Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk

Mục lục

Đánh giá post

Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Luận Văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm luận văn thạc sĩ tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài luận văn tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm luận văn thì với đề tài Luận Văn: Thực trạng áp dụng pháp luật về hộ kinh doanh từ thực tiễn tại huyện krông bông, tỉnh Đắk Lắk và giải pháp hoàn thiện pháp luật dưới đây chắc chắn sẽ giúp cho các bạn học viên có cái nhìn tổng quan hơn về đề tài sắp đến.

2.1. Quy định của pháp luật Việt Nam về hộ kinh doanh

2.1.1. Quy định về quyền thành lập và nghĩa vụ đăng ký của HKD

Về quyền thành lập hộ kinh doanh và nghĩa vụ của hộ kinh doanh, Điều 80 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP ngày 04/01/2021 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp quy định:

Cá nhân, thành viên hộ gia đình là công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của Bộ luật Dân sự có quyền thành lập hộ kinh doanh theo quy định tại Chương này, trừ các trường hợp sau đây:
a) Người chưa thành niên, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; người bị mất năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;
b) Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc hoặc đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định;
Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật có liên quan.
Cá nhân, thành viên hộ gia đình quy định tại khoản 1 Điều này chỉ được đăng ký một hộ kinh doanh trong phạm vi toàn quốc và được quyền góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp trong doanh nghiệp với tư cách cá nhân.
Cá nhân, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh không được đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh của công ty hợp danh trừ trường hợp được sự nhất trí của các thành viên hợp danh còn lại.

Nghị định này đã bổ sung thêm một trường hợp không được đăng ký hộ kinh doanh được quy định tại điểm b khoản 1 Điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Tuy nhiên tại Khoản 2, điều 66 Nghị định này cũng quy định :“Hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, làm dịch vụ có thu nhập thấp không phải đăng ký, trừ trường hợp kinh doanh các ngành, nghề có điều kiện, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định mức thu nhập thấp áp dụng trên phạm vi địa phương”

Một điểm đáng lưu ý là do tính chất chịu trách nhiệm vô hạn của một số loại hình doanh nghiệp và hộ kinh doanh nên luật đã cấm các trường hợp không được phép thành lập hoặc là chủ của các loại hình này.

Tuy nhiên tại Nghị định 01/2021/NĐ – CP lại đề cập đến việc chủ hộ kinh doanh có thể được là thành viên hợp danh của công ty hợp danh khi được các thành viên còn lại đồng ý. Điều này nhằm khẳng định chế độ trách nhiệm của công ty hợp danh cũng là chịu trách nhiệm vô hạn và các thành viên hợp danh phải liên đới chịu trách nhiệm nếu có các vấn đề phát sinh việc nhất chí cho phép một chủ hộ kinh doanh trở thành thành viên hợp danh có thể là một thỏa thuận ban đầu về chịu trách nhiệm của công ty hợp danh mà nếu có các trường hợp tranh chấp, liên quan đên nghĩa vụ thì sự chồng chéo quy định sẽ là vấp phải không ít khó khăn khi giải quyết do vướng luật.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ

===>>> Hỗ Trợ Viết Thuê Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Luật

2.1.2. Quy định về trình tự, thủ tục đăng kí hộ kinh doanh

Nghị định 01/2021/NĐ – CP ngày 01 tháng 4 năm 2021 về đăng ký doanh nghiệp quy định cụ thể trình tự, thủ tục đăng kí hộ kinh doanh.

Bước 1: Đầu tiên, chúng ta phải tìm hiểu xem cơ quan đăng ký kinh doanh là cơ quan nào và thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho hộ kinh doanh thuộc về ai.

Theo quy định cơ quan đăng ký kinh doanh tại điểm b, khoản 1, Điều 14, Nghị định số 01/2021/NĐ-CP: “Ở cấp huyện: Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện (sau đây gọi chung là cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện)”.

Theo quy định tại khoản 1, Điều 87 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP : “Đăng ký hộ kinh doanh được thực hiện tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt trụ sở hộ kinh doanh”. Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Vì theo quy định mới HKD có thể hoạt động kinh doanh tại nhiều địa điểm và phải chọn một địa điểm để đặt trụ sở kinh doanh (Khoản 2, điều 86, Nghị định số 01/2021/NĐ-CP). Nên thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh cho hộ kinh doanh là cơ quan đăng kí kinh doanh cấp huyện nơi mà hộ kinh doanh đặt trụ sở là điều tất yếu.

Theo quy định tại Điều 16 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP cơ quan đăng kí kinh doanh cấp huyện nơi mà hộ kinh doanh tiến hành đặt địa điểm kinh doanh theo đó cơ quan này có những nhiệm vụ, quyền hạn như sau:

Trực tiếp nhận hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh; xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cấp hoặc từ chối cấp đăng ký hộ kinh doanh.
Hướng dẫn hộ kinh doanh và người thành lập hộ kinh doanh về hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh.
Phối hợp xây dựng, quản lý, vận hành hệ thống thông tin về hộ kinh doanh hoạt động trên phạm vi địa bàn; định kỳ báo cáo Ủy ban nhân dân cấp huyện, Phòng Đăng ký kinh doanh, Cơ quan thuế cấp huyện về tình hình đăng ký hộ kinh doanh trên địa bàn.
Cung cấp thông tin về đăng ký hộ kinh doanh trên phạm vi địa bàn cho Ủy ban nhân dân cấp huyện, Cơ quan quản lý thuế tại địa phương, các cơ quan có liên quan và các tổ chức, cá nhân có yêu cầu theo quy định của pháp luật.
Trực tiếp kiểm tra hoặc đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiểm tra hộ kinh doanh theo nội dung trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh.
Yêu cầu hộ kinh doanh báo cáo về việc tuân thủ các quy định tại Nghị định này khi cần thiết.
Yêu cầu hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khi phát hiện hộ kinh doanh không đáp ứng đủ điều kiện kinh doanh.
Thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Đăng ký kinh doanh cho tổ chức, cá nhân khác theo quy định của pháp luật.

Như vậy cơ quan có thẩm quyền trực tiếp trong các thủ tục cấp phép cũng như việc quản lí hành chính, việc điều chỉnh hỗ trợ cho loại hình hộ kinh doanh là cơ quan đăng kí kinh doanh cấp huyện, cụ thể là Phòng Tài chính –Kế hoạch thuộc UBND cấp huyện. Cũng cần phải làm rõ rằng: “ Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện chịu trách nhiệm về tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh, không chịu trách nhiệm về những vi phạm pháp luật của người thành lập hộ kinh doanh, hộ kinh doanh[21]; Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện không giải quyết tranh chấp giữa các cá nhân trong hộ kinh doanh với nhau hoặc với tổ chức, cá nhân khác”[21] Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Vậy ai là người thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh cho HKD?

Là chủ hộ kinh doanh hoặc thành viên trong gia đình tham gia đăng ký kinh doanh. Ngoài ra theo quy định mới bổ sung trong Nghị định số 01/2021/NĐ-CP thì Chủ hộ kinh doanh có thể ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh theo quy định tại Điều 12 Nghị định này.[21]

Bước 2: Về nơi nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh: chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình tham gia đăng ký kinh doanh hoặc tổ chức, cá nhân được chủ hộ kinh doanh ủy quyền làm thủ tục đăng ký kinh doanh gửi hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt trụ sở kinh hộ doanh.

Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh gồm những giấy tờ sau:

Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh;
Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc thành lập hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
Bản sao văn bản ủy quyền của thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh.

Đối với những ngành, nghề phải có chứng chỉ hành nghề, thì kèm theo các giấy tờ quy định phải có bản sao hợp lệ chứng chỉ hành nghề của cá nhân hoặc đại diện hộ gia đình.

Đối với những ngành, nghề có vốn pháp định phải có bản sao hợp lệ văn bản xác nhận vốn pháp định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Bước 3: Xem xét hồ sơ và trả kết quả đăng kí hộ kinh doanh.

Khi tiếp nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trao Giấy biên nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, hộ kinh doanh đáp ứng đủ các điều kiện sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng kí hộ kinh doanh (theo khoản 1, Điều 82, Nghị định 01/2021/NĐ-CP), khi đánh giá các quy định pháp luật có thể thấy hộ kinh doanh để được cấp giấy chứng nhận đăng kí hộ kinh doanh phải đáp ứng được điều kiện sau:

Ngành, nghề đăng ký kinh doanh không bị cấm đầu tư kinh doanh;
Tên hộ kinh doanh dự định đăng ký phù hợp quy định tại Điều 88 Nghị định này;
Có hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh hợp lệ;
Nộp đủ lệ phí đăng ký theo quy định.

Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện phải thông báo bằng văn bản cho người nộp hồ sơ hoặc người thành lập hộ kinh doanh biết. Thông báo phải nêu rõ lý do và các yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ (nếu có) Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Nếu sau 03 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh mà không nhận được Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc không nhận được thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh thì người thành lập hộ kinh doanh hoặc hộ kinh doanh có quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo .[21]

Có thể nhận thấy sau cuộc cách mạng về thủ tục hành chính trong lĩnh vực đăng kí kinh doanh cũng như sự quyết liệt trong cách tổ chức đã giúp giảm bớt rất nhiều thời gian cho các chủ thể khi tiến hành đăng kí kinh doanh. Sau khi nhận được giấy chứng nhận đăng kí hộ kinh doanh thì các chủ hộ có thể tiến hành hoạt động kinh doanh dưới danh nghĩa hộ kinh doanh và được bảo hộ bởi các quy định pháp luật. Về mặt chế tài hiện nay thì các chủ thể tiến hành kinh doanh vi phạm quy định về đăng kí kinh doanh của hộ kinh doanh sẽ bị phạt từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng theo quy định tại điều 41 Nghị định số 50/2016/NĐ – CP của Chính phủ ngày 01 tháng 6 năm 2016 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Kế hoạch và Đầu tư.

Bên cạnh đó trong quá trình đăng kí hộ kinh doanh chủ thể cũng có quyền thay đổi nội dung đăng kí kinh doanh theo các quy định pháp luật được tiến hành theo trình tự tại điều 90 Nghị định sô 01/2021/NĐ – CP về Đăng kí kinh doanh. Nghị định 78/2015/NĐ-CP không quy định mốc thời gian mà hộ kinh doanh phải tiến hành thủ tục thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh.

Nhưng theo khoản 1 Điều 90 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, chủ hộ kinh doanh có trách nhiệm đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh với Cơ quan đăng ký kinh doanh trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày có thay đổi.

2.1.3. Quy định về đăng kí thuế của hộ kinh doanh

Sau khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, công việc lúc này của hộ kinh doanh sẽ là đăng ký thuế với cơ quan quản lý có thẩm quyền ở địa phương để được cấp mã số thuế cho hộ kinh doanh của mình. Về mặt pháp lý do HKD không có tư cách pháp nhân, nên mã số thuế cấp cho hộ kinh doanh sẽ chính là mã số thuế cấp cho cá nhân đại diện hộ kinh doanh. Khi đại diện hộ kinh doanh chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự, hộ kinh doanh sẽ được cấp mã số thuế theo mã số thuế của đại diện hộ kinh doanh mới. Trường hợp hộ kinh doanh ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh, mã số thuế của đại diện hộ kinh doanh được sử dụng làm mã số thuế của cá nhân đó.

Thủ tục đăng ký thuế của hộ kinh doanh sẽ được thực hiện theo trình tự, đã được pháp luật quy định, cụ thể như sau:

Bước 1: Hộ kinh doanh cần chuẩn bị bị hồ sơ đăng ký thuế cho hộ kinh doanh, gồm:

tờ khai đăng ký thuế và các bảng kê (nếu có) theo mẫu quy định;
bản sao không yêu cầu chứng thực giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh;
bản sao không yêu cầu chứng thực thẻ căn cước công dân hoặc giấy chứng minh nhân dân còn hiệu lực.

Bước 2: Hộ kinh doanh nộp bộ hồ sơ đăng ký thuế nêu trên đến chi cục thuế, nơi hộ kinh doanh đặt trụ sở trong vòng 10 ngày làm việc, kể từ ngày cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.

Bước 3: Nếu hộ kinh doanh nộp đầy đủ hồ sơ đăng ký thuế cho cơ quan thuế, trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan thuế sẽ cấp cho hộ kinh doanh giấy chứng nhận đăng ký thuế bao gồm các thông tin sau: tên người nộp thuế, mã số thuế, số, ngày, tháng, năm, của giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc giấy phép tả hoạt động hoặc giấy chứng nhận đầu tư đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh; số, ngày, tháng, năm của quyết định thành lập đối với tổ chức không kinh doanh hoặc giấy chứng minh nhân dân thẻ căn cước hoặc hộ chiếu đối với cá nhân không kinh doanh, cơ quan thuế quản lý trực tiếp, và ngày cấp giấy chứng nhận đăng ký thuế.”[31] Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Sau khi thành lập, hộ kinh doanh phải đóng ba loại thuế chính đó là: lệ phí môn bài, thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng. Nhưng nghĩa vụ thực hiện đầu tiên ngay sau khi thành lập là nộp ngay sau khi thành lập.

Hiện nay lệ phí môn bài đối với hộ kinh doanh cá thể được tính dựa trên doanh thu của hộ kinh doanh và chia thành ba mức như sau:

Hộ kinh doanh cá thể có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm: 1.000.000 đồng/năm.
Hộ kinh doanh cá thể có doanh thu trên 300 đến 500 triệu đồng/năm: 500.000 đồng/năm.
Hộ kinh doanh cá thể có doanh thu trên 100 đến 300 triệu đồng/năm: 300.000 đồng/năm.

Ngoài những trường hợp phải nộp lệ phí ở trên, pháp luật còn quy định trường hợp hộ kinh doanh cá thể được miễn lệ phí: Hộ kinh doanh cá thể có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống; hộ kinh doanh cá thể không thường xuyên, không có địa điểm cố định; hộ kinh doanh cá thể sản xuất muối; hộ kinh doanh nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá.

2.1.4. Quy định về chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động trong hai trường hợp:

Trường hợp 1: Chủ hộ kinh doanh ra quyết định chấm dứt kinh doanh

Trường hợp 2: Hộ kinh doanh bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng kí hộ kinh doanh đã được cấp trừ trường hợp hộ kinh doanh bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh để thực hiện biện pháp cưỡng chế nợ thuế theo đề nghị của Cơ quan quản lý thuế.[21]

Khoản 1, Điều 93 Nghị định 01/2021/NĐ – CP quy định các trường hợp

Hộ kinh doanh vị thu hồi Giấy chứng nhận đăng kí hộ kinh doanh như sau:

Nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh là giả mạo;
Ngừng hoạt động kinh doanh quá 06 tháng liên tục mà không thông báo với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đăng ký và Cơ quan thuế;
Kinh doanh ngành, nghề bị cấm;
Hộ kinh doanh do những người không được quyền thành lập hộ kinh doanh thành lập;
Hộ kinh doanh không gửi báo cáo theo quy định tại khoản 6 Điều 16 Nghị định này đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày hết hạn gửi báo cáo hoặc có yêu cầu bằng văn bản;
Trường hợp khác theo quyết định của Tòa án, đề nghị của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của luật.

Khi chấm dứt hoạt động kinh doanh, hộ kinh doanh phải gửi thông báo về việc chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký. Kèm theo thông báo phải có các giấy tờ sau đây:

Thông báo về việc chấm dứt hiệu lực mã số thuế của Cơ quan thuế;
Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
Bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.

Như vậy, theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp, khi chấm dứt hoạt động bên cạnh việc nộp bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh (theo nghị định 75) thì hồ sơ chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh còn thêm 02 loại giấy tờ:

Thông báo về việc chấm dứt hiệu lực mã số thuế của Cơ quan thuế.
Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh. Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Hộ kinh doanh có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản nợ, gồm cả nợ thuế và nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện trước khi nộp hồ sơ chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh, trừ trường hợp hộ kinh doanh và chủ nợ có thỏa thuận khác. Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và ra thông báo về việc chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh.

Lưu ý: Có thể chấm dứt hoạt động kinh doanh khi chưa trả hết nợ

Trước đây, Nghị định 78/2015/NĐ-CP quy định khi chấm dứt hoạt động kinh doanh thì hộ kinh doanh phải thanh toán đầy đủ các khoản nợ, gồm cả nợ thuế và nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện.

Nhưng theo quy định tại khoản 2 Điều 93 Nghị định 01/2021/NĐ-CP thì hộ kinh doanh có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản nợ, gồm cả nợ thuế và nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện trước khi nộp hồ sơ chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh, trừ trường hợp hộ kinh doanh và chủ nợ có thỏa thuận khác.

Như vậy, trong trường hợp hộ kinh doanh và chủ nợ có thoả thuận với nhau về các khoản nợ thì vẫn có thể chấm dứt hoạt động kinh doanh ngay cả khi chưa thanh toán hết nợ.

Giải thể hộ kinh doanh:

Hồ sơ xin giải thể hộ kinh doanh gồm các loại giấy tờ sau:

Bản thông báo chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh
Bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh
Xác nhận thanh toán đầy đủ các khoản nợ (gồm cả nợ thuế và nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện) của Chi cục Thuế

Sau khi kiểm tra đầy đủ tính hợp pháp của hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ ra quyết định thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, đồng thời thông báo với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật => hộ kinh doanh chính thức chấm dứt hoạt động.

Trình tự xin giải thể hộ kinh doanh: Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Công dân chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định của pháp luật.
Công dân nộp hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Văn phòng HĐND và UBND cấp huyện
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Văn phòng HĐND và UBND cấp huyện tiếp nhận hồ sơ và chuyển phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc UBND cấp huyện kiểm tra, ký giấy chứng nhận.
Công dân nhận kết quả tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thuộc Văn phòng HĐND và UBND cấp huyện.

Điều 42 Nghị định 50/2016/NĐ-CPquy định về việc vi phạm về việc tạm ngừng kinh doanh của hộ kinh doanh như sau:

Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi tạm ngừng kinh doanh mà không thông báo hoặc thông báo không đúng thời hạn bằng văn bản cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi hộ kinh doanh đã đăng ký.
Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
Không tiến hành hoạt động kinh doanh trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh;
Ngừng hoạt động kinh doanh quá 06 tháng liên tục mà không thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện.

Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc gửi thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện đối với hành vi vi phạm trên.

Theo điều 44 Nghị định 50/2016/NĐ-CPquy định quy định về việc chấm dứt hoạt động của hộ kinh doanh như sau:

Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi chấm dứt hoạt động kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh mà không thông báo hoặc không nộp lại bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện.

Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc thông báo hoặc nộp lại bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện đối với hành vi vi phạm quy định tại Khoản 1 Điều này.

2.1.5. Quy định về tạm ngừng kinh doanh Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Đây là một điểm mới trong Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Hộ kinh doanh có quyền tạm ngừng hoạt động kinh doanh, thời gian tạm ngừng kinh doanh đã có thay đổi từ 04/01/2021 theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP, cụ thể:

Trường hợp tạm ngừng kinh doanh từ 30 ngày trở lên, hộ kinh doanh phải thông báo với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký kinh doanh và Cơ quan thuế trực tiếp quản lý (theo khoản 1 Điều 91 Nghị định 01/2021/NĐ-CP).

Còn theo quy định cũ, theo khoản 1 Điều 76 Nghị định 78/2015/NĐ-CP): Trường hợp tạm ngừng kinh doanh từ 30 ngày trở lên, hộ kinh doanh phải thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế trực tiếp quản lý. Thời gian tạm ngừng kinh doanh không được quá 01 năm (theo khoản 1 Điều 76 Nghị định 78/2015/NĐ-CP).

2.1.6. Quy định về mốc thời gian phải thay đổi hộ kinh doanh

Nghị định 78/2015/NĐ-CP không quy định mốc thời gian mà hộ kinh doanh phải tiến hành thủ tục thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh. Nhưng theo khoản 1 Điều 90 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, chủ hộ kinh doanh có trách nhiệm đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh với Cơ quan đăng ký kinh doanh trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày có thay đổi.

2.1.7. Quy định về cách đặt tên hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh có tên gọi riêng. Tên hộ kinh doanh bao gồm hai thành tố theo thứ tự sau đây:

Cụm từ “Hộ kinh doanh”;
Tên riêng của hộ kinh doanh.

Tên riêng được viết bằng các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt, các chữ F, J, Z, W, có thể kèm theo chữ số, ký hiệu.

Không được sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục của dân tộc để đặt tên riêng cho hộ kinh doanh.

Hộ kinh doanh không được sử dụng các cụm từ “công ty”, “doanh nghiệp” để đặt tên hộ kinh doanh.

Tên riêng hộ kinh doanh không được trùng với tên riêng của hộ kinh doanh đã đăng ký trong phạm vi cấp huyện .[21]

2.2. Tình hình đăng ký thành lập và hoạt động của hộ kinh doanh tại Việt Nam hiện nay Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

2.2.1. Thực trạng đăng ký thành lập hộ kinh doanh

Theo Niên giám thống kê năm 2017 thì trên địa bàn cả nước ta có khoảng 5,1 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động trong đó có khoảng 4,6 triệu hộ kinh doanh có địa điểm ổn định tương đương với 90,2% tổng số lượng hộ kinh doanh hiện nay đã được ổn định dưới các địa điểm chịu sử quản lý nhất định của cơ quan nhà nước và 0,5 triệu hộ kinh doanh không ổn định điều này có thể lý giải bởi hộ kinh doanh hiện nay đang tồn tại và phát triển dưới sự đa dạng các ngành nghề kinh doanh nên có thể có nhiều ngành nghề kinh doanh dẫn đến việc di chuyển hay không có sự bó buộc cụ thể về địa điểm kinh doanh.

Theo bảng số liệu trên, số hộ kinh doanh đã đăng ký kinh doanh chiếm 29% so với tổng số hộ kinh doanh, số hộ chưa ĐKKD chiếm 65,7% trên tổng số hộ kinh doanh, hai tỉ lệ này chênh lệch quá cao. Đây là một thực trạng đáng buồn bởi sau hàng loạt các chính sách hỗ trợ, sự cải cách trong các quy định pháp luật trong những năm qua thì việc thu hút các chủ thể tiến hành đăng ký vẫn còn rất gian nan và đang là một bài toán khó cho các nhà chức trách. Điều này xuất phát từ tư tưởng kinh doanh của các hộ kinh doanh vẫn còn chậm đổi mới và cập nhật nên việc tiếp cận những vấn đề pháp lý vẫn còn khá mới mẻ, tiếp theo là việc e ngại các thủ tục hành chính tại cơ quan nhà nước cũng là một rào cản không nhỏ cho các chủ thể này.

Cũng theo bảng số liệu trên, các hộ kinh doanh đã đăng ký và chưa nhận được giấy chứng nhận chiếm 0,006% đây là mức tăng trưởng khá chậm chạp, cho thấy rằng chưa có tiến triển một cách cụ thể trong công tác đăng kí kinh doanh của chủ thể này. Ngoài ra thì vẫn có những hộ kinh doanh được liệt vào nhóm các hộ kinh doanh không phải tiến hành đăng kí kinh doanh theo các quy định pháp luật nhưng vẫn còn ở một tỷ lệ khá khiêm tốn.

Thống kê trên cũng cho thấy hộ kinh doanh hiện nay chiếm số lượng đông đảo và phát triển chủ yếu ở hai lĩnh vực đó chính là công nghiệp (18,12%) và dịch vụ (81,86%). Đặc biệt ở mảng dịch vụ số hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực “Bán buôn và bán lẻ; sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác” chiếm số lượng áp đảo. Theo Niên giám thống kê Việt Nam 2019, số lượng hộ kinh doanh hoạt động trong ngành thương mại, dịch vụ chiếm 82,1%. Từ đây có thể thấy Việt Nam vẫn duy trì xu hướng dịch chuyển từ ngành công nghiệp và xây dựng sang ngành thương mại, dịch vụ, sự phát triển của hộ kinh doanh gắn liền với xu thế hiện nay, nhu cầu đời sống ngày càng phát triển kéo theo hộ kinh doanh cũng phát triển.

2.2.2. Thực trạng hoạt động của hộ kinh doanh Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Về số lượng và cơ cấu hộ kinh doanh: Năm 2019, cả nước ta có khoảng 5,4 trệu hộ kinh doanh và khoảng 759 ngàn doanh nghiệp[25]. Cho thấy rằng số lượng các hộ kinh doanh đang chiếm tỷ lệ đông đảo so với các loại hình kinh tế khác. Doanh nghiệp là một hình thức pháp lí phát triển và đa dạng mang lại nhiều lợi thế cũng như có luật chuyên ngành điều chỉnh những trên thực tế số lượng của hộ kinh doanh chiếm số lượng lơn hơn hẵn so với doanh nghiệp. Cho thấy hộ kinh doanh là một dạng kinh doanh được ưa chuộng lựa chọn, sự đơn giản và thủ tục áp dụng cũng như các yêu cầu của hộ kinh doanh đáp ứng được các yêu cầu mà chủ hộ mong muốn để thực hiện công tác kinh doanh.

Bên cạnh đó số lượng và sự phân bố các hộ kinh doanh ở nước ta cũng có sự khác biệt ở từng khu vực được thể hiện qua bảng sau

Theo bảng số liệu trên, các HKD phân bố tương đối đồng đều trên cả nước. Trong đó, Đồng bằng sông Hồng, Trung bộ, Đồng Bằng sông Cửu Long và Đông Nam bộ là những vùng chiếm tỷ trọng cao nhất, lần lượt là 25,15%; 22,9%; 19,44% và 18,25% (2019). Trung du miền núi phía Bắc và Tây Nguyên chiếm tỷ trọng thấp nhất, lần lượt là 9,18%; 5,1% tổng số HKD.Điều này xuất phát từ vị trí địa lý cũng như tính chất phát triển kinh tế vùng ở các khu vực đã tạo nên sự cách biệt này. Trên cơ sở phân bổ dân cư, tỷ trọng HKD giữa các vùng không có sự biến động đáng kể trong nhiều năm qua.

Hộ kinh doanh vẫn là một mô hình kinh doanh được người dân lựa chọn hoạt động và có sự phù hợp với nền kinh tế cũng như tập quán kinh doanh của người dân và tính chất địa lý, vùng miền, mà hộ kinh doanh vẫn tỏ ra là mô hình có ưu thế vượt trội cũng như sự phát triển trong nhận thức, tư duy của người kinh doanh.

Xét một cách tổng quan thì hộ kinh doanh ở nước ta đang tồn tại với số lượng đông đảo và vẫn duy trì được vị thế của mình trong nền kinh tế bất chấp sự thay đổi cũng như sự thuận tiện các mô hình kinh doanh khác đang được nhà nước định hình. Thay vì cố gắng theo đuổi nhưng mô hình kinh doanh như các loại hình doanh nghiệp thì chúng ta nên có sự nhìn nhận lại về đóng góp và lợi ích mà hộ kinh doanh mang lại. Bên cạnh đó khi nhìn nhận các số liệu có thể thấy việc các hộ kinh doanh vẫn còn tồn tại những khó khăn về năng lực tài chính, chủ thể hay các vấn đề liên quan nhằm phát triển mà điều này xuất phát điểm từ các chính sách cũng như quy phạm pháp luật trực tiếp điều chỉnh chứ không phải các vấn đề xã hội.

2.3. Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh trên địa bàn huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

2.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội và sự tác động đến việc thi hành pháp luật về hộ kinh doanh trên địa bàn huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk

Krông Bông là một huyện miền núi nằm ở phía Đông Nam của thành phố Buôn Ma Thuột, cách trung tâm tỉnh lỵ 50 km về hướng Đông Nam, gồm 1 thị trấn và 13 xã. Tổng diện tích tự nhiên (DTTN) toàn huyện là 1.257,49 km2, tổng dân số là 92.000 người. Huyện có quốc lộ 27 đi qua, là trục giao thông huyết mạch của tỉnh Đắk Lắk với tỉnh Lâm Đồng; có tỉnh lộ 12 chạy từ Thị trấn Krông Kmar đi các xã phía Đông; tỉnh lộ 9 nối huyện với các huyện Ea Kar, Krông Pắc… tạo điều kiện thuận lợi cho giao lưu kinh tế – xã hội với các địa phương trong khu vực.

Cơ cấu kinh tế của huyện trong những năm gần đây đã có bước chuyển dịch quan trọng, đúng hướng phù hợp với mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tỷ trọng công nghiệp xây dựng và dịch vụ tăng dần, tỷ trọng nông lâm nghiệp thủy sản trong GDP giảm dần. Krông Bông đang nỗ lực tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và đầu tư hợp tác liên doanh trong và ngoài nước.

Hiện nay, huyện Krông Bông đang tập trung phát triển kinh tế – xã hội,các doanh nghiệp đang tích cực đầu tư kinh doanh, trong đó các hộ kinh doanh đã đóng góp chung vào sự phát triển kinh tế của huyện.

2.3.2. Thực tiễn thi hành pháp luật về hộ kinh doanh ở Huyện Krông Bông

Theo số liệu thống kê năm 2019, tổng số hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk có 78.545 hộ, trong đó Huyện Krông Bông có 5972 hộ[24]. Xét theo quá trình thì tổng số lượng hộ kinh doanh liên tục tăng qua các năm. Các hộ kinh doanh phân bố tương đối đồng đều trong cả huyện, chủ yếu tập trung gần trung tâm huyện và phân bố ở các xã còn lại. Ngành nghề đăng ký kinh doanh của các hộ kinh doanh cũng đa dạng, trong đó toàn huyện có 2225 cơ sở kinh doanh dịch vụ kinh doanh ăn uống, 1765 cơ sở kinh doanh thực phẩm, 1089 cơ sở sản xuất chế biến thực phẩm và các điểm kinh doanh, mua bán ở các chợ.

Ngày 28/3/2016, UBND huyện Krông Bông ban hành Quyết định số 1642/QĐ-UBND về ban hành Quy chế phối hợp giải quyết thủ tục đăng ký hộ kinh doanh, đăng ký mã số thuế theo cơ chế một cửa liên thông trên địa bàn huyện Krông Bông; theo đó, thời gian giải quyết cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh và Giấy chứng nhận đăng ký thuế là 03 ngày làm việc.

Hộ kinh doanh chỉ cần nộp hồ sơ đăng ký và nhận kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại một cơ quan hành chính là cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện thay vì phải đến hai cơ quan để thực hiện các thủ tục này như hiện nay theo quy trình của mô hình “một cửa liên thông” thì các công đoạn của quá trình đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế là quy trình xử lý nội bộ, người dân chỉ cần nộp một bộ hồ sơ hợp lệ theo quy định tại một cơ quan và sẽ được trả kết quả tại chính cơ quan ấy cho cả hai thủ tục đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế). Điều này sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân, đồng thời, giúp giảm tải đáng kể công việc cho cơ quan hành chính nhà nước.[26]

Đăng ký thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh được quy định tại Điều 90 Nghị định 01/2021/NĐ-CP:

“Khi tiếp nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trao Giấy biên nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ. Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện thông báo rõ nội dung cần sửa đổi, bổ sung bằng văn bản cho hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ. Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trong trường hợp hộ kinh doanh đăng ký thay đổi địa chỉ trụ sở, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi hộ kinh doanh đặt địa chỉ mới phải thông báo đến Cơ quan đăng ký kinh doanh nơi trước đây hộ kinh doanh đã đăng ký.

Lưu ý: Trường hợp hộ kinh doanh chuyển địa chỉ trụ sở sang quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh khác nơi hộ kinh doanh đã đăng ký, hộ kinh doanh gửi hồ sơ thông báo thay đổi địa chỉ đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi dự định đặt trụ sở mới. Hồ sơ phải có bản sao các giấy tờ sau đây:

a) Thông báo thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh do chủ hộ kinh doanh ký;
Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc đăng ký thay đổi địa chỉ trụ sở đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh.

Khi tiếp nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trao Giấy biên nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ. Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện thông báo rõ nội dung cần sửa đổi, bổ sung bằng văn bản cho hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ.

Đặc biệt, UBND huyện Krông Bông rất xem trọng công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh các thể, nhất là trong các ngành nghề nhạy cảm như cắt tóc, gội đầu thanh nữ, kinh doanh ăn uống, kinh doanh phế liệu, nhà trọ… Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

2.3.3. Một số bất cập và hạn chế trong thực tiễn thi hành pháp luật về hộ kinh doanh tại huyện Krông Bông

Trong những năm vừa qua, doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước và hộ kinh doanh đã có nhiều đóng góp cho sự tăng trưởng về kinh tế – xã hội của huyện, đóng góp đáng kể nguồn vốn đầu tư vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, tạo ra nhiều sản phẩm cho xã hội, tạo thêm nhiều việc làm mới cho người lao động, đóng góp đáng kể cho ngân sách Nhà nước, góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Công tác quản lý hộ kinh doanh đã được các cấp, các ngành trong huyện quan tâm thực hiện, các ban ngành và địa phương trong huyện đã có sự phối hợp trong việc quản lý hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh. Công tác thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã được triển khai kịp thời phát hiện và xử lý các sai phạm của doanh nghiệp, hộ kinh doanh vi phạm….

Tuy nhiên, công tác quản lý hộ kinh doanh trong thời gian vừa qua vẫn còn một số bất cập, xuất phát từ việc vẫn còn một số ban ngành, địa phương vẫn chưa ý thức được đầy đủ trách nhiệm của mình trong công tác quản lý doanh nghiệp, hộ kinh doanh, còn có nhận thức rằng công tác kiểm tra doanh nghiệp, hộ kinh doanh là nhiệm vụ của cơ quan cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, dẫn đến không thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao trong công tác này, làm ảnh hưởng tới công tác chỉ đạo, điều hành chung về kinh tế xã hội của huyện. Tình trạng hộ kinh doanh vi phạm quy định của pháp luật như : tiến hành hoạt động kinh doanh khi chưa thực hiện đủ các quy định về điều kiện kinh doanh, kinh doanh không đúng ngành, nghề đã đăng ký, sản xuất hàng hóa kém chất lượng; vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường. Cá biệt có trường hợp hộ kinh doanh được thành lập để phục vụ mục đích trái pháp luật như: lừa đảo thu lợi bất chính; mua bán hóa đơn chứng từ v.v…

Bất cập về công tác đăng ký kinh doanh đối với hộ kinh doanh

Công tác đăng ký kinh doanh đối với hộ kinh doanh những năm gần đây, tuy đã được chú trọng, nhưng vẫn còn nhiều bất cập, cần tiếp tục đổi mới, hoàn thiện. Có thể nhận thấy một số bất cập cơ bản như:

Về trình tự, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh chưa có sự phối hợp liên thông giữa cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan đăng ký thuế cấp huyện điều này được thể hiện ở Thông tư 95/2016/TT-BTC về hướng dẫn đăng ký thuế thì “Đối với người nộp thuế là hộ gia đình, nhóm cá nhân, cá nhân kinh doanh đăng ký thuế trực tiếp với cơ quan thuế”, qua đó người dân sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh phải tự liên hệ Chi cục thuế cấp Quận (Huyện) để lập thủ tục khai báo thuế theo quy định. Khi tiến hành nghiên cứu thực tiễn đối chiếu với Luật Doanh nghiệp 2014 có thể thấy đây là một thiếu xót và đồng thời thiếu sự nhất quán cũng như đồng bộ vì khi tiến hành nghiên cứu thì có thể thấy Luật Doanh nghiệp cũng như Nghị định sô 78/2015/NĐ – CP về Đăng kí kinh doanh là một bước tiến nổi bậc trong cải cách hành chính thủ tục nhằm rút ngắn thời gian khi có sự liên thông và phối hợp giữa cơ quan thuế cũng như cơ quan đăng kí kinh doanh.

Tuy nhiên đối với đăng kí hộ kinh doanh thì việc đăng kí thuế thì cá nhân, hộ gia đình hay nhóm người làm chủ hộ kinh doanh phải tiến hành thủ tục này một cách riêng lẻ và trình tự theo quy định tại thông tư 95/2016/TT-BTC về đăng kí thuế buộc chủ hộ kinh doanh mất thời gian nộp hồ sơ, chờ giải quyết hồ sơ trong thời hạn 03 ngày, và đối với mỗi hộ kinh doanh ở mỗi khu vực địa lý cũng sẽ có sự quy định về hồ sơ khác nhau. Có thể thấy sự ra đời của các loại hình doanh nghiệp cũng như khâu đơn giản hóa thủ tuc đăng kí doanh nghiệp cho người dân sự nhìn nhận những lợi ích cũng như thuận tiện khi xây dựng một hành lang pháp lý cho loại hình này. Tuy nhiên khi nhìn nhận vào số liệu tác giả đã phân tích trên thì có thể thấy hộ kinh doanh ở nước ta thực sự chiếm số lượng đông đảo và đóng góp ngân sách một con số không nhỏ nhưng có lẽ các quy định đã “bỏ quên” đi sự cải cách thủ tục cho loại hình này, vô hình chung đã đẩy khâu thủ tục cho một hộ kinh doanh có tổ chức đơn giản hơn loại hình doanh nghiệp, được đăng kí tại cấp huyện lại có sự phức tạp hóa so với các mô hình kinh doanh lớn hơn.

Bên cạnh đó là khi tiến hành thống nhất cơ sở dữ liệu chung mang tính nội tỉnh hay khu vực sẽ dễ dàng cho khâu quản lí, giảm thiểu thời gian cũng như tiến hành các hoạt động chung như: cấp mã số thuế, trả kết quả, lệ phí… một cách nhanh chóng và chính xác, việc quản lý và thu thuế cũng diễn ra ổn định và cơ quan chức năng có thể nắm được tình hình cụ thể ở địa phương hơn. Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Bất cập về thu thuế đối với hộ kinh doanh

Trong những năm qua, việc thu thuế của các hộ kinh doanh trên địa bàn huyện Krông Bông đã tồn tại những bất cập, dẫn đến hiệu quả thu thuế đạt kết quả chưa cao. Đặc điểm chung của hộ kinh doanh là trình độ kinh doanh và việc tuân thủ pháp luật về thuế chưa cao.

Bởi hầu hết các hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, phát triển kinh tế gia đình. Các hộ gia đình kinh doanh theo kinh nghiệm, không thực hiện chế độ sổ sách kế toán, dẫn đến không thực hiện kê khai và nộp thuế theo thu nhập.

Còn khi các hộ chuyển đổi lên doanh nghiệp, tất cả các khâu trên sẽ được khắc phục. Chưa kể, nếu lên doanh nghiệp, công tác thanh, kiểm tra mà cơ quan thuế triển khai hàng năm sẽ hạn chế được tình trạng thất thu thuế.

Hiện nay đa số hộ kinh doanh đang có thỏa thuận về mức thuế khoán với cơ quan thuế do quy định về mức thuế khoán cố định. Mức thuế khoán hằng năm này được thực hiện theo sự khảo sát của cơ quan thuế, tham vấn ý kiến- Tổ chức bộ máy cơ quan đăng ký kinh doanh của UBND huyện chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, cải cách hành chính.của hội đồng tư vấn thuế cấp xã, được lấy ý kiến người dân và công bố công khai để các hộ kinh doanh tự giám sát lẫn nhau. Nhưng do phần lớn hộ kinh doanh thường không có hóa đơn chứng từ mua bán, được tự kê khai đóng thuế cho nên thất thu thuế là khó tránh khỏi. Theo quy định, đối với hộ kinh doanh thì hiện có 3 khoản thuế và lệ phí phải nộp chủ yếu là: lệ phí Môn bài, thuế GTGT và thuế thu nhập cá nhân. Tình trạng trốn thuế, dây dưa nợ đọng thuế còn phổ biến ảnh hưởng đến công tác quản lý.

Nguyên nhân, do một phần công tác chỉ đạo điều hành có những mặt hạn chế chưa tìm ra những biện pháp hữu hiệu để chống thất thu thuế. Việc điều chỉnh doanh thu còn chưa sát với thực tế còn mang nặng tính cảm tính, nên doanh số ấn định chưa sát đúng với các hộ kinh doanh. Đặc biệt là, một số ngành hàng như: Vận tải, thương mại dịch vụ,…ý thức chấp hành việc nộp thuế còn hạn chế, còn chây ỳ trong việc nộp thuế, một số hộ kinh doanh khác mượn cửa hàng, cửa hiệu trên danh nghĩa là thành phần góp vốn là cửa hàng trực thuộc các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế để trốn tránh nghĩa vụ thuế. Trong khi đó, sự kiểm tra, giám sát của cơ quan thuế còn thiếu, chưa đồng bộ, số lượng cán bộ còn mỏng, nên việc phát hiện xử lý phạm chưa được nghiêm túc và kịp thời. Ngoài ra đó là, số lượng các văn bản hướng dẫn, quy định về việc triển khai các luật thuế mới, quy trình quản lý mới quá nhiều và không thống nhất như: Quy định về quản lý đất đai, quản lý thanh toán không dùng tiền mặt, quản lý xuất nhập khẩu của cơ quan hải quan, quản lý đăng ký kinh doanh của cơ quan kế hoạch đầu tư chưa được ban hành đồng bộ, môi trường kiểm toán, kế toán còn nhiều hạn chế, trách nhiệm pháp lý chưa cao,…Theo Luật Thuế, hàng năm hộ kinh doanh căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh, dịch vụ của năm trước và khả năng của năm tiếp theo để tự kê khai doanh thu, chi phí, thu nhập chịu thuế theo mẫu và nộp cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý. Như vậy, những kê khai trên thực chất chỉ là dự báo trong thời gian tương đối dài (1 năm) dẫn đến việc hộ kinh doanh sẽ kê khai thấp hơn thực tế sản xuất kinh doanh. Chưa kể, nếu là hộ mới ra kinh doanh sẽ không có căn cứ để kê khai nộp thuế. Bên cạnh đó, việc hướng dẫn các hộ kinh doanh ghi chép hoá đơn, chứng từ, kê khai nộp thuế, đăng ký thuế, lập hồ sơ hoàn thuế, miễn giảm thuế chưa đầy đủ và cụ thể. Việc bỏ ủy nhiệm thu xã, phường, thị trấn chuyển về Chi cục Thuế các huyện, thành phố quản lý đã gây khó khăn cho công tác thu thuế đối với các hộ kinh doanh cá thể do tình hình hoạt động kinh doanh trên địa bàn rộng, tình trạng nợ đọng thuế của các hộ kinh doanh không có biện pháp xử lý thu nợ dứt điểm, nhiều hộ kinh doanh không kê khai nộp thuế kéo dài, tình trạng nghỉ kinh doanh hay chuyển đổi kinh doanh sang lĩnh vực khác của các hộ kinh doanh đang quản lý không kê khai với cơ quan thuế làm cho công tác quản lý càng khó khăn hơn. Đối với các hộ kinh doanh do chưa thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, thuế thu nhập cá nhân được xác định trên cơ sở ấn định; việc ấn định doanh thu tuy thực hiện đúng theo quy trình…nhưng vẫn không sát với thực tế kinh doanh; dẫn đến số hộ nộp thuế theo phương pháp ấn định so với thuế thu nhập doanh nghiệp trước đây cũng giảm nhiều.

Bất cập về công tác quản lý đăng ký kinh doanh của các hộ kinh doanh

Một là, khối lượng hồ sơ đăng ký kinh doanh tăng trong khi số lượng cán bộ làm công tác đăng ký kinh doanh tại các địa phương gần như không thay đổi, đã tạo áp lực công việc lớn cho các Phòng Đăng ký kinh doanh cho nên một số cán bộ vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Đồng thời, các cán bộ đăng ký kinh doanh tại địa phương liên tục được luân chuyển, trong khi Hệ thống Thông tin quốc gia về đăng ký kinh doanh cũng như các quy trình chuyên môn, nghiệp vụ thường xuyên được nâng cấp, cập nhật để đáp ứng yêu cầu về cải thiện môi trường kinh doanh. Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Hai là: Thực tế cho thấy, mặc dù đã có cơ chế, chính sách, khuyến khích và tạo điều kiện phát triển kinh tế tư nhân, nhưng mới chỉ tập trung vào các loại hình Doanh nghiệp trong khi chưa có cơ chế, chính sách hỗ trợ cụ thể đối với hộ kinh doanh cá thể. Bộ máy quản lý nhà nước ở nhiều địa phương vẫn còn hạn chế, bất cập, nhất là tình trạng thiếu chuyên nghiệp của một số cán bộ, công chức nhà nước…khiến cho hoạt động của các hộ kinh doanh cá thể gặp không ít khó khăn, phiền hà.

Ba là: HKD cá thể có trình độ nhận thức hạn chế, thiếu kinh nghiệm về quản lý điều hành tài chính, chưa quyết đoán trong việc ra các quyết định đầu tư nên không ít hộ kinh doanh cá thể đã không sử dụng hiệu quả các nguồn vốn huy động. Các hộ kinh doanh thường bỏ qua các quy luật của thị trường, chưa có chiến lược kinh doanh rõ ràng, chưa có kinh nghiệm trong phân bổ các nguồn lực tài chính nên gây ra tình trạng lúc thiếu lúc thừa, không nhịp nhàng với quy trình sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, chi phí tuân thủ cao trong quá trình hoạt động khi đăng ký thành doanh nghiệp cũng khiến các hộ kinh doanh chùn bước trước ý định chính thức hóa.

Bất cập về hướng chuyển đổi của hộ kinh doanh

Đa số các hộ kinh doanh hoạt động trên địa bàn huyện có quy mô nhỏ(dưới 10 lao động), không có khuynh hướng mở rộng hoạt động kinh doanh; phần lớn hoạt động trong lĩnh vực thương mại – dịch vụ; do đó, chưa có nhu cầu chuyển đổi lên hình thức doanh nghiệp.

Đối với quy định bắt buộc các hộ kinh doanh phải chuyển thành doanh nghiệp, đăng ký hoạt động theo Luật Doanh nghiệp nếu sử dụng thường xuyên từ 10 lao động trở lên vẫn khó khả thi trên thực tiễn. Các hộ kinh doanh có nhiều cách để đối phó với quy định này để tránh phải đăng ký thành lập doanh nghiệp kể cả khi họ sử dụng số lượng lao động lớn hơn nhiều so với số lượng tối đa cho phép là 10 người. Trong khi đó, thiếu các chế tài cụ thể, hiệu quả để xử phạt đối với các vi phạm đối với trường hợp hộ kinh doanh sử dụng thường xuyên từ 10 lao động trở lên nhưng không đăng ký thành lập doanh nghiệp theo quy định của Luật.

Ở khía cạnh hỗ trợ đối với các hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp: Có những hộ kinh doanh khi chuyển sang hoạt động theo các hình thức doanh nghiệp, sau một thời gian hoạt động lại chuyển về hình thức hộ kinh doanh. Mặc dù, dưới hình thức doanh nghiệp sẽ có nhiều lợi thế trong việc tiếp cận các nguồn lực, mở rộng thị trường, nhưng các lợi thế về chính sách thuế, về chi phí tuân thủ, về thanh tra, kiểm tra… vẫn là những lợi thế dễ nhận thấy và thiết thực hơn với không ít hộ kinh doanh.

Trước khi Nghị định số 108/2018/NĐ-CP về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 78/2015/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp ngày 23/8/2018 được ban hành, thủ tục chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp còn phức tạp, các hộ kinh doanh không được chuyển đổi trực tiếp mà phải giải thể trước khi thành lập doanh nghiệp. Bên cạnh đó, vấn đề về kế thừa quyền và nghĩa vụ của hộ kinh doanh sau khi chuyển thành doanh nghiệp không rõ ràng, cụ thể nên gây những khó khăn không nhỏ khi hộ kinh doanh muốn chuyển đổi thành doanh nghiệp. Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Phần lớn các hộ kinh doanh, thậm chí cả những hộ kinh doanh có quy mô lớn vẫn quen với tập quán kinh doanh gia đình nên ngại thay đổi. Do vậy, các chính sách khuyến khích, hỗ trợ dường như ít có tác dụng đối với phần lớn các hộ kinh doanh nếu họ chưa thực sư mong muốn và thấy được sự cần thiết của việc chuyển đổi từ hình thức hộ kinh doanh sang hình thức doanh nghiệp.

Về mặt cơ cấu tổ chức của hộ kinh doanh ở nước ta được đánh giá là một mô hình kinh doanh có quy mô “nhỏ” nhưng bản chất của hộ kinh doanh được đánh giá là có quy mô nhỏ là bởi việc các quy định pháp luật đã đặt ra một khung pháp lý nhằm giới hạn hay nói cách khác chính các quy định pháp luật buộc các hộ kinh doanh ở mức “nhỏ”. Điều này xuất phát từ việc kế thừa các quy định trong lịch sử lập pháp của nước ta khi mà đối với nhà làm luật thì hộ kinh doanh là một chủ thể buộc phải nhỏ hơn doanh nghiệp khi mà mức độ sử dụng lao động phải nhỏ hơn 10 lao động, trường hợp nếu hộ kinh doanh thường xuyên sử dụng từ 10 lao động thì phải chuyển đổi thành doanh nghiệp. Trong nền kinh tế thị trường này thì nhu cầu lao động là một nhu cầu thiết yếu nhằm đảm bảo sản xuất và khối lượng hàng hóa dịch vụ ở đây có thể thấy hộ kinh doanh đã là một mô hình khá đặc thù mang nét bản sắc của nước ta không mấy chủ hộ kinh doanh mặn mà với việc chuyển đổi thành một mô hình kinh doanh mà mình chưa nắm rõ và phải mang một yếu tố chuyên nghiệp. Việc đặc ra các giới hạn về lao động đang thực sự là một rào cản khi mà trình độ lao động ở Việt Nam vẫn đang được củng cố về tay nghề và trong quá trình hội nhập các vấn đề về thất nghiệp, việc làm, khó khăn về kinh tế… thì hộ kinh doanh đang làm rất tốt với việc thu hút một lượng lớn lao động và đã và đang chia sẻ những vấn đề xã hội với Chính phủ. Vì thế cần có những chính sách cụ thể nhằm cho phép hộ kinh doanh sử dụng một lượng lao động phù hợp hơn, nhằm giải quyết được các vấn đề xã hội, hộ kinh doanh là một mô hình kinh doanh mang sắc thái riêng của nền kinh tế Việt Nam và chủ thể này vẫn đang làm tốt vai trò cũng như đóng góp của mình trong nên kinh tế, tại sao phải áp đặt cho hộ kinh doanh một rào cản như thế?.

Một số hình thức kinh doanh nổi lên trong 10 năm gần đây chính là việc kinh doanh theo chuỗi cửa hàng, có thể thấy điều này xuất hiện nhiều ở các thương hiệu lớn thuộc các tập đoàn nước ngoài ồ ạt vào nước ta nhằm thiết lập một thói quen tiêu dùng cho người Việt. Nhưng nhiều thương hiệu cũng phải nếm trải thất bại bởi những nét truyền thống và thói quen riêng của người Việt đó là ở một số ngành về nhu cầu ăn uống, việc các thương hiệu truyền thống như các quản phở, cà phê… khi kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh phải kinh doanh cố định đã đăng kí và không được mở thêm các chi nhành khác. Điều này tạo thuận tiện cho nhà quản lý nhưng vô hình làm cho các thương hiệu này không phát triển đúng với tiềm lực của mình cũng như duy trì các hàng hóa, dịch vụ trong văn hóa dân tộc trong khi sự tấn công của các thương hiệu lớn với áp lực về kinh tế đang là mối đe dọa trực tiếp trong cạnh tranh với các hộ kinh doanh này. Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Trong thời gian qua cán bộ thuế huyện đã tích cực vận động hộ kinh doanh trên địa bàn huyện chuyển đổi lên doanh nghiệp. Qua thực tế vận động tại cơ sở, hộ kinh doanh còn tâm lý e ngại khi chuyển lên doanh nghiệp. Họ cho rằng, với mô hình doanh nghiệp sẽ phải thực hiện các vấn đề phức tạp như: mở sổ sách, thuê kế toán, lập báo cáo tài chính, lưu giữ hóa đơn… Khi chuyển đổi lên doanh nghiệp, còn phải thực hiện nhiều thủ tục hành chính phức tạp hơn so với hộ kinh doanh như: Bảo hiểm, lao động, phòng cháy chữa cháy. Những thủ tục này làm gia tăng chi phí, gây khó khăn đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh. Vì vậy cần phải khuyến khích, tạo động lực cho các hộ kinh doanh này chuyển đổi thành doanh nghiệp.

Bất cập tình trạng chấm dứt hoạt động và giải thể HKD trên địa bàn huyện

Việc thực hiện chấm dứt hộ kinh doanh ở huyện Krông Bông còn thực hiện rất kém. Đa số việc chấm dứt HKD ở huyện đều từ phía các HKD chấm dứt hoạt động kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh mà không thông báo hoặc không nộp lại bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện. Dẫn đến tình trạng khi bị kiểm tra đột xuất, các HKD đã tự ý giải thể và còn phải chịu nộp phạt theo quy định pháp luật. Theo số liệu thống kê UBND huyện, tính đến thời điểm 12/2020 số HKD đã chấm dứt hoạt động kinh doanh trên địa huyện là 1597 hộ, trong đó chỉ có 515 hộ làm đúng theo trình tự chấm dứt hoạt động kinh doanh và giải thể theo đúng quy định, còn số còn lại là tự chấm dứt hoạt động kinh doanh, tự giải thể mà không thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện. Đa số các HKD này đều cho rằng, với quy mô nhỏ, đặc biệt đứng trước khó khăn của dịch Covid 19, giải thể là điều không thể tránh khỏi.

Năm 2020 vừa qua là một năm mà nhân dân cả nước phải đối diện với tình trạng khủng hoảng kinh tế trầm trọng và huyện Krông Bông cũng không ngoại lệ. Đứng trước tình trạng đó, các KHD giải thể ngày càng nhiều vì nhiều nguyên nhân khách quan. Vì vậy rất cần các chính sách hỗ trợ cho HKD trên địa bàn huyện

Để triển khai các nội dung quy định tại Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 09/4/2020 của Chính phủ, Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg ngày 24/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, Chi cục Thuế Khu vực Lắk – Krông Bông đã phối hợp với Phòng Tài chính – Kế hoạch và UBND các xã, thị trấn trong huyện triển khai thực hiện điểm 3 mục II Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 09/4/2020 của Chính phủ về hỗ trợ hộ kinh doanh cá thể và Điều 3 Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg ngày 24/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ quy định về điều kiện hỗ trợ đối với hộ kinh doanh. Sau hơn hai tháng thực hiện, kết quả bước đầu được ghi nhận. Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

Đối với trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế khoán tạm ngừng kinh doanh từ ngày 01 tháng 4 năm 2020: Từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2020, Chi cục Thuế Khu vực Lắk – Krông Bông đã ban hành Quyết định miễn thuế cho 188 lượt hộ kinh doanh với số thuế được miễn khoảng 152 triệu đồng đối với các hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế khoán tạm ngừng kinh doanh theo quy định tại Mục 1 Công văn số 2572/UBND-KGVX ngày 26/3/2020 của UBND tỉnh Đắk Lắk về việc triển khai Thông báo số 118/TB- VPCP của Thủ tưởng Chính phủ và Điểm c, Mục 2 Công văn số 2673/UBND-KGVX ngày 27/3/2020 của UBND tỉnh về việc triển khai Chỉ thị 15/CT-TTg ngày 27/3/2020 của Thủ tưởng Chính phủ.

Đối với hộ, cá nhân kinh doanh năm 2020 có mức doanh thu dưới 100 triệu đồng: Trên cơ sở số lập bộ thuế từ đầu năm, Chi cục Thuế đã cung cấp danh sách số hộ, cá nhân kinh doanh đã lập bộ thuế từ ngày 01/01/2020, có mức doanh thu dưới ngưỡng 100 triệu đồng/năm cho UBND cấp xã để tiến hành rà soát, lập danh sách những trường hợp đủ điều kiện được xem xét hỗ trợ để gửi về Chi cục Thuế. Theo quy định, chỉ những hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm và có ngừng nghỉ kinh doanh từ ngày 1/4/2020; có tên trong danh sách lập bộ thuế của cơ quan thuế; đồng thời thuộc những nhóm ngành nghề buộc ngừng nghỉ kinh doanh theo quy định của UBND tỉnh mới đáp ứng đủ điều kiện được hỗ trợ từ gói an sinh xã hội. Những trường hợp kinh doanh có doanh thu dưới ngưỡng, nhưng không đăng ký kinh doanh, không đăng ký thuế và không kê khai thuế theo quy định của luật quản lý thuế sẽ không được hỗ trợ.[27] Luận văn: Thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk.

XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY:

===>>> Luận văn: Giải pháp pháp luật về hộ kinh doanh tại tỉnh Đắk Lắk

Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website: https://hotrovietluanvan.com/ – Hoặc Gmail: hotrovietluanvan24@gmail.com

Post Views: 229