Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn

Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Luận Văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm luận văn thạc sĩ tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài luận văn tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm luận văn thì với đề tài Luận Văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra – Từ thực tiễn thanh tra huyện Đình Lập tỉnh Lạng Sơn dưới đây chắc chắn sẽ giúp cho các bạn học viên có cái nhìn tổng quan hơn về đề tài sắp đến.

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn

Công tác thanh tra là một trong những nội dung cơ bản của hoạt động quản lý nhà nước, là một chức năng quản lý thiết yếu của quản lý nhà nước, là công cụ phục vụ sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý nhà nước. Ngay từ những ngày đầu lập nước chủ tịch Hồ Chí Minh đã chú ý tới việc sử dụng, phát huy vai trò của công tác thanh tra. Ngày 23/11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh 64/SL thành lập Ban Thanh tra đặc biệt tiền thân của các tổ chức Thanh tra ngày nay.

Tuy nhiên bên cạnh những mặt tích cực thì tổ chức và hoạt động thanh tra vẫn còn bộc lộ những bất cập như: Tổ chức các bộ máy cơ quan thanh tra chưa đáp ứng được yêu cầu của quản lý nhà nước. Bên cạnh đó quyền hạn thanh tra còn hạn chế các kết luận, kiến nghị thanh tra chưa được thực hiện một cách nghiêm chỉnh và còn thiếu nhiều biện pháp cứng rắn, chế tài đủ mạnh. Một số cán bộ thanh tra chưa đáp ứng được yêu cầu về trình độ, kĩ năng nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức và bản lĩnh chính trị trong thực hiện nhiệm vụ được giao.

Luật thanh tra đã được Quốc hội thông qua ngày 15/11/2020 và có hiệu lực kể từ ngày 01/07/2011. Qua hơn sáu năm triển khai thực hiện, Luật thanh tra đã tạo hành lang pháp lý quan tọng trong việc hoàn thiện tổ chức và nâng cao hoạt động thanh tra. Luật thanh tra năm 2010 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã quy định tương đối cụ thể, rõ ràng cơ cấu tổ chức nhiệm vụ quyền hạn của các cơ quan thanh tra nhà nước, cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên nghành, mối quan hệ giữa cơ quan thanh tra nhà nước và cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên nghành.

Luật thanh tra đã quy định đầy đủ vị trí, vai trò và chức năng của cơ quan thanh tra nhà nước. Tuy nhiên, hiện nay là sự phụ thuộc quá lớn của cơ quan thanh tra nhà nước vào cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp về tổ chức, nhân sự, kinh phí, trong việc xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra, trong quá trình tiến hành thanh tra cũng như giai đoạn kết thúc, kết luận, kiến nghị xử lý. Các cơ quan thanh tra phụ thuộc gần như toàn bộ vào cơ quan và thủ trưởng cơ quan quản lý cùng cấp. Sự phụ thuộc quá nhiều vào thủ trưởng cơ quan quản lý cùng cấp đã ảnh hưởng đến sự chủ động, tính độc lập cần thiết trong hoạt động thanh tra. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Vị trí vai trò của các cơ quan thanh tra nhà nước trong bộ máy hành chính nhà nước chưa được xác định tương xứng với nhiệm vụ được giao. Theo luật thanh tra , các cơ quan thanh tra nhà nước được giao nhiệm vụ thanh tra các cơ quan, tổ chức cá nhân trực thuộc quyền quản lý của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Tuy nhiên, Luật Thanh tra quy định, các cơ quan thanh tra nhà nước là cơ quan hoặc cơ quan chuyên môn của cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp có vị trí tương đương với cơ quan , tổ chức là đối tượng thanh tra. Thủ trưởng cơ quan thanh tra cũng chỉ tương đương với Thủ trưởng cơ quan tổ chức là đối tượng thanh tra, thậm chí trong một số trường hợp còn kém vị thế hơn( như trường hợp thanh tra Bộ thanh tra đối với Tổng cục thuộc bộ). Do đó, cũng gây ra những khó khăn trong quá trình thanh tra và kết luận, kiến nghị xử lý về thanh tra.

Khái niệm thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành chưa rõ ràng dẫn đến một số lĩnh vực hiểu thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành giống nhau, chưa phân định rõ thẩm quyền hành chính( quản lý, điều hành hoạt động của cơ quan thanh tra) với thẩm quyền thực thi pháp luật (tiến hành thanh tra và ra kết luận thanh tra).

Về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức cá nhân là đối tượng thanh tra và cơ quan, tổ chức cá nhân khác có liên quan trong hoạt động thanh tra đã được Luật thanh tra và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành quy định tương đối đầy đủ, cụ thể. Tuy nhiên, các biện pháp chế tài xử lý các trường hợp không chấp hành quyết định thanh tra, có thái độ không hợp tác, không cung cấp đầy đủ, cố tình kéo thời gian cung cấp…chưa được quy định, hướng dẫn cụ thể, nên có khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thi hành.

Tuy nhiên pháp luật về thanh tra còn nhiều hạn chế, bất cập. Quy định về vị trí, vai trò địa vị pháp lý, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan thanh tra còn chưa thật sự rõ ràng, còn có sự chồng chéo, trùng lắp trong việc xác định đối tượng thanh tra giữa thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành. Quyền hạn của cơ quan thanh tra nhà nước chưa tương xứng với nhiệm vụ được giao, việc đảm bảo thực hiện quyền cũng còn nhiều hạn chế. Qua hoạt động thanh tra, các cơ quan thanh tra phát hiện sai phạm , vi phạm pháp luật nhưng hầu như không có quyền quyết định xử lý mà chủ yếu kiến nghị, đề xuất nên gặp khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ, làm giảm hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước. Phạm vi, nội dung, trình tự, thủ tục, tiến hành các cuộc thanh tra còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn. Riêng quy định về thanh tra huyện chưa phát huy được vai trò của thanh tra huyện trong tình hình hiện nay.

Tình hình trên đặt ra đòi hỏi phải nghiên cứu một cách tổng thể cả về lý luận và thực tiễn về tổ chức và hoạt động thanh tra nói chung và thanh tra huyện nói riêng. Cần phải hoàn thiện quy định của pháp luật về thanh tra. Hiện Thanh tra chính phủ cũng đang nghiên cứu , sửa đổi luật thanh tra năm 2010. từ đó, đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác này.

Xuất phát từ những lý do trên, em đã chọn đề tài: “Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra – Từ thực tiễn thanh tra huyện Đình Lập tỉnh Lạng Sơn” làm đề tài luận văn tốt nghiệp trương trình sau đại học chuyên nghành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính tại Học viện Hành chính Quốc gia.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ

===>>> Viết Thuê Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Luật

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn

Trong những năm qua đã có nhiều công trình nghiên cứu khoa học, nhiều bài viết chuyên khảo trên các Báo thanh tra, tạp chí thanh tra và các Báo, Tạp chí chuyên ngành khác đề cập đến pháp luật về tổ chức và hoạt động của thanh tra nhà nước ở những khía cạnh và mức độ khác nhau, trong đó có đưa ra những đánh giá nhận xét về thực trạng tổ chức và hoạt động của thanh tra nhà nước trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm đổi mới tổ chức và hoạt động của các cơ quan thanh tra nhà nước.

Thứ nhất, về các đề tài nghiên cứu khoa học: Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

“Hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm tra nhằm nâng cao hiệu lực quản lí nhà nước”, đề tài khoa học cấp nhà nước độc lập do tiến sĩ Trần Đức Lượng làm chủ nhiệm. Đề tài đã nghiên cứu những vấn đề cơ bản, chung nhất về các thiết chế, khái niệm, đặc điểm, vai trò, mối quan hệ giữa các thiết chế thanh tra, kiểm tra, giám sát ở Việt Nam. Từ đó đề xuất các giải pháp trước mắt cũng như lâu dài nhằm hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm tra, giám sát ở Việt Nam phù hợp với yêu cầu đổi mới cơ chế quản lí kinh tế xã hội và tiến trình hội nhập quốc tế của Việt Nam [31].

“Đổi mới hệ thống tổ chức và hoạt động của ngành Thanh tra trong cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa – Luận cứ khoa học phục vụ sửa đổi luật Thanh tra và hoàn thiện pháp luật về Thanh tra”, đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ, năm 2007 do đồng chí Trần Văn Truyền – Tổng Thanh tra Chính phủ, làm chủ nhiệm. Đề tài đã tập trung làm rõ cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn của việc đổi mới tổ chức và hoạt động của ngành Thanh tra trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Trên cơ sở phân tích thực trạng và những hạn chế trong tổ chức và hoạt động của nghành thanh tra, đề tài đã đề xuất những định hướng và giải pháp nhằm đổi mới tổ chức và hoạt động của Ngành trong cơ chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mang tính toàn diện, khả thi, trong đó các kiến nghị về sửa đổi và bổ sung Luật thanh tra [32].

Cơ sở xác định trách nhiệm của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp trong công tác Thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng” đề tài nghiên cứu cấp Bộ, năm 2010 do đồng chí Nguyễn Tuấn Khanh – trưởng phòng nghiên cứu và đào tạo, viện khoa học thanh tra làm chủ nhiệm. Đề tài nêu lên một số cơ sở lí luận của vấn đề trách nhiệm pháp lí của chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng; đánh giá thực trạng thực hiện nhiệm vụ quyền hạn của chủ tịch ủy ban nhân dân các cấp, thực trạng thanh tra trách nhiệm, đưa ra định hướng giải quyết, hệ thống giải pháp và một số kiến nghị cụ thể [14].

Thứ hai, về các đề tài luận án, luận văn đã bảo vệ:

Luận án tiến sỹ “Tổ chức và hoạt động của các tổ chức Thanh tra ở nước ta trong giai đoạn hiện nay – thực trạng và giải pháp” của nghiên cứu sinh Trịnh Xuân Thiện; Luận án tiến sĩ “Hoàn thiện pháp luật thanh tra trong giai đoạn hiện nay” của Nguyễn Thị Thương Huyền …Các luận án đã đề cập những vấn đề bất cập trong tổ chức và hoạt động của các tổ chức thanh tra, phương hướng, giải pháp hoàn thiện pháp luật thanh tra. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Luận văn thạc sỹ “Nâng cao hiệu quả hoạt động của thanh tra chuyên ngành” của Nguyễn Thị Kim Ngọc; “Vai trò của Thanh tra Nhà nước trong quản lý việc thực hiện dự án ở nước ta hiện nay” của Nguyễn Thanh Hải; “Đối mới tổ chức và hoạt động của thanh tra chuyên ngành giáo dục” của Bùi Ngọc Âu; … Các đề tài này chỉ tập trung phân tích thực trạng về hoạt động thanh tra chuyên ngành hoặc vai trò của thanh tra nhà nước trong lĩnh vực cụ thể.

Hầu hết các công trình chỉ nghiên cứu về tổ chức và hoạt động nói chung của các tổ chức Thanh tra, chưa có công trình nào nghiên cứu một cách cơ bản và hệ thống chuyên sâu pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra các huyện nói chung và thanh tra huyện Đình Lập nói riêng. Vì vậy, đề tài của luận văn không trùng với các công trình đã công bố trước đây.

Trên cơ sở kết quả các nghiên cứu trước đây và các quy định của pháp luật hiện hành quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra, tác giả cho rằng việc chọn nghiên cứu đề tài này sẽ góp phần làm phong phú và sâu sắc thêm những luận cứ khoa học, cũng như cơ sở thực tiễn cho việc đổi mới tổ chức, hoạt động thanh tra huyện mà nhu cầu thực tiễn đang đặt ra.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

• Mục đích nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu các quy định của pháp luật hiện hành về tổ chức và hoạt động thanh tra, trong đó tập trung nghiên cứu, phân tích đánh giá hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra nói chung và thực trạng thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn nói riêng.

Từ đó đưa ra những phương hướng, giải pháp sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về thanh tra và các văn bản có liên quan để phù hợp với tình hình thực tế, nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra huyện. Đồng thời kiến nghị các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng đội ngũ cán bộ công chức thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.

• Nhiệm vụ nghiên cứu

Phân tích, đi từ cơ sở lý luận về thanh tra, thanh tra huyện.

Luận văn có nhiệm vụ làm rõ khái niệm, đặc điểm, vai trò thanh tra nói chung và vị trí, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn thanh tra huyện.

Đánh giá quy định của pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện. Thực trạng thực hiện pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra từ thực tiễn huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn từ đó chỉ ra những kết quả đạt được và những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra .

Trên cơ cơ đó kiến nghị các phướng hướng, giải pháp hoàn thiện pháp luật về thanh tra và các giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

• Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các vấn đề lý luận và thực tiễn về tổ chức và hoạt động thanh tra nói chung và Thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn nói riêng.

• Phạm vi nghiên cứu về mặt không gian được giới hạn trên địa bàn huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.
• Phạm vi nghiên cứu về mặt thời gian là 3 năm , được giới hạn từ năm 2017 đến năm 2019.
• Về nội dung, nghiên cứu về tổ chức và hoạt động thanh tra nhà nước nói chung là vấn đề rất rộng và phức tạp, có tầm bao quát lớn. Trong khuôn khổ của luận văn này tập trung nghiên cứu một số vấn đề chính là thực hiện pháp luật về thanh tra huyện trên địa bàn huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.

Nghiên cứu pháp luật quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra nói chung và thanh tra huyện nói riêng.

Nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn từ năm 2017 đến năm 2019.

Trên cơ sở nhận xét những ưu điểm và hạn chế, bất cập của những quy định hiện hành từ đó đề xuất một số giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả tổ chức và hoạt động thanh tra huyện.

5. Phương pháp nghiên cứu

• Phương pháp luận

Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước, pháp luật nói chung và công tác thanh tra nói riêng. Quan điểm của Đảng, pháp luật của nhà nước về công tác thanh tra, đồng thời có tham khảo, kế thừa có chọn lọc một số thành tựu của khoa học quản lý, khoa học chính trị, pháp luật.

• Phương pháp nghiên cứu

Để đạt được mục đích nghiên cứu của luận văn tác giả sử dụng một số phương pháp phân tích, phương pháp tổng hợp, phương pháp so sánh, phương pháp thống kê, phương pháp hệ thống hóa … và một số phương pháp khác để làm sáng tỏ bản chất của vấn đề.

6. Ý nghĩa nghiên cứu của luận văn Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

• Ý nghĩa lý luận

Luận văn nghiên cứu có hệ thống về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện từ thực tiễn thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn. Luận văn đề xuất những phương hướng, giải pháp phù hợp góp phần làm hoàn thiện hệ thống pháp luật về thanh tra, pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo, pháp luật về phòng chống tham nhũng. Đặc biệt là tổ chức và hoạt động thanh tra huyện.

• Ý nghĩa thực tiễn

Luận văn góp phần làm rõ tính đặc thù về tổ chức và hoạt động thanh huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn. Trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động và chất lượng đội ngũ cán bộ cán bộ công chức cơ quan thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.

Các giải pháp mà luận văn nêu ra có thể vận dụng để nâng cao chất lượng, hiệu quả về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện.

Luận văn có thể là tài liệu có giá trị tham khảo, nghiên cứu và vận dụng trong tổ chức và hoạt động thanh tra huyện.

7. Kết cấu luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo luận văn được chia gồm 3 chương:

• Chương 1: Những vấn đề lý luận về tổ chức và hoạt động của thanh tra.
• Chương 2: Thực trạng thực hiện pháp luật về tổ chức và hoạt động ở thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.
• Chương 3: Phương hướng, giải pháp hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra – Từ thực tiễn thanh tra huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA THANH TRA

1.1. Khái quát về Thanh tra

1.1.1. Khái niệm thanh tra Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Theo từ điển tiếng việt của viện ngôn ngữ học năm 2016 thì thanh tra có nghĩa là “kiểm soát, xem xét lại chỗ việc làm của địa phương, cơ quan, xí nghiệp” [41, tr.1556]. Với nghĩa này thì thanh tra bao hàm cả nghĩa kiểm soát.

Ở nước ta thuật ngữ “Thanh tra” lần đầu xuất hiện tại Sắc lệnh 64/Sl ngày 23/11/1945 do Chủ tịch Hồ Chí Minh ký thành lập Ban thanh tra đặc biệt. Sắc lệnh nêu rõ: “Chính phủ sẽ lập ngay một ban thanh tra đặc biệt, có ủy nghiệm là đi giám sát tất cả có công việc và các nhân viên của ủy ban nhanh dân và các cơ quan chính phủ” [6, tr.1]. Từ sắc lệnh này, quyền thanh tra được xác lập và được giao cho chính phủ thực hiện. Sau đó khái niệm “thanh tra” được đề cập trong các bản Hiến pháp của nước ta và các văn bản pháp luật khác, khẳng định thanh tra là một hoạt động đặc biệt không thể thiếu trong quản lí nhà nước. Trong bài nói chuyện là Hội nghị cán bộ thanh tra toàn miền Bắc năm 1961, chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định thanh tra là hoạt động “theo dõi, xem xét việc chấp hành đúng đắn đường lối, chính sách, nghị quyết. chỉ thị của Đảng và Chính phủ” [9, tr.275].

Văn bản pháp lí đầu tiên xác lập một cách đầy đủ và toàn diện về tổ chức và hoạt động thanh tra là pháp lệnh thanh tra năm 1990. Pháp lệnh đã cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp và khẳng định thanh tra là một chức năng thiết yếu của cơ quan quản lí nhà nước. Điều 1 pháp lệnh thanh tra quy định: “thanh tra là một chức năng thiết yếu của cơ quan quản lí nhà nước: là phương thức bảo đảm pháp chế, tăng cường kỷ luật quản lý nhà nước, thực hiện quyền dân chủ xã hội chủ nghĩa” [10, tr.1].

Khái niệm thanh tra lần đầu tiên được định nghĩa trong luật thanh tra năm 2004 dưới khái niệm thanh tra nhà nước. Theo đó “Thanh tra nhà nước là việc xem xét đánh giá, xử lý của cơ quan quản lý nhà nước đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ của cơ quan tổ chức cá nhân chịu sự quản lý theo thẩm quyền, trình tự, thủ tục được quy định trong luật này và các quy định khác của pháp luật. Thanh tra nhà nước bao gồm thanh thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành” [22, tr1]

Luật thanh tra năm 2010 ra đời thay thế luật thanh tra năm 2004 cũng đưa ra định nghĩa về thanh tra tại khoản 1 điều 3 luật thanh tra 2010: “Thanh tra nhà nước là hoạt động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Thanh tra nhà nước bao gồm thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành” [23, tr.8].

Thanh tra hành chính là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trực thuộc trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

Thanh tra chuyên ngành là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo ngành, lĩnh vực đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn – kỹ thuật, quy tắc quản lý thuộc ngành, lĩnh vực đó.

1.1.2. Đặc điểm của thanh tra Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Thứ nhất, hoạt động thanh tra luôn gắn liền với quản lý nhà nước

Với tư cách là một chức năng, là một giai đoạn của chu trình quản lý nhà nước, thanh tra gắn liền với quản lý nhà nước. Thanh tra là một phạm trù lịch sử, thanh tra gắn liền với vai trò của Nhà nước trong kiểm soát nhà nước, kiểm soát xã hội. Chính bản chất của quá trình lao động xã hội đã đòi hỏi tất yếu phải có sự quản lý của Nhà nước để điều hoà những hoạt động đơn lẻ và thực hiện những chức năng chung.

Như vậy, việc xem xét, định hướng đánh giá kết quả quản lý là một phương diện của quản lý xã hội. Quản lý nhà nước là một bộ phận quản lý xã hội và ở đâu có quản lý nhà nước ở đó có thanh tra.

Trong mối quan hệ giữa quản lý và thanh tra thì quản lý nhà nước giữ vai trò chủ đạo, chi phối hoạt động của thanh tra (quy định thẩm quyền của các cơ quan thanh tra, quy định về tổ chức, quyết định và kết luận thanh tra, sử dụng các kết quả, các thông tin từ phía các cơ quan thanh tra). Mặt khác, hoạt động chấp hành của quản lý nhà nước thường bao hàm cả sự điều hành, cho nên trong quá trình thực hiện các văn bản pháp luật đòi hỏi phải có sự kiểm tra nghiêm ngặt của các cơ quan có thẩm quyền.

Quản lý nhà nước và thanh tra có điểm chung là nhân danh quyền lực nhà nước thực hiện sự tác động lên các đối tượng bị quản lý. Song xem xét theo cơ cấu, chức năng của quản lý thì thanh tra chỉ là chức năng, là công cụ, phương tiện để quản lý nhà nước. Về mối quan hệ giữa thanh tra và công tác quản lý nhà nước sẽ được phân tích kỹ hơn trong mục III của chuyên đề này. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Thứ hai, thanh tra là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước

Tính quyền lực nhà nước của hoạt động thanh tra có mối liên hệ chặt chẽ với tính quyền uy – phục tùng của quản lý nhà nước. Là một chức năng của quản lý nhà nước, thanh tra phải thể hiện như một tác động tích cực nhằm thực hiện quyền lực của chủ thể quản lý đối với đối tượng quản lý. Nói về quyền lực nhà nước trong quá trình thanh tra cũng có nghĩa là xác định về mặt pháp lý tính chất nhà nước của tổ chức thanh tra. Vì vậy, thanh tra phải được Nhà nước sử dụng như một công cụ có hiệu quả trong quá trình quản lý.

Có thể nói, thanh tra là một hoạt động luôn luôn mang tính quyền lực nhà nước. Chủ thể tiến hành thanh tra luôn luôn là cơ quan nhà nước. Thanh tra (ở đây được dùng với tính chất là một danh từ chỉ cơ quan có chức năng này) luôn luôn áp dụng quyền năng của Nhà nước trong quá trình tiến hành hoạt động của mình và nó nhân danh Nhà nước khi áp dụng quyền năng đó. Thanh tra chỉ xuất hiện từ khi Nhà nước ra đời trong lịch sử và nó cũng sẽ tiêu vong cùng với sự tiêu vong của Nhà nước.

Tóm lại, chủ thể duy nhất tiến hành thanh tra là Nhà nước, thanh tra xuất hiện, tồn tại và tiêu vong cùng với Nhà nước. Ở các nước trên thế giới, dù mô hình tổ chức hoạt động thanh tra có khác nhau nhưng đều có chung đặc điểm này. Ở nước ta, Điều 1 Pháp lệnh Thanh tra 1990 quy định: “thanh tra là một chức năng thiết yếu của cơ quan quản lý nhà nước; là phương thức bảo đảm pháp chế, tăng cường kỷ luật trong quản lý nhà nước, thực hiện quyền dân chủ xã hội chủ nghĩa” [10].

Luật Thanh tra năm 2010 quy định: cơ quan thanh tra nhà nước trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình thực hiện và giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; tiến hành thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật [23].

Tính quyền lực nhà nước của hoạt động thanh tra thể hiện ở chỗ, các cơ quan thanh tra nhà nước có quyền hạn được xác định và khả năng thực hiện những quyền hạn đó:

• Quyết định tổ chức các cuộc thanh tra theo chương trình, kế hoạch được phê duyệt.
• Trình thủ trưởng cơ quan quản lý hành chính phê duyệt hoặc quyết định thanh tra đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.
• Yêu cầu đối tượng thanh tra, các cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin, tài liệu có liên quan.
• Niêm phong tài liệu, kiểm kê tài sản, trưng cầu giám định.
• Tạm đình chỉ hành vi vi phạm, tạm giữ tiền, đồ vật, giấy phép, thu hồi tài sản.
• Xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật (đối với thanh tra chuyên ngành).
• Yêu cầu cấp có thẩm quyền giải quyết đề nghị của thanh tra, yêu cầu truy cứu trách nhiệm đối với những người có lỗi gây ra những vi phạm được phát hiện, kể cả việc chuyển hồ sơ vụ việc vi phạm pháp luật có dấu hiệu của tội phạm sang cơ quan điều tra để xử lý.
• Trong một số trường hợp trực tiếp áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhà nước.

Tính quyền lực nhà nước trong quá trình thanh tra được cụ thể hoá trong chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan thanh tra, phương thức tiến hành thanh tra, xử lý kết quả thanh tra, quan hệ giữa cơ quan thanh tra với đối tượng bị thanh tra… Nếu chỉ chú trọng đến một mặt nào đó mà không thực hiện đồng bộ tính quyền lực nhà nước trên các lĩnh vực trên đều dẫn đến hạ thấp vai trò và hiệu quả của hoạt động thanh tra, hạn chế hiệu lực thanh tra.

Thứ ba, hoạt động thanh tra có tính khách quan.

Bản chất thanh tra là xem xét, đánh giá một cách khách quan việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm đưa ra kết luận đúng sai, đánh giá ưu điểm, khuyết điểm, phát hiện những sơ hở trong cơ chế quản lý, chính sách pháp luật để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền các biện pháp khắc phục; phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật; giúp cơ quan , tổ chức, cá nhân thực hiện đúng quy định của pháp luật; phát huy nhân tố tích cực; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước; bảo vệ lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan tổ chức, cá nhân [23, tr.7-8].

Tính khách quan của hoạt động thanh tra được biểu hiện ở chỗ mọi hoạt động thanh tra đều dựa trên cơ sở pháp luật và phải tuân theo pháp luật. Không một cơ quan, tổ chức, cá nhân nào được can thiệp trái pháp luật vào hoạt động thanh tra. Mọi nhận xét đánh giá trong quá trình thanh tra và đưa ra kết luận thanh tra phải dựa trên chứng cứ có thật, khách quan. Tính khách quan đảm bảo hoạt động thanh tra được minh bạch, khách quan, đúng pháp luật.

Thứ tư, thanh tra có tính độc lập tương đối Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Đây là đặc điểm vốn có, xuất phát từ bản chất của thanh tra. Đặc điểm này phân biệt thanh tra với các loại hình cơ quan chức năng khác của bộ máy quản lý nhà nước. Khác với hoạt động kiểm tra thường do bản thân các cơ quan, tổ chức tự thực hiện, hoạt động thanh tra thường được tiến hành bởi một cơ quan chuyên trách. Ngoài những nhiệm vụ như những cơ quan quản lý nhà nước khác, các cơ quan thanh tra có nhiệm vụ chủ yếu là xem xét, đánh giá một cách khách quan việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ của các cơ quan, tổ chức và cá nhân.

Tính độc lập tương đối của thanh tra với cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp thể hiện ở một số nội dung sau:

Các cơ quan thanh tra nhà nước chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Thủ truởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp đồng thời chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn về công tác tổ chức, nghiệp vụ thanh tra của Thanh tra Chính phủ; chịu sự hướng dẫn về công tác, nghiệp vụ của cơ quan thanh tra cấp trên.

• Chánh Thanh tra do Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước bổ nhiệm sau khi thống nhất với Chánh Thanh tra cấp trên.
• Trong trường hợp những kiến nghị về thanh tra do Chánh Thanh tra báo cáo, thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp không nhất trí, Chánh thanh tra có quyền bảo lưu báo cáo với người đứng đầu cơ quan thanh tra nhà nước cấp trên xem xét, quyết định.
• Tổng Thanh tra Chính phủ, Chánh Thanh tra các cấp, các ngành có quyền ra quyết định thanh tra đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
• Thủ trưởng các cơ quan thanh tra nhà nước được quyền ra quyết định xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm.

Các cơ quan thanh tra nhà nước là bộ phận quan trọng, không thể thiếu trong cơ cấu bộ máy nhà nước, là công cụ đắc lực để giữ gìn, bảo vệ và tăng cường trật tự, kỷ cương quản lý, là chức năng thiết yếu của các cơ quan quản lý nhà nước, nhưng có tính độc lập tương đối với cơ quan quản lý.

1.1.3. Vai trò của thanh tra Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Thanh tra mang tính quyền lực nhà nước, nên thanh tra có vai trò rất quan trọng trong hoạt động quản lý nhà nước và kiểm soát quyền lực nhà nước thông qua việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng. Thanh tra có vai trò như sau:

Thứ nhất, hoạt động thanh tra là một trong những chức năng thiết yếu của hoạt động quản lý hành chính nhà nước.

Thực tiễn chỉ ra rằng: hiệu lực quản lý của Nhà nước phần lớn tuỳ thuộc vào nội dung, chất lượng và biện pháp tổ chức thực hiện các quyết định quản lý nhà nước. Hiệu lực quản lý nhà nước bị ảnh hưởng nếu quyết định quản lý nhà nước không đảm bảo tính giai cấp, tính Đảng, tính pháp luật; không dựa trên những luận cứ khoa học (phù hợp với quy luật và điều kiện thực tế, khách quan), không phù hợp nguyện vọng của quần chúng và không đáp ứng được nhu cầu của xã hội. Hiệu lực quản lý nhà nước cũng bị ảnh hưởng ngay cả khi nội dung, chất lượng quyết định quản lý đã bảo đảm các yêu cầu cơ bản, nhưng lại thiếu biện pháp bảo đảm cho quyết định đó được thực hiện. Để các quyết định quản lý nhà nước được các cơ quan, tổ chức và cá nhân tuân thủ và chấp hành quyết định, phải đề ra qui trình thực hiện quyết định. Trong quy trình đó không thể thiếu được hoạt động thanh tra, kiểm tra

Thông qua hoạt động thanh tra là để đánh giá, nhận xét tình hình và kết quả thực hiện quyết định quản lý; để kiểm nghiệm lại chính nội dung và chất lượng quản lý; khi cần thiết phải bổ sung, sửa đổi, thậm chí phải huỷ bỏ một phần hay toàn bộ quyết định quản lý. Trong trường hợp nội dung và chất lượng quyết định quản lý được thực tế kiểm nghiệm là đúng, là phù hợp, nhưng đối tượng thi hành vẫn không tuân thủ và chấp hành nghiêm chỉnh thì khi đó hoạt động thanh tra phải phục vụ cho việc làm rõ nguyên nhân (cả chủ quan lẫn khách quan), xác định rõ trách nhiệm thuộc khâu nào, thuộc ai để chấn chỉnh hoặc xử lý (khi có vi phạm), với ý nghĩa đó thanh tra thực chất đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

Trong hoạt động thực tiễn, thanh tra không chỉ là một trong những phương thức đảm bảo các quyết định quản lý được tuân thủ một cách nghiêm túc, mà còn góp phần xem xét cả tính hiệu quả của quản lý nhà nước. Hiệu quả suy đến cùng, là chỉ tiêu so sánh giữa hai yếu tố: kết quả và chi phí. Hiệu quả trong quản lý là đạt kết quả và mục tiêu đề ra với chi phí ở mức tối thiểu.

Công tác thanh tra không chỉ hướng đến xem xét, đánh giá thực hiện một quyết định quản lý cụ thể, mà phải hướng đến xem xét kết luận, đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu, chương trình, nhiệm vụ của chính cơ quan quản lý nhà nước. Chỉ đánh giá kết quả mà không so sánh với chi phí đã bỏ ra thì chưa tiếp cận đến khái niệm hiệu quả. Chưa đánh giá được hiệu quả thì thanh tra chưa đáp ứng được yêu cầu của quản lý. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Chính vì vậy, công tác thanh tra còn hướng đến xem xét và tổ chức việc hoạt động cụ thể của cơ quan quản lý nhà nước thông qua các yếu tố: cơ cấu tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, năng lực, uy tín, phong cách của cán bộ; thời gian đầu tư giải quyết các tình huống quản lý; tinh thần trách nhiệm, tính dân chủ và uy tín chính trị đối với xã hội.v.v… Tất cả những nội dung đó là nhằm cho công tác thanh tra hướng tới mục tiêu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

Thứ hai, hoạt động thanh tra là phương thức bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong quản lý nhà nước.

Một trong những nguyên tắc cơ bản phải được tuân thủ của hệ thống chính trị và bộ máy nhà nước ta là nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa. Nội dung của nguyên tắc pháp chế là sự bảo đảm cho pháp luật được tuân thủ một cách tuyệt đối, không có một thực thể nào đứng trên pháp luật hay đứng ngoài pháp luật. Nguyên tắc pháp chế hiện hữu ở việc chấp hành pháp luật cả từ phía các cơ quan nhà nước và từ phía các cá nhân, tổ chức là đối tượng chịu sự quản lý của nhà nước. Về phía các cơ quan nhà nước, nguyên tắc pháp chế thể hiện ở việc các cán bộ, công chức Nhà nước thực thi đúng chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của mình mà pháp luật đã quy định. Ở bình diện rộng hơn, nó còn là việc mỗi cơ quan nhà nước thực thi đúng phạm vi, thẩm quyền, trách nhiệm đã được quy định trong các văn bản pháp luật. Ngay trong hoạt động ban hành các quyết định, các văn bản của cơ quan cấp dưới phải phù hợp với các quy định trong các văn bản của cơ quan cấp trên, văn bản có hiệu lực cao hơn và mọi văn bản pháp luật phải phù hợp với Hiến pháp – đạo luật gốc, có hiệu lực pháp lý cao nhất.

Về phía các đối tượng quản lý, mọi công dân, cá nhân, tổ chức trong mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội đều phải thực hiện theo các quy định của pháp luật. Hệ thống pháp luật quy định cho mỗi công dân, mỗi doanh nghiệp, mỗi tổ chức có những quyền nhất định như quyền tự do kinh doanh, tự do đi lại, quyền được học tập, quyền có nhà ở… Đồng thời pháp luật cũng quy định cho họ những nghĩa vụ nhất định. Ngoài ra, pháp luật còn có những qui phạm điều chỉnh các mối quan hệ trong xã hội, pháp chế đòi hỏi tất cả những quy định đó đều phải được tuân thủ một cách tuyệt đối.

Với tư cách là chức năng quản lý, thanh tra chính là hoạt động xem xét tại chỗ việc làm của các cơ quan, tổ chức cá nhân có đúng chính sách, pháp luật hay không. Nếu họ làm sai hoặc làm chậm thì giúp họ sửa chữa và làm cho đúng. Mục đích của thanh tra là nhằm phòng ngừa, phát hiện và xử lý những vi phạm pháp luật, bảo đảm để các cơ quan, tổ chức và cá nhân tuân thủ và chấp hành một cách chính xác, đầy đủ và nghiêm chỉnh pháp luật nhà nước. Muốn có pháp chế cần phải làm cho mọi người hiểu biết pháp luật. Mặc dù công tác tuyên truyền và giáo dục pháp luật không phải là chức năng chính của thanh tra, nhưng thông qua hoạt động của mình, công tác thanh tra đã góp phần tích cực vào việc giúp các cơ quan, tổ chức, cá nhân hiểu đúng và chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật và đó cũng là một hoạt động bảo đảm tăng cường pháp chế.

Tuy nhiên, trong thực tế không ít trường hợp vi phạm pháp luật, nhưng không phải do không hiểu đúng các quy phạm pháp luật, mà do thiếu trách nhiệm dẫn đến vi phạm, hoặc cố tình vi phạm. Trong những trường hợp đó đòi hỏi thanh tra phải có hình thức xử lý nghiêm khắc. Xử lý mạnh mẽ, nghiêm khắc là để cho đối tượng quản lý phải sửa chữa những vi phạm pháp luật và việc xử lý đó còn có tác dụng lâu dài đến đối tượng quản lý đó cũng như mang tính chất răn đe đối với các đối tượng quản lý khác. Do vậy, thanh tra là một phương thức bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa.

Thứ ba, hoạt động thanh tra huyện góp phần đảm bảo việc thực hiện các quyền, tự do công dân.

Với vị trí, vai trò và chức năng nhiệm vụ do pháp luật quy định, thanh tra là một công cụ quan trọng và hữu hiệu để đảm bảo và thực hiện quyền dân chủ của nhân dân. Điều đó thể hiện trên các phương diện cơ bản sau:

Thông qua hoạt động thanh tra nhân dân gián tiếp thực hiện quyền giám sát công việc của bộ máy nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, tham gia công việc quản lý Nhà nước.

Qua hoạt động thanh tra mới có thể phát hiện kịp thời những sơ hở, yếu kém trong cơ chế chính sách, hệ thống pháp luật, những vấn đề liên quan đến quyền dân chủ của nhân dân. Đây là một trong những cơ sở chính trị, pháp lý cho việc bảo vệ, bảo đảm và thực hiện các quyền con người, quyền công dân. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Trong việc thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách pháp luật về quyền dân chủ của nhân dân, nhờ có phạm vi hoạt động rộng khắp trong tất cả các lĩnh vực quản lý nhà nước, thanh tra góp phần đấu tranh phòng chống các hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm bảo vệ các quyền tự do, lợi ích hợp pháp của con người, của công dân.

Thông qua khiếu nại, tố cáo của công dân và việc thẩm tra, xác minh giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan thanh tra thì những hành vi tham nhũng, tiêu cực, hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm quyền dân chủ của nhân dân bị phát hiện và xử lý. Nhờ đó, các quyền dân chủ, lợi ích hợp pháp của nhân dân được bảo vệ, lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước được củng cố, Nhà nước có thêm thông tin về hoạt động của bộ máy, đội ngũ cán bộ công chức của mình, từ đó có biện pháp chấn chỉnh về cơ chế chính sách và tổ chức, bộ máy, hướng tới mục tiêu ngày càng phục vụ nhân dân tốt hơn.

Thứ tư, hoạt động thanh tra huyện là một biện pháp hạn chế sự lạm dụng quyền lực, phòng ngừa, phát hiện và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật ở cấp huyện.

Mục đích của thanh tra không chỉ phát hiện và xử lý vi phạm pháp luật mà quan trọng hơn, thanh tra còn hướng tới mục đích phòng ngừa vi phạm pháp luật. Tính phòng ngừa của hoạt động thanh tra được thể hiện ở chỗ:

Thanh tra cùng với các phương thức kiểm tra, giám sát luôn luôn là hiện thân của kỉ cương pháp luật. Thanh tra không chỉ có chức năng bảo đảm pháp chế mà còn có chức năng tìm hiểu, giúp đỡ, định hướng cho các đối tượng thực hiện đúng các quy định của pháp luật.

Hoạt động thanh tra luôn là cách thức phân tích, mổ xẻ một cách sâu sắc, đầy đủ các nguyên nhân, mục đích, tính chất mức độ của một hành vi vi phạm. Do vậy các giải pháp (các kiến nghị, yêu cầu…) được đưa ra từ hoạt động thanh tra không chỉ hướng vào việc xử lý hành vi vi phạm pháp luật mà nó phát hiện được, mà còn có tác dụng khắc phục các kẽ hở của chính sách, pháp luật, ngăn ngừa tận gốc mầm mống phát sinh những vi phạm pháp luật tương tự xảy ra ở một nơi khác hoặc vào một thời điểm khác. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Thứ năm, hoạt động thanh tra huyện góp phần nâng cao hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước trên địa bàn huyện.

Để quyết định quản lý nhà nước được các cơ quan, tổ chức và cá nhân chấp hành một cách chính xác, đầy đủ thì các cơ quan, cá nhân đã ban hành quyết định phải dề ra quy trình thực hiện quyết định. Trong quy trình đó không thể thiếu được hoạt động thanh tra, kiểm tra. Thanh tra, kiểm tra là để đánh giá, nhận xét tình hình và kết quả thực hiện quyết định quản lý; để kiểm nghiệm lại chính nội dung và chất lượng quản lý; khi cần thiết phải bổ sung, sửa đổi, thậm chí phải hủy bỏ một phần toàn bộ quyết định quản lý.

Khi nội dung và chất lượng quyết định quản lý được thực tế kiểm nghiệm là đúng, là phù hợp, nhưng đối tượng thi hành vẫn không tuân thủ và không chấp hành nghiêm chỉnh thì khi đó hoạt động thanh tra, kiểm tra phải phục vụ cho việc làm rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan, xác định rõ trách nhiệm thuộc khâu nào, thuộc ai để chấn chỉnh hoặc xử lý khi có vi phạm. Với ý nghĩa đó thanh tra thực chất đã góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

1.2. Nội dung pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

1.2.1. Một số khái niệm

1.2.1.1. Khái niệm pháp luật

“Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung (quy phạm pháp luật) do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận, thể hiện ý chí của giai cấp thống trị, được nhà nước bảo đảm thực hiện, kể cả bằng các biện pháp cưỡng chế, để điều chỉnh các quan hệ xã hội, duy trì xã hội trong một trật tự có lợi cho giai cấp thống trị” [42, tr.139].

1.2.1.2. Khái niệm tổ chức

Tổ chức” là một thuật ngữ được sử dụng khá phổ biến. Nguyên nghĩa của “tổ chức” “organon” theo tiếng Hy lạp là để chỉ một cơ quan nào đó của cơ thể người, có chức năng nhất định, là kết cấu tự nhiên trong chỉnh thể người.

Theo ý hướng này, Từ điển Bách khoa Việt Nam định nghĩa: tổ chức là “hình thức tập hợp, liên kết các thành viên trong xã hội (cá nhân, tập thể) nhằm đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng, lợi ích của các thành viên, cùng nhau hành động vì mục tiêu chung” [35, tr.455]. Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận rõ đặc trưng mang tính phổ biến của “tổ chức” là việc tập hợp, kết hợp, liên kết lại bao giờ cũng theo hình thức cơ cấu và quy luật vận động đã định hình. Qua đó giúp cho “một hệ thống gồm nhiều phân hệ, có những mối quan hệ hữu cơ hợp lý, rõ ràng, hợp tác và phối hợp chặt chẽ, tác động lẫn nhau trong một tổng thể, phát sinh một lực tổng hợp tác động cùng chiều lên một đối tượng nhằm đạt những mục tiêu chung đã định” [36, tr.208].

Bên cạnh đó, do gắn với đời sống xã hội, “tổ chức” còn được xem là một chức năng lãnh đạo, quản lý.

Lãnh đạo, quản lý thể hiện ở việc thực hiện các chức năng nhất định, chủ yếu là xác định về mặt nội dung (làm gì), theo kế hoạch nào (ai làm và làm theo trình tự nào, làm như thế nào v.v..) và chỉ huy, phối hợp, giám sát và kiểm tra.

Chức năng tổ chức “hoạt động vì những quyền lợi chung, nhằm một mục đích chung…” [37, tr.1558] gắn với chức năng xác định nội dung trong lãnh đạo, quản lý; “sắp xếp, bố trí cho thành một chỉnh thể, có một cấu trúc và những chức năng nhất định” [37, tr.1558] gắn bó chặt chẽ với chức năng kế hoạch hóa; “làm những gì cần thiết để tiến hành một hoạt động nào đó nhằm có được hiệu quả tốt nhất” [37, Tr.1558] là gắn với chức năng chỉ huy, phối hợp, giám sát và kiểm tra. Đảng ta cũng đã chỉ rõ “Tổ chức là một khâu quyết định đối với việc thực hiện thắng lợi đường lối, chính sách của Đảng” [8, tr143] – đây cũng là một trong những công tác của Đảng. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Từ các phân tích, dẫn giải nêu trên, có thể đi đến một cách hiểu thống nhất về Tổ chức như sau: “Tổ chức là sự tập hợp những sự vật, con người thành nhóm theo những cơ cấu và quy luật vận động nhất định vì tính chỉnh thể, tính hướng đích trong bản thân nhóm đó cũng như trong quan hệ của nhóm với những nhóm khác, chỉnh thế khác”.

1.2.1.3. Khái niệm hoạt động

Có nhiều định nghĩa khác nhau về hoạt động tùy theo góc độ xem xét. Dưới góc độ triết học, “Hoạt động là quan hệ biện chứng của chủ thể và khách thể. Trong quan hệ đó, chủ thể là con người, khách thể là hiện thực khách quan. Ở góc độ này, hoạt động được xem là quá trình mà trong đó có sự chuyển hóa lẫn nhau giữa 2 cực Chủ thể và khách thể” [16, tr.54].

Dưới góc độ sinh học, “Hoạt động là sự tiêu hao năng lượng thần kinh và bắp thịt của con người khi tác động vào hiện thực khách quan nhằm thỏa mãn nhu cầu vật chất và tinh thần của con người”. [16, tr.54]

Dưới góc độ tâm lý học, “xuất phát từ quan điểm cho rằng cuộc sống của con người là chuỗi những hoạt động, giao tiếp kế tiếp nhau, đan xen nhau, hoạt động được hiểu là phương thức tồn tại của con người trong thế giới”. [16, tr.54]

Tóm lại; “Hoạt động là quá trình tác động qua lại tích cực giữa con người với thế giới khách quan để tạo ra sản phẩm cả về phía thế giới và phía con người”. [16, tr.54]

1.2.1.4. Khái niệm pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra

Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra là hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật do nhà nước có thẩm quyền ban hành quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra. Dựa vào những quy định đó cơ quan thanh tra thực hiện vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được pháp luật quy định.

1.2.2. Pháp luật về tổ chức thanh tra huyện Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Theo thứ bậc hành chính Thanh tra huyện là tổ chức cơ sở trong hệ thống các cơ quan thanh tra nhà nước. ( Cơ quan thanh tra nhà nước, bao gồm:Thanh tra Chính phủ; Thanh tra bộ, cơ quan ngang bộ (sau đây gọi chung là Thanh tra bộ); Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Thanh tra tỉnh); Thanh tra sở; Thanh tra huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là Thanh tra huyện).

Luật Thanh tra năm 2010 quy định:

Thanh tra huyện có Chánh Thanh tra và không quá 02 Phó Chánh Thanh tra.

Chánh Thanh tra huyện là người đứng đầu cơ quan Thanh tra huyện, chịu trách nhiệm trước Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện và trước pháp luật về toàn bộ hoạt động của Thanh tra huyện.

Việc bổ nhiệm, bổ nhiệm lại Chánh Thanh tra huyện do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định theo tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành và sau khi thống nhất với Chánh Thanh tra tỉnh.

Việc miễn nhiệm, cách chức Chánh Thanh tra huyện do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định theo quy định của pháp luật sau khi thống nhất với Chánh Thanh tra tỉnh.

Phó Chánh Thanh tra huyện là người giúp Chánh Thanh tra huyện và chịu trách nhiệm trước Chánh Thanh tra huyện và trước pháp luật về nhiệm vụ được phân công.

Việc bổ nhiệm, bổ nhiệm lại Phó Chánh Thanh tra huyện do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định theo tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành và theo đề nghị của Chánh Thanh tra huyện.

Việc miễn nhiệm, cách chức Phó Chánh Thanh tra huyện do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định theo quy định của pháp luật và đề nghị của Chánh Thanh tra huyện. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Việc khen thưởng, kỷ luật và các chế độ chính sách khác đối với Chánh Thanh tra và Phó Chánh Thanh tra huyện thực hiện theo quy định của pháp luật.

Biên chế công chức của Thanh tra huyện được giao trên cơ sở vị trí việc làm, gắn với chức năng, nhiệm vụ, phạm vi hoạt động và nằm trong tổng biên chế công chức trong các cơ quan, tổ chức hành chính của huyện được cấp có thẩm quyền giao.

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ, danh mục vị trí việc làm, cơ cấu ngạch công chức được cấp có thẩm quyền phê duyệt, hàng năm Thanh tra huyện xây dựng kế hoạch biên chế công chức theo quy định của pháp luật bảo đảm thực hiện nhiệm vụ được giao.

Như vậy, cơ quan thanh tra huyện hiện nay được xác định là đơn vị của cơ quan quản lý nhà nước cấp huyện. Vì là một cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân cấp huyện nên quyền hạn của cơ quan thanh tra nhà nước cấp huyện có phần nào hạn chế, tính độc lập không cao.

1.2.1. Pháp luật về hoạt động thanh tra huyện

Cũng như tổ chức thanh tra huyện, hoạt động thanh tra huyện cũng dựa trên luật thanh tra năm 2010. Luật thnah tra năm 2010 quy định cụ thể về hoạt động thanh tra huyện.

Thứ nhất, pháp luật quy định về vị trí, chức năng

Thanh tra huyện là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện, có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; tiến hành thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật.

Thanh tra huyện có con dấu, tài khoản riêng; chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và công tác của Ủy ban nhân dân cấp huyện mà trực tiếp là Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện; đồng thời chịu sự chỉ đạo về công tác, hướng dẫn về nghiệp vụ của Thanh tra tỉnh.

Thứ hai, quy định về nhiệm vụ, quyền hạn Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Thanh tra huyện thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật về thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng và các nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể sau:

Trình Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định, chỉ thị về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng; chương trình, biện pháp tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cải cách hành chính thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước được giao.

Trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện kế hoạch thanh tra hàng năm và các chương trình, kế hoạch khác theo quy định của pháp luật.

Tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, chương trình, kế hoạch sau khi được Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt.

Thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về lĩnh vực thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng cho cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn.

Hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, Thủ trưởng cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện trong việc thực hiện pháp luật về thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.

Phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp hướng dẫn nghiệp vụ công tác cho các Ban Thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn.

• Về thanh tra: Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện; thanh tra vụ việc phức tạp có liên quan đến trách nhiệm của nhiều Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, nhiều cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện và các cơ quan, đơn vị khác theo kế hoạch được duyệt hoặc đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật;

Thanh tra vụ việc khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giao;

Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra của Thanh tra huyện và của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.

• Về giải quyết khiếu nại, tố cáo:

Hướng dẫn Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện việc tiếp công dân, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, giải quyết khiếu nại, tố cáo;

Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, Thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; kiến nghị các biện pháp tăng cường công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc phạm vi quản lý của Chủ tịch Ủy ban nhân cấp huyện;

Xác minh, kết luận và kiến nghị việc giải quyết vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện khi được giao;

Xem xét, kết luận việc giải quyết tố cáo mà Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện đã giải quyết nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật; trường hợp có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo có vi phạm pháp luật thì kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện xem xét, giải quyết lại theo quy định;

Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý tố cáo của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện; Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Tiếp nhận, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo; giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

• Về phòng, chống tham nhũng:

Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và các cơ quan, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp huyện;

Phối hợp với cơ quan Kiểm toán nhà nước, cơ quan Điều tra, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân trong việc phát hiện hành vi tham nhũng, xử lý người có hành vi tham nhũng;

Tiến hành xác minh kê khai tài sản, thu nhập theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng; tổng hợp kết quả kê khai, công khai, xác minh, kết luận, xử lý vi phạm về minh bạch tài sản, thu nhập trong phạm vi địa phương mình; định kỳ báo cáo kết quả về Thanh tra tỉnh;

Kiểm tra, giám sát nội bộ nhằm ngăn chặn hành vi tham nhũng trong hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.

• Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng được thực hiện quyền hạn của Thanh tra huyện theo quy định của pháp luật; được yêu cầu cơ quan, đơn vị có liên quan cử cán bộ, công chức, viên chức tham gia các Đoàn thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng.
• Tổ chức ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ; xây dựng hệ thống thông tin, lưu trữ phục vụ công tác quản lý nhà nước và chuyên môn, nghiệp vụ của Thanh tra huyện.
• Tổng hợp, thông tin, báo cáo kết quả công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp huyện và Thanh tra tỉnh.
• Quản lý biên chế, công chức, thực hiện các chế độ, chính sách, chế độ đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật, đào tạo và bồi dưỡng đối với công chức thuộc phạm vi quản lý của Thanh tra huyện theo quy định của pháp luật và theo phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp huyện.
• Quản lý, sử dụng tài chính, tài sản được giao theo quy định của pháp luật và phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp huyện.
• Thực hiện nhiệm vụ khác do Ủy ban nhân dân cấp huyện giao và theo quy định của pháp luật.

Như vậy, với những quy định của pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra nói chung và thanh tra huyện nói riêng. Đặc biệt sự ra đời của luật thanh tra 2010 đã quy định một cách cụ thể về tổ chức và hoạt động thanh tra trong đó có thanh tra huyện. Những quy định của pháp luật có ý nghĩa to lớn trong tổ chức và hoạt động giúp cho thanh tra huyện thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của mình. Đồng thời đảm bảo cho công tác quản lý diễn ra thuận lợi, cán bộ thanh tra dễ dàng trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Góp phần thực hiện tuân thủ quy định của pháp luật, giúp cho thanh tra huyện hoạt động một cách hiệu quả

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra huyện Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

1.3.1. Sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, sự quản lý điều hành Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện

Trong hệ thống chính trị, Đảng giữ vai trò quyết định đối với công tác cán bộ và lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng cho mọi hoạt động. Cơ cấu tổ chức và hoạt động thanh tra cũng không thể tách rời khỏi sự lãnh đạo, chỉ đạo sự tác động từ các nghị quyết, chỉ thị, chương trình, kế hoặc công tác của huyện ủy [11, tr.9].

Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Các ban thanh tra làm việc tốt, nhanh hay làm việc kém, chậm, trước hết là do bản thân mỗi ban cố gắng nhiều hay ít, nhưng còn do cấp lãnh đạo có quan tâm đến công tác thanh tra hay không. Các cấp lãnh đạo phải giúp đỡ các ban thanh tra làm việc tốt, phải quan tâm lãnh đạo công tác thanh tra”. Do vậy, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của Uỷ ban nhân dân, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện có vai trò và ý nghĩa quan trọng đến tổ chức và hoạt động của Thanh tra huyện.

1.3.1. Mức độ hoàn thiện của hệ thống pháp luật

Pháp luật là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến tổ chức và hoạt động Thanh tra. Đã có nhiều văn bản quy phạm pháp luật của nhà nước, quy định của nghành về tổ chức và hoạt động thanh tra được xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện trên thực tế tạo nên hành lang pháp lý cho tổ chức và hoạt động của các cơ quan thanh tra, cho hoạt động thanh tra để đáp ứng nhu cầu thực tiễn đặt ra.

Hoạt động thanh tra được thực hiện trên nguyên tắc tuân theo pháp luật cho nên pháp luật sẽ là cơ sở quan trọng cho quá trình tổ chức và hoạt động của cơ quan thanh tra. Một hệ thống pháp luật đầy đủ và hoàn chỉnh sẽ là điều kiện hết sức quan trọng bảo đảm cho hiệu quả và hiệu lực của công tác thanh tra. Thêm nữa, pháp luật về thanh tra còn phải đảm bảo tính thực tiễn, tính khả thi của nó, đặc biệt là những quy định về tổ chức bộ máy, về nhiệm vụ, quyền hạn trong quá trình tiến hành thanh tra cũng như phương thức tiến hành thanh tra … mới có thể mang đến hiệu quả thiết thực của hoạt động thanh tra, góp phần đắc lực vào công tác quản lý nhà nước. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Pháp luật thực định Việt nam quy định hệ thống các cơ quan thanh tra nhà nước được tổ chức thống nhất từ Trung ương tới địa phương. Hệ thống đó được tổ chức khoa học, gọn nhẹ, phân định rõ thẩm quyền giữa các cấp thực hiện công tác thanh tra trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật thanh tra 2010 và các luật có liên quan. Điều này, chắc chắn sẽ giúp cho hoạt động thanh tra được thực hiện một cách thống nhất, đạt hiệu quả cao. Tuy nhiên trên thực tế hiện nay, các cơ quan như Thanh tra tỉnh, Thanh tra huyện, là các cơ quan chuyên môn thược Ủy ban nhân dân cùng cấp. Vì vậy, cơ quan thanh tra còn chưa thể hiện được tính độc lập trong việc tiến hành giải quyết các vụ việc vi phạm. Với bộ máy nhà nước về thanh tra có chức năng, nhiệm vụ không được phân định rõ ràng, chồng chéo, sẽ là trở ngại lớn cho hoạt động quản lý nhà nước, cũng như hoạt dộng thanh tra nói riêng. Đặc biệt khi đối tượng của thanh tra hành chính có thể là công chức trực thuộc sự quản lý của nhiều chủ thể có thẩm quyền liên quan.

Hoạt động thanh tra dựa trên cơ sở đảm bảo tính thống nhất của quyền lực nhà nước từ Trung ương đến địa phương nhưng do sự phân tán của nền hành chính nên các tổ chức thanh tra nhà nước ở các cấp, các ngành có sự lệ thuộc vào cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp, trong đó sự chỉ đạo của cơ quan thanh tra nhà nước cấp trên vẫn còn mang tính hình thức, kém hiệu quả.

Sự phụ thuộc của các cơ quan thanh tra nhà nước vào cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp cả về tổ chức, nhân sự, kinh phí, trong việc xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra trong quy trình tiến hành thanh tra cũng như giai đoạn kết thúc, kết luận và kiến nghị xử lý. Điều này phần nào ảnh hưởng đến tính chủ động và độc lập trong hoạt động thanh tra nói chung và thanh tra hành chính nói riêng.

Đối với hoạt động thanh tra hành chính, hiện nay, trong Luật Thanh tra 2010, Nghị định số: 86/2011/NĐ-CP đã có những quy định, hướng dẫn về tổ chức, hoạt động thanh tra hành chính, là cơ sở, căn cứ bước đầu để tiến hành thanh tra. Tuy nhiên, về nội dung, phạm vi, cách thức tiến hành thanh tra hành chính vẫn chưa được quy định chi tiết trên văn bản pháp luật vì vậy trên thực tiễn đã gặp không ít những khó khăn: Có sự chồng chéo về nội dung và đối tượng giữa thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành, thanh tra phải thực hiện nhiều nhiệm vụ mà quyền hạn được quy định lại hạn chế; chế độ công vụ cho thanh tra viên hay đoàn thanh tra còn chưa đáp ứng được nhu cầu hoạt động thực tiễn…

1.3.2. Sự tác động của nền kinh tế thị trường Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Hội nhập sâu rộng với thế giới và tập trung mọi nguồn lực phát triển kinh tế đất nước theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là chủ trương lớn mang tính chiến lược của Đảng và Nhà nước ta. Kinh tế thị trường đã tạo ra nhiều cơ hội, nhiều thuận lợi cho nền kinh tế phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi cũng có những mặt trái nhất định, như: làm phát sinh nhiều mối quan hệ phức tạp, đan xen lẫn nhau mà hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách hiện hành chưa thể điều chỉnh hết được; gia tăng những hành vi vi phạm pháp luật như tham nhũng, buôn lậu, trốn thuế, sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng…Những tác động tiêu cực từ mặt trái của nền kinh tế thị trường mang lại sự coi trọng vật chất, coi trọng đồng tiền dẫn đến sự tha hóa về đạo đức, trách nhiệm công vụ của cán bộ, công chức, thanh tra viên tạo sự thông đồng, lơ là trong hoạt động công vụ với mục đích vụ lợi, đặc biệt là nạn hối lộ, tham nhũng. Điều đó đặt ra cho nhà nước những yêu cầu cần phải giải quyết đó là phải sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật cho phù hợp để điều chỉnh những vấn đề mới phát inh, trong đó có pháp luật về thanh tra. Đồng thời các cơ quan thanh tra nhà nước phải không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng về tổ chức và hoạt động để thanh tra thực sự là công cụ quan trọng của quản lý. Tổ chức và hoạt động thanh tra nói chung và thanh tra huyện nói riêng cũng không tránh khỏi những tác động của nền kinh tế thị trường.

1.3.3. Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức Thanh tra

Để tổ chức và hoạt động Thanh tra có hiệu lực, hiệu quả thì trước hết những người hoạt động trong nghành Thanh tra phải có đầy đủ năng lực, chuyên môn, nghiệp vụ và phẩm chất đạo đức. Người cán bộ làm công tác Thanh tra phải giữ vững được bản lĩnh chính trị, tâm lý, vị thế của người tiến hành hoạt hoạt động thanh tra và giữ trọn đạo đức nghề nghiệp, đạo đức công vụ.

Trên thực tế hiện nay đã có rất nhiều lớp đào tạo chuyên môn nghiệp vụ dành cho tranh tra viên và cán bộ được giao trong thực hiện hoạt động thanh tra nhưng chất lượng nguồn nhân lực thực hiện hoạt động này vẫn còn ở mức kém hiệu quả, chưa phát huy được khả năng, sức mạnh của đội ngũ cán bộ thực thi quyền hành pháp trong hoạt động thanh tra.

Ngoài ra khả năng vận dụng những kinh nghiệm, kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ thanh tra vào thực tiễn đóng vai trò quan trọng. Hoạt động thanh tra rất đa dạng đòi hỏi thanh tra viên và cán bộ làm công tác thanh tra phải có kĩ năng pháp lý, am hiểu pháp luật và biết khai thác sử dụng pháp luật trong hoạt động thanh tra.

Như vậy có thể thấy đội ngũ thanh tra viên và cán bộ làm công tác thanh tra được hoàn thiện về mọi mặt chính là nhân tố tiên quyết quyết định đến hiệu lực, hiệu quả của hoạt động tranh tra.

Kết luận chương 1 Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

Mục đích hoạt động thanh tra nhằm phát hiện sơ hở trong cơ chế quản lý, chính sách, pháp luật để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền biện pháp khắc phục; phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật; giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện đúng quy định của pháp luật; phát huy nhân tố tích cực; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Để đạt được mục đích pháp luật quy định, hệ thống cơ quan thanh tra nhà nước nói chung và Thanh tra huyện nói riêng cần thực hiện đúng vị trí, vai trò, nhiệm vụ quyền hạn được giao.Thanh tra huyện có vai trò quan trọng trong hoạt động quản lý nhà nước ở cấp huyện. Tổ chức và hoạt động thanh tra huyện luôn gắn với tổ chức và hoạt động quản lý nhà nước và mang tính quyền lực nhà nước. Nguyên tắc, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của thanh tra huyện được quy định trong luật thanh tra năm 2010. Đó cũng là cơ sở pháp lý quan trọng trong tổ chức và hoạt động thanh tra huyện. Luận văn: Pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra ở Lạng Sơn.

XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY: 

===>>> Luận văn: Thực trạng pháp luật về tổ chức và hoạt động thanh tra

Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website:  https://hotrovietluanvan.com/ – Hoặc Gmail: hotrovietluanvan24@gmail.com