Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật

Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Luận Văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm luận văn thạc sĩ tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài luận văn tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm luận văn thì với đề tài Luận Văn: Phương Hướng Và Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương ban hành dưới đây chắc chắn sẽ giúp cho các bạn học viên có cái nhìn tổng quan hơn về đề tài sắp đến.

3.1. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ QUAN ĐIỂM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, XỬ LÝ VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT DO CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG BAN HÀNH

Trong thời gian qua, bên cạnh mặt tích cực chúng ta đã đạt được thì công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương ban hành còn tồn tại một số bất cập, chưa thực sự được chú trọng đúng mức. Yêu cầu đặt ra là phải có phương hướng, quan điểm thống nhất để đổi mới mạnh mẽ hoạt động này, nhằm tăng cường chất lượng và hiệu quả của hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mới trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền hiện nay.

Ở các kỳ đại hội, Đảng ta luôn quan tâm đến việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Ngay từ Đại hội Đảng lần thứ VI, Đảng đã thể hiện rõ quan điểm:

Quản lý đất nước bằng pháp luật, chứ không chỉ bằng đạo lý….Pháp luật phải được chấp hành nghiêm chỉnh, mọi người đều

bình đẳng trước pháp luật. Mọi vi phạm đều phải được xử lý. Bất cứ ai phạm pháp đều đưa ra xét xử theo pháp luật, không được giữ lại để xử lý “nội bộ”. Không làm theo kiểu phong kiến: dân thì chịu hình pháp, quan thì xử theo “lễ”. Phải dùng sức mạnh của pháp chế xã hội chủ nghĩa kết hợp với sức mạnh của dư luận quần chúng để đấu tranh chống những hành vi phạm pháp [1].

Một mặt Đảng đánh giá những khuyết điểm và yếu kém trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước ta trong việc xây dựng pháp luật như: “Hệ thống pháp luật chưa đồng bộ, chưa tạo đủ khuôn khổ pháp lý cần thiết; việc thi hành pháp luật chưa nghiêm. Kỷ cương, kỷ luật lỏng lẻo. Một bộ phận những người có trách nhiệm giữ gìn pháp luật lại chính là những người làm sai pháp luật. Ở nhiều nơi, quyền làm chủ của nhân dân bị xâm phạm“. Từ đó đề ra những phương hướng quan điểm cơ bản là: Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa; Xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam quản lý xã hội bằng pháp luật; Đổi mới quy trình lập pháp và lập quy; Bảo đảm việc ban hành văn bản pháp quy theo đúng thẩm quyền; Rà soát văn bản pháp quy ở các cấp, xóa bỏ các quy định do ngành, địa phương ban hành trái với văn bản pháp quy của Quốc hội và Chính phủ…[2], [3]. Như vậy, Đảng ta đã đặt công tác ban hành và kiểm tra đối với văn bản quy phạm pháp luật có vị trí ngang tầm. Trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, chúng ta phải vừa xây dựng một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, có chất lượng cao vừa phải có cơ chế hữu hiệu để bảo vệ hệ thống văn bản pháp luật đó làm cơ sở nền tảng để quản lý nhà nước.

Ngày 29/11/2005, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 55/2005/QH11 về Kết quả giám sát việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ, cơ quan ngang bộ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Nghị quyết đã đánh giá những kết quả đã đạt được, những hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân và một số giải pháp chủ yếu để nâng cao chất lượng ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Trong Nghị quyết, Quốc hội đã yêu cầu các cơ quan trên trước mắt phải tổ chức rà soát, xử lý ngay những văn bản quy phạm pháp luật có vi phạm về nội dung, hình thức, thẩm quyền ban hành. Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Chỉ thị số số 32/2005/CT-TTg ngày 10/10/2005 về việc tăng cường công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật. Chỉ thị đã đánh giá thực trạng, phân công công tác và tiến độ thực hiện công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật cho từng bộ, ngành và chính quyền địa phương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Để đạt được mục đích nói trên, theo chúng tôi phương hướng chung được đặt ra trong thời gian tới đối với hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản QPPL là: Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

• Hoàn thiện các quy định của pháp luật về kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật để phù hợp với điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa cũng như đáp ứng các yêu cầu trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Xây dựng cơ chế kiểm tra thực sự có hiệu quả, từ khâu phát hiện, tiếp nhận văn bản đến xử lý và công bố kết quả xử lý văn bản quy phạm pháp luật. Trong cơ chế đó không chỉ chú trọng cơ chế kiểm tra từ phía các cơ quan nhà nước mà phải là sự tham gia của toàn xã hội. Theo đó, mọi người dân đều có quyền và tích cực tham gia vào việc phát hiện, yêu cầu xử lý văn bản trái pháp luật;
• Tổ chức lại bộ máy thực hiện chức năng, nhiệm vụ tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật hợp lý, khoa học và hiện đại về cơ cấu, điều kiện và phương tiện làm việc;
• Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức làm nhiệm vụ kiểm tra theo hướng chuyên trách, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đề cao trách nhiệm và phẩm chất chính trị, đạo đức.

Để thực hiện theo các phương hướng trên, cần quán triệt những quan điểm sau:

• Xem “phòng bệnh hơn chữa bệnh” trong công tác xây dựng pháp luật. Phòng ngừa việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật trái luật sẽ góp phần hạn chế những hậu quả do văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật gây ra và không tốn thời gian, công sức để kiểm tra và xử lý văn bản trái luật;
• Phát hiện kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật không hợp pháp, không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế – xã hội và yêu cầu quản lý nhà nước.
• Kiên quyết xử lý triệt để và kịp thời đối với những văn bản quy phạm pháp luật có nội dung trái pháp luật.
• Đổi mới toàn diện trên mọi mặt hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, từ công tác tổ chức bộ máy, thể chế, phương thức hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản của các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền, đến việc cung cấp các điều kiện để bảo đảm hoạt động tốt.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ

===>>> Viết Thuê Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Luật

3.2. CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VÀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, XỬ LÝ VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT DO CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG BAN HÀNH

Để nâng cao chất lượng hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương ban hành, cần phải có những giải pháp hữu hiệu, có tính chất đồng bộ, chúng tôi xin đề xuất một số giải pháp như sau:

Một là: Hoàn thiện thể chế pháp luật về kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật

Hoàn thiện thể chế pháp luật về kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật theo một số các yêu cầu sau:

Nâng thể chế về kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật từ Nghị định thành Luật về kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật. Cần phải đặt hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật lên ngang tầm quan trọng với hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp luật để tạo cơ chế bảo đảm cho tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Xây dựng quy trình kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật nhằm đảm bảo việc kiểm tra, xử lý kịp thời, có hiệu quả và theo quy trình chặt chẽ, thống nhất trên toàn quốc.

Hiện nay, trong hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, chưa có một văn bản nào hướng dẫn cụ thể về quy trình, thủ tục kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật. Trên cơ sở các quy định hiện hành và thực tiễn của công tác kiểm tra và xử lý văn bản, chúng tôi tổng hợp và khái quát về mặt lý luận các giai đoạn kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật như sau:

Giai đoạn 1: Tiếp nhận văn bản để kiểm tra

Theo quy định của pháp luật hiện hành có ba loại văn bản thuộc đối tượng được kiểm tra, xử lý đó là: Văn bản quy phạm pháp luật, văn bản có chứa quy phạm pháp luật nhưng không được ban hành bằng hình thức văn bản quy phạm pháp luật và văn bản do cơ quan không có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật ban hành. Tương ứng với mỗi loại văn bản trên có cách tiếp nhận để kiểm tra là khác nhau.

Đối với văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương: hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân các cấp sau khi ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày ký ban hành văn bản, phải gửi văn bản đến cơ quan, người có thẩm quyền kiểm tra văn bản theo quy định sau:

• Văn bản của hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân cấp tỉnh gửi đến Cục Kiểm tra văn bản thuộc Bộ Tư pháp và tổ chức pháp chế của Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có thẩm quyền kiểm tra văn bản theo ngành, lĩnh vực.
• Văn bản của hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân cấp huyện gửi đến Sở Tư pháp.
• Văn bản của hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân cấp xã gửi đến Phòng Tư pháp.

Đối với những văn bản có chứa quy phạm pháp luật nhưng không được ban hành bằng hình thức văn bản quy phạm pháp luật và văn bản do cơ quan không có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật ban hành, thì việc kiểm tra được hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân các cấp kiểm tra, xử lý hủy bỏ khi nhận được yêu cầu, kiến nghị, khiếu nại của cơ quan, tổ chức, các cơ quan thông tin đại chúng và của cá nhân công dân Việt Nam, người nước ngoài.

Yêu cầu, kiến nghị, khiếu nại đó có thể bằng cách trình bày trực tiếp, gửi văn bản đến cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thông qua báo chí, các phương tiện thông tin đại chúng hoặc gửi đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để chuyển cho cơ quan kiểm tra văn bản. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Trong trường hợp cán bộ, công chức của các cơ quan kiểm tra văn bản tiến hành rà soát văn bản, tổ chức kiểm tra theo chuyên đề hoặc theo ngành, lĩnh vực hoặc tiến hành các hoạt động kiểm tra văn bản khác mà phát hiện các văn bản có dấu hiệu trái pháp luật thì cũng phải có trách nhiệm xem xét, xử lý.

Khi nhận được văn bản hoặc yêu cầu, Cơ quan kiểm tra văn bản phải mở “Sổ văn bản đến“ để theo dõi việc gửi và tiếp nhận văn bản được gửi đến để kiểm tra.

Giai đoạn 2: Kiểm tra

Khi nhận được văn bản, lãnh đạo cơ quan kiểm tra văn bản phân công cho các chuyên viên chuyên trách, cộng tác viên tiến hành kiểm tra văn bản.

Người được phân công kiểm tra văn bản thực hiện việc kiểm tra văn bản theo 5 nội dung của kiểm tra: Căn cứ pháp lý cho việc ban hành; thẩm quyền ban hành; nội dung phù hợp với quy định của pháp luật; thể thức và kỹ thuật trình bày; thủ tục xây dựng, ban hành và đăng công báo, đưa tin hoặc công bố văn bản. Người kiểm tra có trách nhiệm đối chiếu nội dung văn bản được kiểm tra với cơ sở pháp lý để xem xét, đánh giá và kết luận về tính hợp pháp của văn bản được kiểm tra.

Người được phân công kiểm tra văn bản phải ký tên vào góc trên của văn bản mà mình đã kiểm tra để xác nhận việc kiểm tra và lập báo cáo kèm theo danh mục những văn bản đã được phân công kiểm tra.

Giai đoạn 3: Xử lý

Không phải mọi văn bản văn bản quy phạm pháp luật đều qua giai đoạn xử lý, mà trong giai đoạn kiểm tra, chỉ khi phát hiện có nội dung trái pháp luật thì văn bản đó mới được xem xét xử lý theo quy định. Trình tự xử lý được thực hiện như sau:

Khi phát hiện nội dung văn bản được kiểm tra có dấu hiệu trái pháp luật, người kiểm tra phải có báo cáo về kết quả kiểm tra thông qua “Phiếu kiểm tra văn bản“. Tại phiếu kiểm tra văn bản nêu rõ nội dung trái pháp luật của văn bản được kiểm tra, cơ sở pháp lý để kiểm tra và đề xuất hướng xử lý nội dung trái pháp luật, các biện pháp khắc phục hậu quả do việc ban hành, thực hiện văn bản trái pháp luật gây ra và đề xuất hướng xử lý trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền đã ban hành văn bản trái pháp luật. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Sau khi lập phiếu kiểm tra văn bản, người kiểm tra văn bản phải lập “hồ sơ văn bản có nội dung trái pháp luật” và trình lãnh đạo cơ quan kiểm tra văn bản. Lãnh đạo cơ quan kiểm tra văn bản tổ chức thảo luận, trao đổi thống nhất về nội dung có dấu hiệu trái pháp luật của văn bản được kiểm tra và ra công văn thông báo để cơ quan ban hành văn bản đó tự kiểm tra, xử lý.

Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo, cơ quan ban hành văn bản phải tổ chức tự kiểm tra, xử lý văn bản có dấu hiệu trái pháp luật và thông báo kết quả xử lý bằng văn bản cho cơ quan kiểm tra văn bản.

Việc xử lý nghị quyết của hội đồng nhân dân phải được tiến hành tại kỳ họp gần nhất của hội đồng nhân dân.

Trường hợp cơ quan, người có thẩm quyền đã ban hành văn bản có dấu hiệu trái pháp luật không xử lý trong thời hạn quy định hoặc người có thẩm quyền kiểm tra văn bản không nhất trí với kết quả xử lý của cơ quan, người có thẩm quyền ban hành văn bản, thì người có thẩm quyền kiểm tra báo cáo, đề nghị người có thẩm quyền xử lý tiến hành xử lý theo quy định về thẩm quyền xử lý. Ví dụ: Trường hợp Giám đốc Sở Tư pháp, Trưởng phòng Tư pháp không nhất trí với kết quả xử lý của hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã thì báo cáo để Chủ tịch ủy ban nhân dân cùng cấp tiến hành xử lý bằng các hình thức: Đình chỉ việc thi hành và bãi bỏ văn bản trái pháp luật của ủy ban nhân dân cấp dưới trực tiếp; Đình chỉ việc thi hành nghị quyết trái pháp luật của hội đồng nhân dân cấp dưới trực tiếp và đề nghị hội đồng nhân dân cấp mình bãi bỏ.

Cơ quan kiểm tra văn bản cần mở “Sổ theo dõi xử lý văn bản có dấu hiệu trái pháp luật“ để theo dõi quá trình xử lý văn bản.

Giai đoạn 4. Khiếu nại, tố cáo và việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong công tác kiểm tra, xử lý văn bản.

Nghị định số 135/2003/NĐ-CP đã quy định những hành vi vi phạm cụ thể của cơ quan, người có thẩm quyền kiểm tra văn bản và cơ quan, người có văn bản được kiểm tra trong công tác kiểm tra, xử lý văn bản. Do đó, mọi khiếu nại, tố cáo (nếu có) được thực hiện theo quy định của pháp luật về thủ tục giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Giai đoạn 5: Công bố kết quả xử lý văn bản trái pháp luật: Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Theo quy định của Nghị định số 135/2003/NĐ-CP, kết quả xử lý văn bản trái pháp luật phải được công bố trên công báo, các phương tiện thông tin đại chúng ở trung ương, địa phương theo quy định như sau:

Quyết định xử lý của các cơ quan, người có thẩm quyền xử lý văn bản cấp trung ương (Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ) về việc bãi bỏ, hủy bỏ hoặc đình chỉ việc thi hành văn bản trái pháp luật phải được đăng công báo hoặc công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng ở trung ương;

Nghị quyết của hội đồng nhân dân, quyết định của Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện về việc bãi bỏ, hủy bỏ hoặc đình chỉ việc thi hành văn bản trái pháp luật phải được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương [11, Điều 9]

Đối với các văn bản có chứa quy phạm pháp luật nhưng không được ban hành bằng hình thức văn bản quy phạm pháp luật và văn bản do cơ quan không có thẩm quyền ban hành văn bản quan ban hành thì kết quả xử lý phải được gửi cho tất cả các cơ quan, tổ chức, cá nhân mà trước đó văn bản bị hủy đã được gửi đến.

Hiện nay, trong quy định hiện hành không quy định cụ thể về mặt thời gian đối với việc công bố kết quả xử lý văn bản trái pháp luật, nhưng việc này cần phải được thực hiện trong thời gian sớm nhất sau khi có quyết định xử lý của cơ quan, người có thẩm quyền xử lý văn bản trái pháp luật. Điều này là rất cần thiết, với mục đích để các đối tượng kịp thời nắm bắt được thông tin, hạn chế hậu quả có thể xảy ra do việc thực hiện văn bản trái pháp luật đó.

Quy định rõ các biện pháp chế tài xử lý đối với văn bản trái pháp luật.

Cần thiết xây dựng văn bản hướng dẫn để phân biệt những trường hợp nào thì áp dụng hình thức xử lý: đình chỉ (biện pháp áp dụng tạm thời), sửa đổi, hủy bỏ hay bãi bỏ đối với văn bản trái pháp luật và hậu quả pháp lý đối với từng hình thức xử lý.

Cần quy định rõ việc xác định thiệt hại về mặt vật chất do văn bản quy phạm pháp luật đó gây ra để làm căn cứ xác định trách nhiệm đối với cơ quan ban hành văn bản. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Hai là: Xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trong quá trình kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đồng thời nhận thức đúng tầm quan trọng của công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật

Trong thực tế, sự phối kết hợp giữa các đơn vị chức năng ngay từ hoạt động soạn thảo, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật sẽ góp phần nâng cao chất lượng văn bản, hạn chế được tình trạng văn bản ban hành có nội dung trái pháp luật. Tác dụng của cơ chế này là tập hợp được trí tuệ của các cá nhân, tập thể trong cơ quan, đồng thời tăng cường năng lực đánh giá tổng hợp về tính hợp pháp của văn bản, nâng cao chất lượng kiểm tra văn bản, nhất là khi cơ quan ban hành tiến hành tự kiểm tra văn bản.

Bên cạnh đó, các cơ quan nhà nước nói chung, các bộ, ngành, địa phương nói riêng có chức năng, nhiệm vụ kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật cần nhận thức đúng và đầy đủ được sự cần thiết và tầm quan trọng của công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, cần thấy rõ tác hại về mọi mặt của văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật, để từ đó nâng cao vai trò và trách nhiệm của mình trong việc phát hiện và kiểm tra, xử lý văn bản trái luật. Trong việc soạn thảo, ban hành, cũng như kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, cần phải nhận thức rõ tính hợp lý của văn bản phải nằm trong tính hợp pháp. Nhà nước pháp quyền với nguyên tắc pháp chế không cho phép tồn tại văn bản hợp lý mà không hợp pháp và ngược lại, văn bản quy phạm pháp luật tuy đã hợp pháp mà không hợp lý thì cũng cần phải có biện pháp khắc phục nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý của văn bản.

Công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật phải được tiến hành thường xuyên, kịp thời và theo đúng quy định. Trong đó, đặc biệt coi trọng công tác tự kiểm tra theo thẩm quyền. Tránh tình trạng đến khi cơ quan nhà nước cấp trên tiến hành kiểm tra theo thẩm quyền được phân công, hoặc khi có yêu cầu, kiến nghị, khiếu nại của cơ quan, tổ chức, các cơ quan thông tin đại chúng và cá nhân thì mới tiến hành tự kiểm tra.

Ba là: Giải pháp xây dựng, kiện toàn tổ chức cho các cơ quan thực hiện công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Để đảm bảo triển khai thực hiện đầy đủ, toàn diện và có hiệu quả công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, việc xây dựng, kiện toàn các tổ chức với chức năng giúp chính quyền địa phương thực hiện việc quản lý Nhà nước về kiểm tra, xử lý văn bản là hết sức cần thiết. Trước thực tế hiện nay một số bộ, ngành, địa phương chưa thành lập tổ chức pháp chế để thực hiện chức năng, nhiệm vụ kiểm tra văn bản, hoặc đã thành lập nhưng tổ chức không thống nhất, chưa đảm bảo yêu cầu, nhiệm vụ công tác. Do vậy, cần phải xây dựng, kiện toàn, củng cố tổ chức pháp chế bộ, ngành và địa phương tạo nên một hệ thống bộ máy thống nhất từ trung ương đến cơ sở.

Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ phải thành lập Vụ Pháp chế. Đối với các Tổng cục, Cục trực thuộc Bộ, cơ quan Bộ có thể có tổ chức Pháp chế chuyên trách; Đối với các cơ quan thuộc Chính phủ hoạt động sự nghiệp tùy thuộc vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, căn cứ vào nhu cầu, khối lượng công tác pháp chế của mình để thành lập Vụ Pháp chế hoặc có hình thức tổ chức pháp chế khác phù hợp như Ban pháp chế hoặc phân công đầu mối đảm nhận công tác pháp chế.

Đối với các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ đã thành lập Vụ Pháp chế theo Nghị định số 94/CP ngày 06/9/1997 của Chính phủ về tổ chức pháp chế ở các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ phải tiến hành rà soát lại chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức để kịp thời điều chỉnh phù hợp với quy định tại Nghị định số 122/2004/NĐ-CP ngày 18/5/2004 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức pháp chế các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và doanh nghiệp nhà nước.

• Tổ chức pháp chế ở các cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân cấp tỉnh:

Sở Tư pháp với vai trò là cơ quan chuyên môn giúp ủy ban nhân dân cấp tỉnh quản lý nhà nước về công tác tư pháp ở địa phương, thực hiện chức năng kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật phải thành lập Phòng Kiểm tra văn bản. Còn các cơ quan chuyên môn khác thuộc ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và yêu cầu, khối lượng công việc để xem xét thành lập Phòng Pháp chế hoặc phân công đầu mối đảm nhiệm công tác pháp chế.

• Đối với cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã:

Hiện tại Phòng Tư pháp thuộc ủy ban nhân dân cấp huyện và Ban Tư pháp xã, phường đang thực hiện chức năng kiểm tra văn bản. Do cơ cấu tổ chức và tính chất, khối lượng công tác văn bản của cấp này mà không thành lập tổ chức pháp chế, nhưng cũng cần phải kiện toàn, phân công, bố trí cán bộ chuyên trách thực hiện công tác kiểm tra, xử lý văn bản.

Các cơ quan kiểm tra văn bản trong hệ thống hành chính cần phải được tổ chức theo một cơ cấu thống nhất và có mối liên hệ chặt chẽ về chuyên môn nghiệp vụ. Các chuyên viên thực hiện công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật phải chịu trách nhiệm trước thủ trưởng cơ quan về văn bản đã kiểm tra. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Việc kiện toàn bộ máy thực hiện công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật thuộc hệ thống cơ quan hành chính cũng phải tiến hành đồng bộ với cơ quan thực hiện quyền giám sát, xử lý văn bản. Trong đó, phân công rõ về chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền trong việc giám sát, kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật do hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân ban hành.

Về chủ thể thực hiện quyền giám sát và xử lý văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương ban hành có Quốc hội, ủy ban thường vụ Quốc hội, hội đồng nhân dân (trong đó hội đồng nhân dân vừa thực hiện chức năng giám sát, kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật). Theo quy định hiện hành, Ủy ban pháp luật là cơ quan của Quốc hội, thực hiện nhiệm vụ giám sát văn bản quy phạm pháp luật của các cơ quan nhà nước ở Trung ương [22, Điều 27]. Ủy ban thường vụ Quốc hội là cơ quan thường trực của Quốc hội, thực hiện nhiệm vụ giám sát, có quyền bãi bỏ nghị quyết sai trái của hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương [22, Điều 7]. Nhưng do cơ cấu tổ chức của UBTVQH không có bộ phận nào mang tính chất chuyên trách mà chỉ có ủy viên của UBTVQH thực hiện giám sát, xử lý đối với các nghị quyết sai trái của hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ban hành với một số lượng Nghị quyết của hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong cả nước ban hành là rất lớn. Do đó, cần phải nghiên cứu để thành lập một bộ phận chuyên trách thực hiện chức năng giám sát và xử lý văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương cấp tỉnh ban hành.

Hiện nay theo quy định của Luật Tổ chức hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân năm 2003 thì các Ban của hội đồng nhân dân trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn có trách nhiệm thường xuyên theo dõi việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật của ủy ban nhân dân cùng cấp, nghị quyết của hội đồng nhân dân cấp dưới trực tiếp. Khi phát hiện văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật, có quyền yêu cầu cơ quan ban hành xem xét xử lý hoặc kiến nghị hội đồng nhân dân cấp mình bãi bỏ đối với văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật theo thủ tục quy định [24, Điều 78]. Ban Pháp chế được thành lập ở hội đồng nhân dân cấp tỉnh và cấp huyện có nhiệm vụ “giúp Hội đồng nhân dân giám sát hoạt động của ủy ban nhân dân và các cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân cùng cấp về lĩnh vực thi hành pháp luật, …” [27, Điều 35]. Thực tế hiện nay, công tác giám sát của các Ban của hội đồng nhân dân chưa thực sự hiệu quả. Do đó, cần phải đổi mới phương thức giám sát, phân công nhiệm vụ cho một ban chuyên trách – Ban Pháp chế giám sát và trực tiếp kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương ban hành. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Bốn là: Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật có năng lực, trình độ và phẩm chất đạo đức

Cùng với việc xây dựng, kiện toàn tổ chức để triển khai thực hiện kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, cần xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách cho công tác kiểm tra ở các bộ, ngành và địa phương. Với mục đích của hoạt động kiểm tra là bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của văn bản trong hệ thống pháp luật. Do vậy, việc lựa chọn và bố trí những cán bộ có đủ năng lực, đảm bảo vững về kiến thức pháp lý và chuyên sâu về nghiệp vụ để thực hiện công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật là hết sức cần thiết.

Tiếp tục xây dựng và hình thành chức danh công chức pháp chế theo các điều kiện, tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ. Công chức pháp chế là công chức làm công tác pháp chế, trong đó chú trọng đến công tác kiểm tra văn bản. Việc tuyển dụng công chức làm công tác pháp chế ở các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ như: phải là công chức từ ngạch chuyên viên trở lên; có trình độ cử nhân luật hoặc tương đương trở lên; có chứng chỉ đã qua bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra văn bản hoặc có thời gian làm công tác pháp luật nhất định. Ngoài ra, những người làm công tác này không những phải có kiến thức pháp lý vững vàng mà còn đòi hỏi phải có kiến thức chuyên môn chuyên sâu trong từng lĩnh vực kiểm tra được phân công. Đối với trường hợp công chức pháp chế đã có bằng cử nhân luật, nhưng chưa có kiến thức chuyên ngành thuộc lĩnh vực mình công tác, thì hàng năm phải được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Đối với người đứng đầu tổ chức pháp chế cũng phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định như: có kinh nghiệm trong công tác pháp chế, có thời gian 5 năm làm công tác pháp luật, …

Các bộ, ngành và địa phương cần phải tiến hành rà soát, đánh giá về tổ chức và đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật. Đặc biệt, chính quyền địa phương cấp huyện, cấp xã phải phân công, bố trí cán bộ có đủ trình độ chuyên môn, đảm bảo cho cán bộ, công chức kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật không phải kiêm nhiệm các công tác khác. Hiện nay, chức danh cán bộ tư pháp cấp huyện, cán bộ tư pháp – hộ tịch cấp xã vẫn chưa có bằng cử nhân luật chiếm số lượng lớn, bên cạnh đó vẫn đang phải thực hiện nhiều mảng công tác tư pháp khác như: chứng thực, quản lý và đăng ký hộ tịch, đôn đốc thi hành án dân sự có giá trị không quá 500.000 đồng, … điều này ảnh hưởng đến việc triển khai và chất lượng của công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền. Do đó, cần phải xây dựng đội ngũ công chức chuyên trách làm công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật ở cấp huyện và cấp xã theo hướng: mỗi đơn vị có ít nhất 01 lãnh đạo và 01 công chức chuyên trách thực hiện nhiệm vụ kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền.

Bên cạnh đó cần triển khai việc xây dựng và mở rộng đội ngũ cộng tác viên kiểm tra văn bản. Nguồn của đội ngũ cộng tác viên là các chuyên gia pháp luật thuộc các chuyên ngành, có trình độ pháp lý và kinh nghiệm đảm bảo đáp ứng các yêu cầu của công tác kiểm tra văn bản hoặc các chuyên gia thuộc các cơ quan tư pháp, các cơ quan quản lý nhà nước khác ở Trung ương và địa phương, các cán bộ nghiên cứu và đào tạo pháp luật, các cơ quan, tổ chức hữu quan khác phù hợp với lĩnh vực văn bản được kiểm tra. Cần xây dựng tiêu chuẩn về cộng tác viên, tránh tình trạng mời cộng tác viên chưa có sự chọn lọc, ảnh hưởng đến chất lượng kiểm tra, xử lý văn bản.

Đẩy mạnh công tác tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ chuyên trách, đội ngũ cộng tác viên làm công tác kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật từ cấp bộ đến cấp cơ sở. Coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm, thông qua nhiều hình thức như: trực tiếp tổ chức các lớp tập huấn theo đối tượng, theo lĩnh vực; tổ chức buổi tọa đàm trao đổi, hướng dẫn nghiệp vụ, hoặc thông qua công tác phối hợp kiểm tra theo địa bàn, kiểm tra theo chuyên đề.

Năm là: Hoàn thiện cơ chế giải quyết khiếu nại, tố cáo Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Theo quy định của pháp luật hiện hành chưa có văn bản nào quy định về việc giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật. Nghị định số 135/2003/NĐ-CP cũng chỉ quy định một số hành vi vi phạm trong công tác kiểm tra, xử lý văn bản được giải quyết theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo [20, Điều 30]. Tức là mới chỉ quy định chủ thể (cơ quan, người có thẩm quyền kiểm tra văn bản và cơ quan, người có văn bản được kiểm tra) và hành vi vi phạm trong công tác kiểm tra, xử lý văn bản.

Theo chúng tôi, trong Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản pháp luật khác có liên quan cũng cần có chế tài xử lý cụ thể, mở rộng chủ thể và phạm vi đối tượng của khiếu nại và tố cáo đối với việc ban hành văn bản trái pháp luật, như: cơ quan, tổ chức, công dân có quyền khiếu nại, tố cáo cơ quan, người có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và công dân.

Sáu là: Xây dựng cơ chế “kiện” theo con đường Tòa án

Bên cạnh việc hoàn thiện cơ chế kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật theo hệ thống hành pháp, cũng cần xây dựng cơ chế kiện theo thủ tục tư pháp để bảo đảm chế tài xử lý đối với việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật.

Hiện nay, theo Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm 1998, đã được sửa đổi, bổ sung năm 2006 có hiệu lực ngày 01/6/2006 thì Tòa án chỉ có thẩm quyền giải quyết đối với một số loại việc, cụ thể là 26 loại việc được quy định tại Điều 11 Pháp lệnh. Trong đó, các tranh chấp được Tòa thụ lý chủ yếu là liên quan đến các loại văn bản cá biệt như: Quyết định xử phạt vi phạm hành chính và các loại khác theo quy định của pháp luật.

Các loại việc khác theo quy định của pháp luật được hiểu như thế nào? Theo Hướng dẫn của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao tại Nghị quyết số 03/2003/NQ – HĐTP ngày 18/4/2003 hướng dẫn thi hành một số quy định của Pháp lệnh TTGQCVAHC, ngoài 26 loại việc được quy định cụ thể tại Điều 11 Pháp lệnh TTGQCVAHC, những loại việc khác nếu không thuộc trường hợp đã được quy định thì Tòa án kiểm tra xem đã có văn bản quy phạm pháp luật nào về lĩnh vực đó quy định quyền khiếu kiện hành chính hay không, nếu có thì Tòa án căn cứ Điều 11 Pháp lệnh TTGQCVAHC và các quy định tương ứng của văn bản quy phạm pháp luật đó để thụ lý giải quyết. Nhưng căn cứ theo văn bản pháp luật hiện hành, thì chưa có một văn bản quy phạm pháp luật nào quy định về quyền khiếu nại, tố cáo cũng như khiếu kiện đối với cơ quan, người có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật. Như chúng tôi đã phân tích ở phần trên, Nghị định số 135/2003/NĐ-CP cũng mới chỉ quy định về quyền khiếu nại, tố cáo trong công tác kiểm tra, xử lý văn bản. Do đó không có căn cứ pháp luật để Tòa án thụ lý giải quyết đối với loại việc, hay hình thức khởi kiện này. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Trên thực tế thời gian qua, đã có nhiều văn bản quy phạm pháp luật của các bộ, chính quyền địa phương ban hành xâm phạm trực tiếp, gián tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và công dân, gây bức xúc dư luận xã hội, đặt ra yêu cầu cần xử lý, cần sự phán quyết của Tòa án. Nhưng Tòa án không có căn cứ để thụ lý giải quyết theo thủ tục tố tụng đối với các cơ quan đã ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật. Theo chúng tôi, về mặt lý luận thì văn bản quy phạm pháp luật cũng là một loại văn bản quản lý, là hình thức quyết định hành chính của cơ quan, cá nhân có thẩm quyền. Loại văn bản này có đặc thù riêng là phạm vi và đối tượng điều chỉnh rộng. Cũng chính vì vậy mà tác hại của một văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật gây ra là rất lớn. Do đó, cần thiết phải có một cơ chế điều chỉnh triệt để đối với loại văn bản này.

Bên cạnh việc hoàn thiện cơ chế kiểm tra, xử lý văn bản – thuộc chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan hành chính, cần nghiên cứu và xây dựng cơ chế “kiện” theo con đường tòa án. Theo đó, các cơ quan, tổ chức và công dân có quyền kiện cơ quan ban hành văn bản trái pháp luật (đối với cả văn bản cá biệt và văn bản quy phạm pháp luật), yêu cầu tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp do văn bản quy phạm pháp luật có nội dung trái pháp luật gây ra. Cơ chế tòa án nhằm mục đích đảm bảo và thực thi quyền của công dân, góp phần nâng cao trách nhiệm của cơ quan, người ban hành văn bản và cả cơ quan, người có thẩm quyền kiểm tra văn bản.

Vấn đề đặt ra là Tòa án để giải quyết tranh chấp này là Tòa án nào? Hiện nay chúng ta mới chỉ có Tòa Hành chính thuộc hệ thống Tòa án nhân dân. Việc giải quyết tranh chấp liên quan đến văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật, vi phạm hiến pháp và pháp luật, đã đến lúc cần thành lập Tòa Hiến pháp (Tòa bảo hiến) để bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của hệ thống pháp luật và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và công dân.

Bảy là: Quy định rõ về xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có thẩm quyền đã ban hành văn bản trái pháp luật và người có thẩm quyền kiểm tra, xử lý văn bản đã không thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, xử lý theo quy định

Ngay từ thời phong kiến, yêu cầu về mỗi loại văn bản được quy định rất chặt chẽ. Người nào không viết được các loại: chế, chiếu, biểu, … thì không thể thi đỗ để ra làm quan. Sau khi làm quan, theo luật pháp phong kiến, nếu vi phạm các quy định về làm văn bản sẽ bị phạt theo luật hình. Ví dụ: Theo Điều 123 của Bộ luật Hồng Đức thời Lê, nếu phải thảo chiếu, chế mà lại quên, nhầm hay viết sai chữ, thì xử phạt 80 trượng, thảo sai ý chỉ của nhà vua thì xử tội biếm hay đồ, tùy theo trường hợp nặng nhẹ (biếm là giáng chức, đồ là bắt làm việc cho người khác, phục dịch việc công) [35, tr. 71-72]. Đến triều Nguyễn, các văn bản soạn thảo đệ trình lên nhà vua đều phải qua qua một cơ quan kiểm tra gọi là “Nội các”. Nếu phát hiện ra các sai sót trong văn bản đệ trình thì Nội các có quyền trả lại cho người soạn thảo để hoàn chỉnh. Nếu kiểm tra không kỹ mà để nhà vua tìm ra sai sót trong văn bản đệ trình thì cả người soạn thảo và nhân viên Nội các đều bị giáng cấp tới 1-3 bậc [32, tr. 68-69]. Xuất phát từ đặc tính của loại văn bản này cho thấy cần quy định một cách chặt chẽ về trách nhiệm đối với người có thẩm quyền trong công tác văn bản.

Quy định rõ các biện pháp chế tài xử lý đối với cơ quan, người đã ban hành văn bản trái pháp luật, cũng như cơ quan, người đã tham mưu, trình văn bản có nội dung trái pháp luật. Cần quy định rõ về hình thức, mức độ phải chịu trách nhiệm kỷ luật, trách nhiệm dân sự hay trách nhiệm hình sự đối với cơ quan, người đã ban hành và cả người đã tham mưu, đề xuất nội dung trái pháp luật trong trường hợp người đó có lỗi. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Cũng cần lưu ý xem xét đến vấn đề bồi thường thiệt hại về vật chất. Ví dụ: đối với văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương do tập thể hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân ban hành (Chủ tịch hội đồng nhân dân, Chủ tịch ủy ban nhân dân ký văn bản với tư cách thay mặt tập thể), vậy vấn đề xử lý bồi thường thiệt hại với tư cách cá nhân như thế nào? Cần phải xác định: khi ban hành văn bản quy phạm pháp luật là các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền thực hiện nhiệm vụ nhân danh Nhà nước. Do vậy, hậu quả do văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật gây ra, trước tiên trách nhiệm thuộc về cơ quan nhà nước phải đứng ra bồi thường thiệt hại, sau đó xác định trách nhiệm của từng cá nhân tham gia vào quá trình ban hành, tiền kiểm và hậu kiểm văn bản, như: tham mưu đề xuất, soạn thảo dự thảo văn bản; thẩm tra, thẩm định văn bản; người có thẩm quyền kiểm tra, xử lý văn bản đã không phát hiện và xử lý kịp thời đối với văn bản quy phạm pháp luật trái luật…

Quy định rõ về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn đồng thời trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xử lý, cũng như các cơ quan có trách nhiệm phối hợp thực hiện công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, có cơ chế kỷ luật, khen thưởng công minh và kịp thời;

Bên cạnh việc xử lý đối với cơ quan, người đã ban hành văn bản trái pháp luật, cũng cần xem xét đến trách nhiệm của cơ quan, người có trách nhiệm kiểm tra văn bản về việc: không thực kiểm tra theo đúng thời gian quy định, không phát hiện và áp dụng biện pháp xử lý kịp thời và triệt để gây thêm hậu quả từ việc tồn tại của văn bản trái pháp luật trên thực tế.

Tám là: Quan tâm đến các điều kiện bảo đảm cho hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản như cơ chế tài chính, cơ sở vật chất và trang thiết bị, cơ sở dữ liệu phục vụ cho công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật

Theo quy định tại Thông tư liên tịch số 109/2004/TTLT-BTP-BTC ngày 17/11/2004 của Bộ Tư pháp và Bộ Tài chính hướng dẫn việc quản lý và sử dụng kinh phí bảo đảm cho công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật thì đối với các cơ quan, tổ chức pháp chế, ngoài kinh phí bảo đảm cho hoạt động thường xuyên theo quy định, còn được ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí cho công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật. Nội dung chi cho công tác này rất cụ thể, đầy đủ, từ những nội dung chi tổ chức các cuộc họp, in ấn tài liệu, điều tra, khảo sát, lấy ý kiến chuyên gia, thù lao của cộng tác viên, nâng cấp trang thiết bị, xây dựng cơ sở dữ liệu, … Trên cơ sở các quy định trên, các cơ quan có thẩm quyền cần sớm có văn bản triển khai, lập dự toán kinh phí bảo đảm cho công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật tại cơ quan mình được thuận lợi. Các cơ quan có thẩm quyền (Bộ Tài chính) hướng dẫn và tổ chức kiểm tra việc sử dụng kinh phí đảm bảo cho việc kiểm tra, xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Các bộ, ngành và địa phương cần quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, dành kinh phí thỏa đáng cho công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, bố trí đầy đủ trang thiết bị làm việc và các điều kiện đảm bảo khác cho công tác kiểm tra văn bản, huy động các nguồn lực kể cả nguồn tài trợ của các dự án hợp tác quốc tế để xây dựng và từng bước tin học hóa hệ cơ sở dữ liệu văn bản quy phạm pháp luật của bộ, ngành và địa phương.

Khẩn trương xây dựng và quản lý hệ cơ sở dữ liệu phục vụ cho việc kiểm tra văn bản. Hệ cơ sở dữ liệu là một phương tiện hỗ trợ đắc lực cho công tác soạn thảo, ban hành và kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật bởi vì hệ cơ sở dữ liệu bao gồm các văn bản đã được rà soát, chuẩn hóa hiệu lực sẽ tạo điều kiện cho người kiểm tra văn bản đánh giá được tính hợp pháp của văn bản quy phạm pháp luật.

Chín là: Tăng cường hoạt động kiểm tra, xử lý của các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật

Cần tập trung những hoạt động chủ yếu sau:

Tăng cường sự chỉ đạo công tác phối hợp kiểm tra, xử lý văn bản giữa các bộ, ngành, địa phương;

Tổ chức công tác tự kiểm tra và kiểm tra văn bản theo theo đúng quy định. Công tác tự kiểm tra phải được tiến hành thường xuyên, ngay sau khi văn bản quy phạm pháp luật được ban hành, kết hợp với công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật đã ban hành để phát hiện kịp thời những văn bản trái pháp luật, mâu thuẫn, chồng chéo, hoặc không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế – xã hội; Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Thực hiện các hình thức kiểm tra một cách kịp thời, sáng tạo và phù hợp với quy định, như: kiểm tra theo chuyên đề, lĩnh vực, nhất là các lĩnh vực gây bức xúc trong đời sống xã hội.

Xử lý kịp thời và đúng quy định của pháp luật đối với các văn bản có nội dung trái pháp luật đã được phát hiện trong quá trình kiểm tra, kiến nghị, đề xuất kịp thời các biện pháp sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ, hủy bỏ hoặc thay thế văn bản cũng như việc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả do việc ban hành và thực hiện văn bản trái pháp luật gây ra;

Thực hiện nghiêm túc quy trình xử lý về mặt thời gian cũng như chất lượng, hiệu quả xử lý. Từ khâu cơ quan kiểm tra văn bản tiếp nhận văn bản và ra văn bản đề nghị cơ quan có văn bản tự kiểm tra, xử lý đối với văn bản có nội dung trái pháp luật, đến khi cơ quan có văn bản được kiểm tra có thông báo kết quả tự xử lý đúng theo thời hạn pháp luật đã quy định.

Thực hiện tốt các quy định về chế độ báo cáo tình hình ban hành, kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền để thống kê, đánh giá tình hình, trên cơ sở đó đưa ra những biện pháp quản lý hữu hiệu hơn.

Mười là: Ngoài các giải pháp cơ bản nêu trên cần phải tiến hành đồng thời các giải pháp sau: Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Gắn việc nâng cao chất lượng hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản với việc nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương. Phát huy vai trò của các cơ quan thẩm tra (Ban Pháp chế của HĐND) và cơ quan thẩm định (cơ quan tư pháp địa phương) trong việc tham mưu, xem xét tính hợp pháp, tính hợp lý của văn bản quy phạm pháp luật trước khi văn bản được ban hành.

Thực hiện tốt việc rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật, để phát hiện kịp thời những mâu thuẫn, chồng chéo, không còn phù hợp của văn bản bản để kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ văn bản đó.

Thực hiện tốt các hình thức khen thưởng đối với cơ quan, cán bộ, công chức và cộng tác viên kiểm tra văn bản có thành tích, hoàn thành nhiệm vụ được giao; đối với cơ quan, tổ chức và cá nhân có thành tích trong việc phát hiện, đề nghị cơ quan, người có thẩm quyền xử lý văn bản có dấu hiệu trái pháp luật.

Tăng cường sự quan tâm, lãnh đạo của Đảng, sự kiểm tra, giám sát của Nhà nước và xã hội trong việc kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật: Quốc hội và Đại biểu Quốc hội, Đại biểu hội đồng nhân dân thông qua hoạt động thực thi quyền giám sát phát hiện và xử lý văn bản trái pháp luật, nhân dân thông qua các đại diện của mình phát hiện và phản ánh đến cơ quan có thẩm quyền đồng thời tăng cường sự kiểm tra giữa cơ quan Nhà nước cấp trên và cấp dưới, tăng cường sự giám sát của các đoàn thể, tổ chức và công dân.

Các cơ quan thông tin đại chúng với chức năng, nhiệm vụ là thông tin trung thực, tuyên truyền phổ biến pháp luật, làm diễn đàn thực hiện quyền tự do ngôn luận của nhân dân, đưa tin, phát sóng những nội dung phản ánh những văn bản có dấu hiệu trái pháp luật, góp phần vào việc phát hiện, theo dõi công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật của các cấp, các ngành. Cơ quan kiểm tra văn bản và cơ quan thông tin đại chúng cần có những mối quan hệ phối hợp, hỗ trợ nhau thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mỗi đơn vị. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3

Xuất phát từ vấn đề lý luận và thực trạng đã được trình bày ở chương 1, chương 2 và đòi hỏi của công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, yêu cầu trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đòi hỏi phải có giải pháp hữu hiệu để khắc phục tình trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật, vi phạm pháp chế và hiệu quả quản lý xã hội thấp.

Trong chương 3 luận văn đã đề cập những giải pháp tuy chưa thật đầy đủ nhưng đó là những giải pháp căn bản và cần thiết trong giai đoạn hiện nay.

Các giải pháp đưa ra từ khâu nhận thức đến tổ chức bộ máy, quy trình nghiệp vụ kiểm tra và chế tài xử lý đối với văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật. Trong đó, đặc biệt cần chú ý đến các giải pháp về tổ chức bộ máy, bố trí nhân sự, trách nhiệm pháp lý đối với cơ quan, cá nhân có thẩm quyền ban hành, kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế khiếu nại, khiếu kiện liên quan đến văn bản quy phạm pháp luật trái luật

KẾT LUẬN Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

Văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giúp chính quyền địa phương quản lý toàn diện mọi mặt của đời sống xã hội tại địa phương. Đặc biệt trong giai đoạn đổi mới phương thức quản lý hiện nay khi chính quyền địa phương ngày càng được phân cấp mạnh mẽ về thẩm quyền trong hoạt động quản lý nhà nước.

Trong thời gian vừa qua, chính quyền địa phương đã ban hành một số lượng văn bản quy phạm pháp luật tương đối nhiều, nhất là ở cấp tỉnh, một năm ban hành khoảng 100 văn bản quy phạm pháp luật. Điều này đã đáp ứng được yêu cầu điều chỉnh kịp thời những quan hệ xã hội phát sinh trong thực tiễn đời sống xã hội theo đặc thù của địa phương, góp phần thể chế hóa đường lối chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, cụ thể hóa các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được đó, còn nhiều hạn chế từ việc soạn thảo, ban hành và quản lý văn bản. Qua việc thống kê, phân tích về thực trạng công tác văn bản trong thời gian qua cho thấy tồn tại nhiều địa phương ban hành văn bản có nội dung trái pháp luật, gây hậu quả về mặt vật chất cho Nhà nước và nhân dân, làm giảm uy tín, hiệu quả quản lý của Nhà nước.

Trong tình hình nói trên, hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương ban hành là rất cần thiết.

Kiểm tra văn bản là việc các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền xem xét, đánh giá và kết luận về tính hợp pháp của văn bản, nhằm mục đích phát hiện những nội dung trái pháp luật của văn bản, để có những biện pháp xử lý kịp thời như: đình chỉ việc thi hành, sửa đổi, hủy bỏ hoặc bãi bỏ văn bản, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của hệ thống pháp luật, đồng thời kiến nghị cơ quan, người có thẩm quyền xác định trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền đã ban hành văn bản trái pháp luật.

Hoạt động kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật được tiến hành theo những nguyên tắc, phương thức và trình tự thủ tục chặt chẽ theo quy định.

Tuy nhiên, công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật là một công việc mới được chuyển giao hoàn toàn từ Viện Kiểm sát nhân dân sang cơ quan hành chính, vẫn còn là công việc mới mẻ đối với chính quyền địa phương. Trong quá trình thực hiện còn nhiều nhược điểm như: nghiệp vụ kiểm tra còn yếu kém, các điều kiện đảm bảo cho công tác kiểm tra chưa được quan tâm đúng mức; nhiều địa phương chưa tổ chức kiểm tra, chưa phát hiện và xử lý kịp thời; có biểu hiện chậm trễ, né tránh trong việc xử lý văn bản trái pháp luật. Bên cạnh đó, hệ thống pháp luật về kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật chưa được hoàn thiện, gây khó khăn cũng như không đủ cơ sở pháp lý đảm bảo cho hoạt động này đạt chất lượng và hiệu quả.

Trên cơ sở nghiên cứu về lý luận cũng như thực tiễn hoạt động kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương ban hành, một số phương hướng và giải pháp đã được đặt ra nhằm nâng cao chất lượng hoạt động này. Đó là những giải pháp cụ thể và toàn diện trên các mặt hoạt động kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật như đã trình bày ở chương 3. Điều đó đáp ứng các yêu cầu của xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do dân và vì dân, cũng như các yêu cầu về phát triển kinh tế – xã hội, hội nhập quốc tế và mở rộng dân chủ ở nước ta hiện nay. Luận văn: Giải pháp xử lý văn bản quy phạm pháp luật.

XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY: 

===>>> Luận văn: Kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật

Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website:  https://hotrovietluanvan.com/ – Hoặc Gmail: hotrovietluanvan24@gmail.com