữ vững nguyên tắc trong việc bỏ phiếu, việc kiểm phiếu. Thực tiễn các cuộc bầu cử vừa qua cho thấy, những sai sót của thành viên Tổ bầu cử là nguyên nhân chính dẫn đến các vi phạm trong bầu cử, những khiếu nại, tố cáo về bầu cử, hệ quả là một số đơn vị bầu cử phải hủy bỏ kết quả bầu cử. Đây là bài học quý báu trong thực tiễn chuẩn bị tổ chức bầu cử cần nghiêm túc rút kinh nghiệm để triển khai có hiệu quả trong các cuộc bầu cử tiếp theo. Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
3.2.5. Tăng cường giám sát đối với công tác tổ chức bầu cử
Kết quả bầu cử phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động giám sát bầu cử, thông qua hoạt động giám sát kịp thời phát hiện những ưu, khuyết điểm trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, từ đó có nhận định, đánh giá, đề xuất phương hướng để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, đồng thời chỉ ra nguyên nhân, biện pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế.Do đó, việc tăng cường công tác giám sát đối với công tác tổ chức bầu cử không chỉ là quá trình nỗ lực, phấn đấu không ngừng của các chủ thể giám sát mà còn là đòi hỏi, mong đợi của cử tri.
Luật bầu cử hiện hành chưa làm rõ ai, thiết chế nào độc lập giám sát trước, trong và sau bầu cử. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện quyền và trách nhiệm của mình quy định tại Khoản 5 Điều 3 Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015 “Thực hiện Giám sát và phản biện xã hội”.Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã ban hành Hướng dẫn số 35/HD-MTTW-BTT về công tác giám sát bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 bao gồm 8 nội dung giám sát: Giám sát hoạt động của các tổ chức phụ trách bầu cử; giám sát việc giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND và thủ tục, hồ sơ ứng cử; giám sát việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử; giám sát việc lập danh sách cử tri và việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về danh sách cử tri; giám sát việc niêm yết danh sách những người ứng cử; việc xóa tên người trong danh sách ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp; giám sát việc tiếp xúc cử tri và người ứng cử vận động bầu cử; giám sát việc vận động bầu cử bằng phương tiện thông tin đại chúng và tuyên truyền về bầu cử; giám sát trình tự bầu cử, thể thức bỏ phiếu trong ngày bầu cử.
Với nhiệm vụ tham gia công tác bầu cử, “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam theo quy định của pháp luật tổ chức hiệp thương, lựa chọn, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND; tham gia các tổ chức phụ trách bầu cử; phối hợp với cơ quan nhà nước hữu quan tổ chức hội nghị cử tri ở cấp xã, các cuộc tiếp xúc cử tri với người ứng cử; tham gia tuyên truyền, vận động cử tri thực hiện pháp luật về bầu cử” (Điều 19 Luật MTTQ Việt Nam). Như vậy, Mặt trận vừa giữ vai trò chủ trì và tham gia hầu hết các hoạt động trong tiến trình tổ chức bầu cử, nhưng cũng vừa là chủ thể giám sát công tác tổ chức bầu cử, quy định như vậy có đảm bảo hoạt động giám sát bầu cử của MTTQ Việt Nam được minh bạch, khách quan và công bằng hay không?
Bầu cử muốn được công bằng, khách quan và trung thực thì khâu giám sát bầu cử phải được quy định chặt chẽ cả trước, trong và sau bầu cử. Hơn nữa, bầu cử là bầu cho chính sách do vậy phải làm rõ chế độ trách nhiệm của Đại biểu đối với cử tri sau bầu cử, giám sát chính sách đưa ra và việc thực thi chính sách đó ra sao sau khi được bầu.
Tiểu kết chương 3 Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND qua nhiều lần sửa đổi, bổ sung đã ngày càng đầy đủ, chặt chẽ hơn, hướng tới nâng cao chất lượng đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND. Tuy nhiên, qua thực tiễn áp dụng Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND năm 2015 trong tổ chức cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 vừa qua, vẫn còn những điểm hạn chế, bất cập so với yêu cầu của thực tiễn, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu sửa đổi, bổ sung một cách căn bản hơn trong thời gian tới.
Trên cơ sở phân tích thực trạng, đánh giá ưu điểm, hạn chế trong tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử tại huyện Hoài Đức trong những cuộc bầu cử vừa qua, tác giả đưa ra một số phương hướng và giải pháp bảo đảm hiệu quả công tác tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử trong thời gian tới, trong đó đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định của pháp luật bầu cử và giải pháp liên quan đến nhận thức, tuyên truyền, giám sát và các điều kiện vật chất bảo đảm hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử nói chung và trên địa bàn huyện Hoài Đức nói riêng.
KẾT LUẬN
Bầu cử là một trong những phương pháp để lập ra các cơ quan nhà nước của một chế độ dân chủ. Chúng ta đang hướng tới xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, một nhà nước dân chủ. Về nguyên tắc, nhà nước dân chủ là một nhà nước hợp pháp, bầu cử là một trong những biện pháp tạo nên sự hợp pháp của chính quyền trong nhà nước dân chủ và nhà nước pháp quyền.
Thông qua bầu cử, quyền lực của các cơ quan được hình thành do sự ủy quyền của nhân dân.Trong một nhà nước pháp quyền, các cuộc bầu cử càng được tổ chức rộng rãi càng tốt, qua đó nhà nước càng thể hiện tính dân chủ. Bầu cử phải công khai, minh bạch và có khả năng giúp nhân dân thiết lập được chính quyền với cơ cấu, thành phần đúng theo nguyện vọng của họ chứ bầu cử không thể là hình thức để hợp thức hóa một cơ cấu chính quyền với các thành phần đã được định sẵn của một thế lực chính trị nhất định, bầu cử phải diễn ra một cách thực sự tự nhiên, tránh mọi sự áp đặt, đảm bảo quyền tự do chính trị của công dân.
Trên thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử, chúng ta chưa làm được điều này. Bởi vậy, trên lộ trình hướng tới xây dựng nhà nước pháp quyền, chúng ta phải thực hiện 2 nhiệm vụ song hành là hoàn thiện chế độ bầu cử và nâng cao chất lượng tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử. Luận văn: Giải pháp thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức.
Đối với huyện Hoài Đức nói riêng, và chính quyền cấp huyện, cấp xã nói chung, việc tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử phải đạt được hiệu quả từ cấp cơ sở, chú trọng phát triển đội ngũ Tổ bầu cử đủ tâm huyết, đủ năng lực, trách nhiệm, đồng thời phát huy hơn nữa năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng đối với tất cả tiến trình tổ chức cuộc bầu cử, đặc biệt là việc định hướng MTTQ trong công tác hiệp thương, lựa chọn người ứng cử. Bên cạnh đó, không thể thiếu việc bảo đảm hiệu quả quản lý của các cơ quan UBND cấp huyện, cấp xã, sự phối hợp của các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội trên địa bàn.
XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY:
===>>> Luận văn: Tổ chức thực hiện pháp luật về bầu cử tại Hoài Đức
Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website: https://hotrovietluanvan.com/ – Hoặc Gmail: hotrovietluanvan24@gmail.com