Mục lục
Chia sẻ chuyên mục Đề Tài Luận Văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học hay nhất năm 2023 cho các bạn học viên ngành đang làm luận văn thạc sĩ tham khảo nhé. Với những bạn chuẩn bị làm bài luận văn tốt nghiệp thì rất khó để có thể tìm hiểu được một đề tài hay, đặc biệt là các bạn học viên đang chuẩn bị bước vào thời gian lựa chọn đề tài làm luận văn thì với đề tài Luận Văn: Quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở các trường Tiểu học thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương dưới đây chắc chắn sẽ giúp cho các bạn học viên có cái nhìn tổng quan hơn về đề tài sắp đến.
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục thể chất là một trong những hoạt động giáo dục toàn diện ở nhà trường phổ thông. Vai trò của hoạt động giáo dục thể chất đối với sự phát triển toàn diện của con người đã được Chủ tịch Hồ Chủ tịch khẳng định: “Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, xây dựng đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công. Mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần; mỗi một người dân khỏe mạnh, tức là góp phần cho cả nước mạnh khỏe. Vậy nên luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe, tức là góp phần cho cả nước mạnh khỏe”. Đảng và Nhà nước ta trong những năm qua đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng GDTC cho nhân dân đặc biệt là thế hệ trẻ – những chủ nhân tương lai của đất nước. Hiến pháp Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 tại điều 41 quy định: “Nhà nước thống nhất quản lý sự nghiệp phát triển thể dục thể thao, quy định chế độ GDTC bắt buộc trong trường học, khuyến khích và giúp đỡ phát triển các hình thức tổ chức thể dục thể thao tự nguyện của nhân dân, tạo điều kiện cần thiết để không ngừng mở rộng các hoạt động thể dục thể thao quần chúng, chú trọng hoạt động thể thao chuyên nghiệp, bồi dưỡng các tài năng thể thao”. Luật số 26/2018/QH14 về “Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thể dục, thể thao số 77/2006/QH11” quy định: “Giáo dục thể chất là môn học chính khoá thuộc chương trình giáo dục nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng vận động cơ bản cho người học thông qua các bài tập và trò chơi vận động, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện”. (Khoản 1, điều 20 Luật Thể dục, Thể Thao).
Nghị quyết số 29-NQ/TW “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” nêu rõ: “Đối với giáo dục phổ thông, tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh” và một trong những nhiệm vụ, giải pháp trong nghị quyết này là tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học, theo đó “Tăng cường giáo dục thể chất” là một trong những ưu tiên hàng đầu. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Quyết định số 41/QĐ-TTg ngày 08/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Đề án “Bảo đảm dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh để nâng cao sức khỏe, dự phòng bệnh ung thư, tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản giai đoạn 2018 – 2025” cũng đã đề ra mục tiêu tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh để nâng cao sức khỏe, dự phòng các bệnh không lây nhiễm: “100% các cơ sở giáo dục và giáo dục nghề nghiệp thực hiện đầy đủ các quy định về hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh thông qua các hoạt động chính khóa và ngoại khóa, phấn đấu mỗi học sinh đạt ít nhất 60 phút hoạt động thể lực mỗi ngày theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới”.
Giáo dục tiểu học là bậc học kế tiếp giáo dục mẩm non trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng ban đầu cho sự phát triển toàn diện con người Việt Nam. Nhiệm vụ của bậc học này là: “hình thành cơ sở ban đầu cho sự phát triển về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ, năng lực học sinh; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học trung học cơ sở” (Luật giáo dục, 2019). Như vậy, phát triển thể chất là một trong những mục tiêu quan trọng trong giáo dục tiểu học, là một trong những nội dung giáo dục toàn diện nhằm phát triển thể chất, giáo dục học sinh về sức khỏe thể chất và tinh thần bản thân, đặt nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai.
Thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương là địa phương nằm ở phía Đông Nam của tỉnh Bình Dương, là địa bàn quan trọng của Tỉnh cả về chính trị, quân sự, kinh tế và văn hóa, xã hội Những năm gần đây, thị xã Tân Uyên có tốc độ tăng trưởng cao, thu hút nhiều dự án đầu tư trong nước và ngoài nước vào các khu, cụm công nghiệp; giá trị sản xuất công nghiệp và thu ngân sách đạt cao. Tuy nhiên, thị xã Tân Uyên vẫn đang phải đối mặt với những khó khăn trong phát triển kinh tế xã hội. Riêng trong lĩnh vực GDTC ở các cấp học trong toàn thị xã còn có nhiều khó khăn như: Hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc học tập nhất là các trường xây dựng lâu năm còn thiếu thốn; còn thiếu sân bãi tập luyện cho học sinh; đội ngũ giáo viên còn thiếu cả về số lượng và chất lượng… chính vì vậy mà chất lượng và hiệu quả của công tác GDTC trong trường học nói chung cũng như ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương nói riêng còn có những hạn chế nhất định, chưa đáp ứng tốt yêu cầu giáo dục toàn diện cho học sinh. Vì vậy, để góp phần nâng cao chất lượng công tác GDTC cũng như tăng cường hiệu quả của hoạt động quản lý công tác GDTC ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương,tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở các trường Tiểu học thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương”.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM ĐẾN DỊCH VỤ
===>>> Dịch Vụ Viết Thuê Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Quản Lý Giáo Dục
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở hệ thống hoá lý luận, xác định thực trạng quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh ở các trường Tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương, đề tài đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh ở các trường Tiểu học thị xã Tân Uyên tỉnh Bình Dương nhằm góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục thể chất cho học sinh trong nhà trường.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý hoạt động giáo dục thể chất ở trường tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh ở các trường Tiểu học thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương.
4. Giả thuyết khoa học
Công tác quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương đã được thực hiện và đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên công tác này vẫn còn nhiều hạn chế và bất cập trong các chức năng quản lí như xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục thể chất. Nếu căn cứ trên cơ sở lí luận khoa học, đánh giá đúng thực trạng, có thể đề xuất biện pháp quản lí hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương có tính cần thiết và khả thi, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục thể chất cho học sinh ở trường tiểu học.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hoá cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học.
5.2. Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
5.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh các trường tiểu học thị xã Tân Uyên.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
- Đề tài tập trung khảo sát, phân tích thực trạng và đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh ở các trường tiểu học tại thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương, khảo nghiệm các biện pháp đề xuất.
- Đối tượng khảo sát là cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn và giáo viên thể dục ở các trường tiểu học tại thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
- Thời gian nghiên cứu: Đề tài được khảo sát thực trạng tại các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương trong giai đoạn năm học 2019-2020.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Quan điểm phương pháp luận
7.1.1. Quan điểm hệ thống – cấu trúc
Vận dụng quan điểm này vào đề tài nghiên cứu là tìm hiểu mối quan hệ chặt chẽ giữa công tác quản lí hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa với quản lí các hoạt động khác trong quản lý hoạt động sư phạm. Từ đó giúp tìm hiểu chính xác thực trạng quản lí hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh.
7.1.2. Quan điểm lịch sử – logic
Tìm hiểu sự hình thành và phát triển của đối tượng nghiên cứu, cụ thể là công tác quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở các trường tiểu học với những ưu điểm cần phát huy và tồn tại cần khắc phục. Nghiên cứu xác định phạm vi không gian, thời gian và điều kiện hoàn cảnh cụ thể để điều tra thu thập số liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên cứu đề tài, trình bày công trình nghiên cứu theo một trật tự logic.
7.1.3. Quan điểm thực tiễn
Qua khảo sát thực tế, phân tích để phát hiện những bất cập, tồn tại trong thực tiển về công tác quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa học sinh ở các trường tiểu học và trên cơ sở thực tiễn đó, đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
7.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích và tổng hợp các văn bản, tài liệu, sách báo và các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài; phân loại và hệ thống hoá những nội dung lý luận nói trên làm cơ sở lí luận về công tác quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở các trường tiểu học. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
7.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Mục đích: thu thập các thông tin về quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương nhằm xác định thực trạng quản lý hoạt động này.
Nội dung: tập trung khảo sát, nghiên cứu thực trạng quản lí hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa học sinh các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương; những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân; đồng thời khảo sát tính cần thiết và khả thi của hệ thống các biện pháp đề xuất.
Công cụ khảo sát: xây dựng các bảng hỏi nhằm thu thập thông tin từ các đối tượng khảo sát gồm cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn và giáo viên.
7.2.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Thu thập thông tin từ các nhà quản lí hiện tại ở các trường tiểu học được khảo sát gồm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn.
7.2.2.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động
Thu thập thông tin từ các kế hoạch, hồ sơ chuyên môn, quy chế làm việc, văn bản về kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục thể chất,…của các trường tiểu học được khảo sát.
7.3. Phương pháp thống kê toán học
Mục đích: xử lý thông tin, số liệu thu được từ các phương pháp nghiên cứu cụ thể. Sử dụng chương trình SPSS dùng trong môi trường Window để xử lý và phân tích thống kê nhằm đánh giá độ tin cậy của các kết quả thu được. Các thông số và phép toán thống kê được sử dụng trong nghiên cứu này là phân tích thống kê mô tả và phân tích thống kê suy luận.
8. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Về lý luận: Đề tài góp phần làm rõ thêm cơ sở lý luận về hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa và quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh tiểu học; Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh tiểu học. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Về thực tiễn: Đánh giá đúng thực trạng hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa và quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. Từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh tiểu học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục thể chất học sinh nhằm giúp các em được phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, luận văn bao gồm 3 chương
- Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học.
- Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
- Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở các trường tiểu học thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT NGOẠI KHÓA Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Lịch sử nghiên cứu về giáo dục thể chất ngoại khóa và quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Trong cuốn “Lý luận và phương pháp giáo dục thể chất” của Khuđôminxky cho thấy, giáo dục thể chất là một trong những trung tâm hệ thống giáo dục quan trọng tạo nên một thế hệ trẻ có thể lực và trí lực, tuy nhiên việc rèn luyện thân thể cho trẻ em phải được tiến hành thường xuyên chẳng những làm phát triển thể chất cho trẻ mà còn phát triển nhân cách và một bước quan trọng để chuẩn bị cho trẻ vào cuộc sống lao động, hình thành kĩ năng lao động cần thiết sau này. Đồng thời, theo Ông, để quản lý hoạt động giáo dục thể chất hiệu quả nhà quản lý phải có những biện pháp tác động có hệ thống từ các cấp độ cao xuống thấp và chủ thể quản lý phải xác định rõ ràng (Khuđôminxky, 1962).
Theo học thuyết Mác – Lênin, ngay trong bản chất của lao động, cơ sở lịch sử xã hội để con người phát triển và tồn tại, đã bao hàm tính tất yếu của giáo dục, trong đó có giáo dục thể chất. Hai ông còn xác định rõ hai chức năng thực dụng của TDTT trong xã hội: đào tạo con người cho lao động và quốc phòng. Giáo dục thể chất chính là hướng đến đào tạo con người phát triển toàn diện. Với Lênin, ngay từ những ngày đầu thành lập chính quyền cách mạng, ông đã coi việc xây dựng nền văn hoá và hệ thống giáo dục mới là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của đất nước để “đảm bảo sự phồn vinh đầy đủ và phát triển tự do, toàn diện mọi thành viên trong xã hội” (Lênin toàn tập, tập 6). Người đã nhiều lần nói về nội dung giáo dục toàn diện, trong đó nhấn mạnh giáo dục thể chất là một nội dung tất yếu. Thêm nữa, giáo dục thể chất còn phải phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí và ngoài các hình thức thể dục bình thường, nên tăng cường du lịch, kết hợp với tổ chức lao động sản xuất hợp lí.
Trong cuốn “Bài ca sư phạm” của Makarenko cho thấy, giáo dục thể chất luôn được coi trọng và đề cao. Theo ông, tập thể giáo dục là phải được rèn luyện sức khỏe đều đặn, tham gia tập thể dục và chơi thể thao. Đây là một nội dung giáo dục riêng dựa trên thời gian sinh hoạt được hoạch định sẵn, bên cạnh đó, việc phát triển thể lực cho trẻ em cũng được lồng ghép thông qua quá trình các em lao động. Và việc có kỷ luật trong nếp sống, sinh hoạt với thời gian đều đặn cũng là một hình thức rèn luyện thể chất hữu hiệu (Makarenko, 1962). Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Bài viết của Richard Bailey về “Giáo dục thể chất và thể thao trong nhà trường – đánh giá lợi ích và kết quả hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa cho học sinh” cho thấy, giáo dục thể chất là một trong những nhiệm vụ giáo dục quan trọng để phát triển toàn diện nhân cách học sinh. Những vấn đề về giáo dục thể chất nói chung, giáo dục thể chất ngoại khóa nói riêng đã xuất hiện từ rất lâu và được xem là nội dung quan trọng trong việc kết hợp với các vấn đề giáo dục đạo đức, giáo dục trí tuệ, giáo dục thẩm mĩ,…Tuy nhiên, để nâng cao chất lượng trong các hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa, cần có sự phân công phù hợp cho giáo viên và huấn luyện viên trong quản lý lớp, hỗ trợ các lực lượng giáo dục trong và ngoài trường tham gia hoạt động. Đồng thời, trong trường cần đảm bảo về số lượng giảng dạy TDTT và giáo dục thể chất, nếu lần đầu tiên giáo dục thể chất được đưa vào kế hoạch học tập của trường, trong đó nội dung hoạt động cần đảm bảo về lượng thời gian đáng kể được dành cho các trò chơi và các bài tập thể chất và người ta dạy phải biết đấu kiếm, cưỡi ngựa, bơi và thực hiện các quy tắc vệ sinh (Richard Bailey, 2006).
Trong bài viết của Anstey cho thấy, lý thuyết giáo dục của Jonh Locke là tạo nên những người “Phong nhã” – đó là những người tài năng, linh lợi, có đức tính của một thương gia tư sản. Người phong nhã cần được giáo dục theo những nội dung sau: Thể dục, đức dục, trí dục và giáo dục lao động. Về thể dục, ông đánh giá rất cao vai trò của sức khoẻ. Ông nói “Sức khỏe cần thiết cho hạnh phúc và mọi việc làm của chúng ta”. Với ông, cơ thể trẻ em ngay từ nhỏ đã cần phải được rèn luyện để cho trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, không sợ và không thấy mệt nhọc. Ông rất nghiêm khắc với việc xác định chế độ sinh hoạt trong ngày, vì vậy, đã đưa ra nhiều lời khuyên về chế độ ăn uống cho trẻ. Ông coi trọng thể dục hơn trí dục: “Nắm được trí thức mà làm hại sức khỏe thì thực là làm việc một cách phí công….” (Anstey, 2011)
Trong bài viết của về “Đóng góp tiềm năng của giáo dục thể chất trong việc đạt được các mục tiêu của giáo dục” cho thấy rằng, sức khỏe, giáo dục thể chất và giải trí là liên quan chặt chẽ nhau và cần được điều phối vì lợi ích tốt nhất cho học sinh. Giáo dục thể chất thông qua hoạt động ngoài khóa được các trường thực hiện như những trò chơi và để học sinh chơi các trò theo cách họ thích hoặc tổ chức hướng dẫn học sinh vui chơi với các môn thể thao như bóng đá, bóng chuyền, khúc côn cầu, bóng rổ… nhằm phát triển các khả năng vận động, sức bền, phối hợp, linh hoạt, nhanh nhẹn và cân bằng trong các trò chơi và thể thao. Đồng thời, qua hoạt động thể chất ngoại khóa giúp nhà trường và học sinh thu thập kiến thức về cơ thể co người như khả năng chịu ảnh hưởng của các hoạt động thể chất cũng như phát triển các khía cạnh tâm lý xã hội, kiểm soát tốt cảm xúc, tình thân đồng đội, xây dựng giá trị văn hóa nhà trường (Vivek & Jyoti, 2017).
Như vậy, qua các nghiên cứu của các nhà tư tưởng giáo dục trên thế giới, có thể thấy rằng GDTC nói chung và GDTC ngoại khóa nói riêng là một trong những nội dung giáo dục quan trọng, cần thiết và đã được nghiên cứu từ lâu. Các kết quả nghiên cứu đã giúp cho nhà quản lý giáo dục có sự chuẩn bị và biện pháp quản lý hiệu quả trong quá trình tổ chức hoạt động GDTC ngoại khóa cho học sinh tiểu học trong nhà trường.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Tại Việt Nam, có nhiều tác giả nghiên cứu về lý luận về quản lý giáo dục, các giải pháp, kinh nghiệm quản lý rút ra từ thực tiễn của giáo dục Việt Nam. Tiêu biểu là các tác giả: Hà Thế Ngữ, Nguyễn Ngọc Quang, Bùi Minh Hiền, Vũ Ngọc Hải, Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Mĩ Lộc.
Về phạm trù GDTC trong nhà trường, trong cuốn “Tuyển tập nghiên cứu khoa học giáo dục thể chất, y tế trường học”(Bộ GD&ĐT, 2001) đã công bố công trình nghiên cứu của các tác giả trong lĩnh vực GDTC và y tế trường học. Trong số các nghiên cứu này có thể kể đến công trình của Ngũ Duy Anh và Vũ Đức Thu trong đề tài “Định hướng chiến lược tăng cường GDTC, bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ học sinh trong nhà trường phổ thông các cấp đến năm 2010”. Trong đề tài này, các tác giả đã đưa ra mục tiêu định hướng lâu dài, mục tiêu trước mắt 2003 – 2010 và đồng thời đưa ra các giải pháp chiến lược nhằm thực hiện để đạt được mục tiêu đề ra.
Trong bài viết của Nguyễn Bá Hòa với nội dung “Đánh giá thực trạng đào tạo giáo viên chuyên ngành giáo dục thể chất của trường đại học sư phạm Hà Nội” cho thấy, để nâng cao chất lượng trong các hoạt động giáo dục thể chất cũng như chất lượng công tác quản lý hoạt động thể chất cho học sinh, thì đội ngũ giáo viên chuyên môn có vai trò quan trọng, nhà trường cần phải quan tâm và có biện pháp đảm bảo chất lượng đội ngũ làm công tác giảng dạy về môn thể chất, chủ động trong bồi dưỡng, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, gắn chặt hơn nữa việc dạy và học của nhà trường, cũng như đảm bảo về cơ sở vật chất trong các hoạt động GDTC, đồng thời vạch ra những khó khăn yếu kém và đề ra mục tiêu, giải pháp để khắc phục những hạn chế còn tồn tại. Phạm vi nghiên cứu đề tài này thực hiện trên các địa phương cả nước do đó nó thể hiện được bức tranh tổng thể công tác GDTC. Nhưng hạn chế của nó là chưa thể hiện được sự khác biệt giữa các vùng miền, địa phương và các giải pháp tương ứng (Nguyễn Bá Hòa, 2017).
Trong bài viết “Đánh giá hiệu quả vận dụng chương trình vận động Hexathon – Mizuno trong thực tiễn giáo dục thể chất cấp tiểu học Việt Nam” của Trần Đình Thuận cho thấy, đây là chương trình vận động cơ bản để giáo dục thể chất HS tiểu học, thông qua các trò chơi vận động có sử dụng dụng cụ do tập đoàn Mizuno sản xuất. Với hình thức vừa học vừa chơi và vừa thực hành kết hợp với các động tác “chạy”, “nhảy”, “ném” ở 6 hạng mục (chạy 25m, chạy vượt rào 25m, bật xa, ném tên lửa bơm hơi, ném đĩa phi thuyền, ném búa mềm) giúp cho học sinh không giỏi vận động cũng thích thú, thoải mái khi vận động cơ thể. Như vậy, để thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài khóa cho học sinh tiểu học hiệu quả, nhà trường cần có biện pháp quản lý tốt các nội dung chương trình vận động, sử dụng linh hoạt các dụng cụ trong các hoạt động vui chơi, tập luyện cho học sinh nhằm tăng cường thể chất cho đối tượng học sinh này. Biện pháp chủ yếu là bám sát nội dung chương trình dạy học để tăng cường thể lực, trang bị kỹ năng cho học sinh tốt hơn (Trần Đình Thuận, 2018). Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Ngoài ra, còn có một số nghiên cứu quan trọng khác như: Nghiên cứu hiệu quả của GDTC đối với sự phát triển tố chất thể lực của nam học sinh phổ thông (lứa tuổi 8 – 17 tuổi) ở Thành phố Hồ Chí Minh của Nguyễn Anh Tuấn (1988); Nghiên cứu sự phát triển thể chất của học sinh nữ tiểu học (từ 7 – 11 tuổi) ở Thành phố Hồ Chí Minh của Huỳnh Trọng Khải (2000); Nghiên cứu đặc điểm phát triển thể chất và nhu cầu hoạt động TDTT của học sinh các dân tộc lứa tuổi 11 đến 14 ở An Giang của Âu Xuân Đôn (2001); Nghiên cứu về tổ chức hoạt động trải nghiệm loại hình câu lạc bộ Karate ở các trường tiểu học tỉnh Bình Dương của Vũ Xuân Phương và Nguyễn Đắc Thanh. Các tác giả trên đã nghiên cứu thực trạng GDTC, nghiên cứu lý luận về GDTC, đưa ra các tiêu chí đánh giá GDTC, xây dựng một số biện pháp tác động, đánh giá kết quả các biện pháp. Đây là những công trình nghiên cứu có chiều sâu về lý luận và phần thực trạng, đưa ra các biện pháp, thực nghiệm công phu. Trong đó, bài viết đã thể hiện rõ vai trò, tầm quan trọng của hoạt động thể chất trong các hoạt động giáo dục cũng như tổ chức hoạt động thể chất thông qua câu lạc bộ, trò chơi, học sinh được tự do vui chơi, giao lưu và thi đấu giải (Vũ Xuân Phương và Nguyễn Đắc Thanh, 2020). Nhìn chung các tác giả đã nghiên cứu đề cập đến lĩnh vực GDTC song chủ yếu mang tính tổng quát trên phạm vi rộng hoặc các biện pháp áp dụng cho việc vận dụng phương pháp, sử dụng các bài tập cụ thể.
Việc nghiên cứu để đề xuất các hoạt động quản lý hoạt động GDTC cho cấp tiểu học nói chung và GDTC ngoại khóa nói riêng nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động GDTC ngoại khóa thì chưa được đề cập nhiều. Đây là một vấn đề cần được nghiên cứu để tiếp tục góp phần nâng cao chất lượng công tác GDTC ngoại khóa trong các trường tiểu học.
Như vậy, có thể thấy qua việc lượt khảo các thành quả nghiên cứu của các nhà khoa học trong và ngoài nước sẽ là nguồn tri thức làm cơ sở cho việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn công tác quản lý GDTC ngoại khóa tại các trường tiểu học tại thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
1.2. Khái niệm cơ bản
1.2.1. Hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa
1.2.1.1. Giáo dục thể chất
Thể chất là chất lượng của cơ thể, bao gồm cả hình thái và chức năng của cơ thể và sức khỏe. Phát triển thể chất là quá trình vận động, biến đổi của cơ thể về cả lượng và chất. Con người là một thực thể tự nhiên mang đặc tính xã hội và luôn luôn không ngừng biến đổi không chỉ về về cơ thể mà còn về sức khỏe tâm lí cũng như các yếu tố xã hội khác. Vì thế, sự phát triển thể chất là một trong các yếu tố phát triển con người và là mặt quan trọng cần được quan tâm để giúp con người phát triển toàn diện. Do đó, giáo dục thể chất sẽ đóng vai trò chủ đạo để giúp con người củng cố sức khỏe, bảo đảm phát triển thể chất đúng đắn cũng như góp phần to lớn vào việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách.
Theo Từ điển thể thao Nga Việt thì: “GDTC được hiểu là một loại hình giáo dục lấy nhiệm vụ chủ yếu là phát triển thể lực tăng cường thể chất làm chính, thông qua tham gia các môn thể thao để thực hiện” (Nguyễn Văn Hiếu chủ biên, 2000).
Theo giáo trình Lý luận và phương pháp GDTC thì cho rằng: “GDTC là hoạt động cơ bản có định hướng TDTT trong xã hội, là một quá trình tổ chức để truyền thụ và tiếp thu những giá trị của TDTT trong hệ thống giáo dục, giáo dưỡng chung ở nhà trường các cấp” (Nôvicốp và Mátvêép, 1979). Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Còn các nhà lý luận TDTT của Việt Nam như Nguyễn Toán, Phạm Danh Tốn (2006), thì cho rằng do bắt nguồn từ gốc hán nên có người gọi tắt GDTC là thể dục theo nghĩa tương đối hẹp vì theo nghĩa rộng của từ Hán cũ Thể dục còn có nghĩa là TDTT. Bởi vậy theo hai tác giả trên thì GDTC là một trong những hình thức hoạt động cơ bản có định hướng rõ của TDTT trong xã hội, một quá trình có tổ chức để truyền thụ, tiếp thu những giá trị của TDTT trong hệ thống giáo dục và giáo dưỡng chung (chủ yếu trong các nhà trường). Trong quá trình GDTC ngoài giáo dưỡng thể chất thì việc giáo dục phẩm chất đạo đức và phong cách TDTC cho người học cũng hết sức quan trọng. Cũng theo hai tác giả trên thì đặc trưng cơ bản và chuyên biệt thứ nhất của giáo dưỡng thể chất là dạy học vận động và đặc trưng thứ hai là sự tác động có chủ đích đến sự phát triển theo định hướng các tố chất thể lực nhằm nâng cao sức vận động của con người. Từ đó hai tác giả đã đưa ra định nghĩa:“GDTC là một loại hình giáo dục mà nội dung chuyên biệt là dạy học vận động (động tác) và phát triển có chủ đích các tố chất vận động của con người”.
Trên cơ sở các quan điểm của các tác giả nêu trên, tác giả cho rằng: Giáo dục thể chất là một hoạt động được tổ chức có mục đích, có kế hoạch thực hiện với chức năng chuyên biệt nhằm phát triển thể chất và phát triển văn hóa thể chất cho học sinh. Giáo dục thể chất là một trong những nội dung giáo dục toàn diện nhân cách người học trong các nhà trường nói chung và trường tiểu học nói riêng, nó có thể được tiến hành bằng nhiều con đường, trong đó con đường dạy học môn thể dục là con đường cơ bản và quan trọng nhất.
1.2.1.2. Hoạt động ngoại khóa
Theo từ điển Giáo dục học: “Hoạt động ngoại khóa là dạng hoạt động của học sinh tiến hành ngoài giờ lên lớp chính thức, ngoài phạm vi quy định của chương trình bộ môn. Hoạt động ngoại khóa cần được gắn với những yêu cầu, nội dung của các môn học để có tác dụng bổ sung, hỗ trợ cho giáo dục chính khóa” (Bùi Hiền et al., 2001, trang 194).
Hoạt động ngoại khóa là các hoạt động nằm ngoài chương trình học chính khóa. Hoạt động ngoại khóa liên quan đến tất cả các hoạt động văn hóa – thể thao – giải trí – xã hội ngoài giờ học trên lớp. Đây là một trong những sân chơi để học sinh tự nguyện tham gia theo nhu cầu, khả năng của bản thân. Đối với học sinh, hoạt động ngoại khóa đóng vai trò rất lớn không chỉ trong quá trình tham gia học tập tại trường mà còn đóng góp vào quá trình phát triển của học sinh sau này. Nói cách khác, hoạt động ngoại khóa là những hoạt động được thực hiện ngoài giờ lên lớp, tùy vào hứng thú, sở thích, nguyện vọng của học sinh trong khuôn khổ khả năng và điều kiện tổ chức của nhà trường dựa trên tinh thần tự nguyện của người tham gia là chính.
Tóm lại, theo tác giả thì hoạt động ngoại khóa là các hoạt động nằm ngoài chương trình học chính khóa, là sân chơi để học sinh tự nguyện tham gia theo nhu cầu, khả năng của bản thân. Hoạt động ngoại khóa nhằm củng cố và hoàn thiện các bài học chính khoá và được tiến hành vào giờ tự học của học sinh hay dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Hoạt động ngoại khóa còn là cơ hội giúp học sinh khám phá ra những sở thích mới mẻ, những trải nghiệm thú vị, cải thiện kỹ năng giao tiếp, ứng xử và giải quyết tình huống của học sinh. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
1.2.1.3. Hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa
Hoạt động giáo dục ngoại khóa là nhằm rèn luyện đạo đức, phát triển năng lực, bồi dưỡng năng khiếu, giúp đỡ HS yếu phù hợp đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh tiểu học (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2007). Hoạt động giáo dục ngoại khóa là hoạt động tổ chức ngoài giờ học của các môn học, là hoạt động nối tiếp và thống nhất hữu cơ với hoạt động giáo dục trong giờ lên lớp. Nó là cầu nối giữa công tác giảng dạy trên lớp với công tác giáo dục học sinh ngoài lớp thông qua các hoạt động lao động, văn nghệ, xã hội, thể dục thể thao (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2006).
Theo quan điểm của người nghiên cứu, hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa là hoạt động tổ chức ngoài giờ học của môn giáo dục thể chất, được tổ chức tập luyện tại trường học hoặc tại các địa điểm tập luyện khác ngoài trường nhằm mục đích tăng cường sức khỏe, phát triển các tố chất thể lực, phát triển năng khiếu thể thao, được nhà trường hoặc các tổ chức TDTT (nhà trường và xã hội) tổ chức với sự tham gia tích cực và tự nguyện của học sinh. Các hoạt động này do Nhà trường quản lí thống nhất theo kế hoạch chung, bao gồm: các tổ, nhóm rèn luyện ngoài giờ, luyện tập và thi đấu trong các đội tuyển thể dục, thể thao của trường, địa phương, ngành và quốc gia, tham quan và nghe nói chuyện về TDTT…
1.2.2. Quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa
1.2.2.1. Quản lý trường tiểu học
Nhà trường là thiết chế chuyên biệt của xã hội, nơi tổ chức, thực hiện và quản lí quá trình giáo dục. Quá trình này được thực hiện bởi hai chủ thể: người được giáo dục (người học) và người giáo dục (người dạy). Trong quá trình giáo dục, hoạt động của người học (hoạt động học theo nghĩa rộng) và hoạt động của người dạy (hoạt động dạy theo nghĩa rộng) luôn luôn gắn bó, tương tác, hỗ trợ nhau để thực hiện mục tiêu giáo dục theo yêu cầu của xã hội.Và để hoàn thành công việc có chất lượng và hiệu quả mục tiêu của nhà trường thì việc quản lí nhà trường là điều tất yếu. “Quản lí nhà trường chính là tác động có ý thức, có kế hoạch và hướng đích của chủ thể quản lí đến khách thể quản lí, đến tất cả các mặt của đời sống nhà trường, nhằm đảm bảo sự vận hành tối ưu về các mặt kinh tế – xã hội, tổ chức sư phạm của quá trình dạy học, giáo dục thế hệ trẻ và thực hiện tốt sứ mạng của nhà trường” theo Phạm Minh Hạc (1996).
Cụ thể hơn, quản lí nhà trường như một hệ thống các tác động sư phạm hợp lí và hướng đích của chủ thể quản lí đến tập thể giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục khác nhằm huy động và phối hợp tối đa các nguồn lực giáo dục để hoàn thành mục tiêu giáo dục đã đề ra của nhà trường.
Nội dung của việc quản lí nhà trường là: Quản lí hoạt động dạy học – giáo dục, quản lí tài chính, quản lí hoạt động phát triển đội ngũ và nhiều hoạt động khác. Quá trình quản lí này làm sao đưa hoạt động đó từ trạng thái này sang trạng thái khác để dần dần đạt mục tiêu. Và để thực hiện được các hoạt động trên, chủ thể quản lí bên trong nhà trường phải thực hiện các chức năng quản lí: kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo thực hiện và kiểm tra, đánh giá trong mối quan hệ thống nhất với nhau nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Theo tác giả, quản lí trường tiểu học là hệ thống các tác động sư phạm hợp lí và hướng đích của chủ thể quản lí trường tiểu học đến các hoạt động trong nhà trường nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học. Đó là toàn bộ hoạt động quản lí của hiệu trưởng gồm xây dựng mục tiêu, kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo thực hiện và kiểm tra đánh giá các kết quả hoạt động so với yêu cầu và chuẩn mực đề ra trong chương trình giáo dục và nhiệm vụ năm học về chất lưọng phát triển toàn diện nhân cách của học sinh. Quản lí nhà trường tiểu học tập trung vào việc nâng cao chất lượng giáo dục mà trọng tâm là quản lí các hoạt động dạy học và giáo dục diễn ra trong nhà trường, trên lớp học, các hoạt đông ngoài nhà trường.
1.2.2.2. Quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa
Với cách tiếp cận quản lý TDTT nói chung và quản lý GDTC nói riêng là một bộ phận không thể thiếu được của quản lý xã hội, các nhà quản lý học TDTT của Nga (Liên Xô cũ) như Nôvicốp, Mátvê ép (1979) cho rằng: “Quản lý GDTC là sự tác động liên tục mang tính mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý lên khách thể quản lý nhằm thực hiện các mục tiêu GDTC đã đề ra”.
Với cách tiếp cận quản lý TDTT hướng vào hoạt động có ý thức, có tổ chức của con người nhằm không ngừng phát triển sự nghiệp TDTT và sự nghiệp GDTC nói chung và GDTC ngoại khóa nói riêng, tác giả luận văn cho rằng:
Quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa được hiểu là sự tác động có mục đích của nhà quản lý giáo dục (Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, Tổ trưởng chuyên môn) đến đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý thực hiện hiểu quả các hoạt động phát hiện, bồi dưỡng những tư chất, cá tính của học sinh, tập trung hình thành ý thức tự chăm sóc, rèn luyện thân thể, những trải nghiệm thú vị, cải thiện kỹ năng giao tiếp, ứng xử và giải quyết tình huống nhằm phát triển nhân cách và phát huy tiềm năng sáng tạo của học sinh tiểu học.
1.3. Hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
1.3.1. Đặc điểm phát triển thể chất ở lứa tuổi học sinh tiểu học
Cấp tiểu học là trẻ em từ 6 đến 11 tuổi. Học sinh tiểu học là một thực thể hồn nhiên, ngây thơ và trong sáng. Ở mỗi trẻ em tiềm tàng khả năng phát triển về trí tuệ, lao động, rèn luyện và hoạt động xã hội để đạt một trình độ nhất định về lao động nghề nghiệp, về quan hệ giao lưu và chăm lo cuộc sống cá nhân, gia đình. Cùng với đó là một số đặc điểm thể chất ở lứa tuổi này như sau:
Chiều cao mỗi năm tăng thêm 4 cm; trọng lượng cơ thể mỗi năm tăng 2kg. Nếu trẻ vào lớp 1 đúng 6 tuổi thì có chiều cao khoảng 106 cm (nam) 104 cm (nữ) cân nặng đạt 15,7 kg (nam) và 15,1 kg (nữ). Tuy nhiên, con số này chỉ là trung bình, chiều cao của trẻ có thể xê dịch khoảng 4-5 cm, cân nặng có thể xê dịch từ 1-2 kg. Tim của trẻ đập nhanh khoảng 85 – 90 lần/ phút, mạch máu tương đối mở rộng, áp huyết động mạch thấp, hệ tuần hoàn chưa hoàn chỉnh.
Hệ xương còn nhiều mô sụn, xương sống, xương hông, xương chân, xương tay đang trong thời kỳ phát triển (thời kỳ cốt hoá) nên dễ bị cong vẹo, gẫy dập,…Vì thế trong các hoạt động vui chơi của các em, cha mẹ và thầy cô (sau đây xin gọi chung là các nhà giáo dục) cần phải chú ý quan tâm, hướng các em tới các hoạt động vui chơi lành mạnh, an toàn.
Hệ cơ đang trong thời kỳ phát triển mạnh nên học sinh rất thích các trò chơi vận động như chạy, nhảy, nô đùa,…Vì vậy mà các nhà giáo dục nên đưa các em vào các trò chơi vận động từ mức độ đơn giản đến phức tạp và đảm bảo sự an toàn cho trẻ.
Giác quan: Các cơ quan cảm giác như thị giác, thính giác, khứu giác, vị giác, xúc giác đều phát triển và đang trong quá trình hoàn thiện. Tri giác của học sinh tiểu học mang tính đại thể, ít đi vào chi tiết và mang tính không ổn định: ở đầu tuổi tiểu học tri giác thường gắn với hành động trực quan, đến cuối tuổi tiểu học tri giác bắt đầu mang tính xúc cảm, trẻ thích quan sát các sự vật hiện tượng có màu sắc sặc sỡ, hấp dẫn, tri giác của trẻ đã mang tính mục đích, có phương hướng rõ ràng – Tri giác có chủ định (trẻ biết lập kế hoạch học tập, biết sắp xếp công việc nhà, biết làm các bài tập từ dễ đến khó,…)
Hệ thần kinh cấp cao đang hoàn thiện về mặt chức năng, do vậy tư duy của các em chuyển dần từ trực quan hành động sang tư duy hình tượng, tư duy trừu tượng. Do đó, các em rất hứng thú với các trò chơi trí tuệ như đố vui trí tuệ, các cuộc thi trí tuệ,… Dựa vào cơ sinh lý này mà các nhà giáo dục nên cuốn hút các em với các câu hỏi nhằm phát triển tư duy của các em.
1.3.2. Ý nghĩa của hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Hoạt động GDTC ngoại khóa cùng với các chương trình GDTC khác có một ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của đất nước bởi GDTC ngoại khóa cũng là một trong những yếu tố góp phần tích cực tạo nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Do đó, việc đầu tư phát triển GDTC ngoại khóa trong trường học là nhu cầu tất yếu. Trong điều 2 Nghị định số 11/2015/NĐ-CP ngày 31 tháng 01 năm 2015 quy định về giáo dục thể chất và hoạt động thể thao trong nhà trường của Chính phủ cũng đã nêu: “Giáo dục thể chất trong nhà trường là nội dung giáo dục, môn học bắt buộc, thuộc chương trình giáo dục của các cấp học và trình độ đào tạo, nhằm trang bị cho học sinh các kiến thức, kỹ năng vận động cơ bản, hình thành thói quen luyện tập thể dục, thể thao để nâng cao sức khỏe, phát triển thể lực, tầm vóc, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện”.
Cụ thể với cấp tiểu học thì hoạt động GDTC ngoại khóa giúp phát triển toàn diện các tố chất thể lực và trên cơ sở đó phát triển các năng lực thể chất, bảo đảm hoàn thiện thể hình, củng cố sức khoẻ. Ngoài ra, hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học còn là yếu tố tiền đề để tạo ra nguồn sức khỏe tốt, khỏe, lành mạnh cho học sinh tiếp tục học lên các cấp học kế tiếp.
Như vậy, ý nghĩa của hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học là giúp học sinh nâng cao sức khỏe để học tập tốt, có cuộc sống vui tươi, lạc quan cũng như là sự chuẩn bị tốt về tinh thần và thể lực để tiếp tục học lên hoặc tham gia vào lao động cuộc sống, GDTC ngoại khóa còn có vai trò thúc đẩy các nội dung giáo dục khác như: trí, đức, giáo dục kĩ thuật lao động và thẩm mỹ để tạo nên chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường tiểu học.
1.3.3. Mục tiêu hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
Hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học do GV đóng vai trò là người hướng dẫn, thiết kế tổ chức thông qua nhiều hình thức theo một trình tự nhất định, nhằm phát huy tính hiệu quả giáo dục, HS là trung tâm của quá trình hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa, tham gia, tiếp xúc trực tiếp vào các hoạt động thực tiễn, chiêm nghiệm kiến thức đã có, hình thành kiến thức mới. GV được phân công trách nhiệm, rà soát và thiết kế nội dung kế hoạch tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa theo từng chủ đề được quy định cho mỗi tháng phù hợp, thiết thực, gắn liền với thực tiễn thông qua các phương pháp, hình thức tổ chức thực hiện cũng như kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa.
Hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học có chung mục tiêu chung là: “giúp học sinh hình thành, phát triển kĩ năng chăm sóc sức khoẻ, kĩ năng vận động, thói quen tập luyện thể dục thể thao và rèn luyện những phẩm chất, năng lực để trở thành người công dân phát triển hài hòa về thể chất và tinh thần, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và hội nhập quốc tế, góp phần phát triển tầm vóc, thể lực người Việt Nam; đồng thời phát hiện và bồi dưỡng tài năng thể thao.” (Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT). Mục tiêu cụ thể là: “Giáo dục thể chất giúp học sinh biết cách chăm sóc sức khoẻ và vệ sinh thân thể, bước đầu hình thành các kĩ năng vận động cơ bản, thói quen tập luyện thể dục thể thao, tham gia tích cực các hoạt động thể dục, thể thao nhằm phát triển các tố chất thể lực, làm cơ sở để phát triển toàn diện và phát hiện năng khiếu thể thao”.(Thông tư số 32/2018/TT- BGDĐT). Từ đó yêu cầu cần đạt được của hoạt động GDTC nói chung, GDTC ngoại khóa nói riêng ở trường tiểu học về phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Yêu cầu cần đạt về phẩm chất chủ yếu và năng lực chung: góp phần hình thành, phát triển ở học sinh các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung theo các mức độ phù hợp với môn học, cấp học đã được quy định tại Chương trình tổng thể.
Yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù: giúp học sinh hình thành và phát triển năng lực thể chất với các thành phần sau: năng lực chăm sóc sức khỏe, năng lực vận động cơ bản, năng lực hoạt động thể dục thể thao. Cụ thể như sau:
Chăm sóc sức khỏe: Biết và bước đầu thực hiện được vệ sinh cá nhân, vệ sinh chung và vệ sinh trong tập luyện thể dục thể thao; Biết và bước đầu thực hiện được một số yêu cầu cơ bản của chế độ dinh dưỡng để bảo vệ, tăng cường sức khoẻ; Nhận ra và bước đầu có ứng xử thích hợp với một số yếu tố cơ bản của môi trường tự nhiên có lợi và có hại cho sức khoẻ.
Vận động cơ bản: Nhận biết được các vận động cơ bản trong chương trình môn học; Thực hiện được các kĩ năng vận động cơ bản; Có ý thức thường xuyên vận động để phát triển các tố chất thể lực.
Hoạt động thể dục thể thao: Nhận biết được vai trò của hoạt động thể dục thể thao đối với cơ thể; Thực hiện được kĩ thuật cơ bản của một số nội dung thể thao phù hợp với bản thân; Tự giác, tích cực trong tập luyện thể dục thể thao.
1.3.4. Nội dung hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
Nội dung của hoạt động GDTC được xác định trên cơ sở phân tích tác dụng của các nhân tố hàng ngày ảnh hưởng đến cơ thể học sinh. Do đó, với tốc độ phát triển cơ thể của lứa tuổi học sinh tiểu học thì nội dung của hoạt động giáo dục thể chất cũng sẽ khác hơn so với lứa tuổi học sinh khác nhằm khai thác và tạo mọi điều kiện cho sự phát triển về mọi mặt cho học sinh. Một số nội dụng cụ thể:
Giáo dục vận động: nhà trường luôn phải tuân thủ nghiêm túc giảng dạy thể dục, thể thao theo một chương trình hệ thống, liên tục các năm học từ lớp 1 đến lớp 5, gồm các môn: đội hình đội ngũ, trò chơi vận động, thể dục tay không, thể dục có dụng cụ đơn giản, điền kinh, bơi lội,…Học thể dục ngoại khóa phải có rèn luyện ở nhà như bất cứ bộ môn văn hóa nào khác. Vấn đề rèn luyện thêm thì các thầy cô chuyên môn có thể hướng dẫn cho các em bằng nhiều cách như: Thể dục buổi sáng, thể dục trước giờ học, thể dục giữa giờ, thể dục một phút, tham quan du lịch, hành quân cắm trại, các môn bóng, bơi lội, võ thuật,…Và trong vui chơi nên lồng ghép học tập, chủ yếu để giải trừ mệt mỏi, gây hưng phấn thần kinh, kích thích các em tự nguyện rèn luyện thể dục thể thao, mang lại hiệu quả cao. Để đẩy mạnh nhân tố TDTT cho nội dung hoạt động GDTC ngoại khóa, nhà trường nên khuyến khích học sinh tham gia phong trào thi đua thể dục thể thao cũng như tạo điều kiện cho các em có cơ hội bồi dưỡng năng khiếu bản thân, từ đó mở rộng thi đấu để kiểm tra kết quả rèn luyện thân thể và phát triển năng khiếu của các em tối đa, hình thành nhân tài TDTT. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Giáo dục vệ sinh: trong nội dung hoạt động, nhà trường có nghĩa vụ giáo dục cho học sinh có ý thức, hiểu biết về vệ sinh tối thiểu như: vệ sinh thân thể, vệ sinh đồ dùng cá nhân, vệ sinh môi trường sống, vệ sinh học tập, vệ sinh lao động, vệ sinh rèn luyện, vệ sinh tinh thần, vệ sinh phòng bệnh, phòng dịch. Nhà trường cần giáo dục liên tục gắn với thực tế, xây dựng thành thói quen và nếp sống cho học sinh. Bên cạnh đó, để học sinh có thể thực hiện tốt các mặt vấn đề về vệ sinh, nhà trường còn phải tạo điều kiện cho học sinh học tập và lao động hợp vệ sinh. Trường lớp phải được xây dựng đúng quy cách theo tiêu chuẩn của Bộ GD&ĐT, đủ ánh sáng học tập, không khí trong sạch, bàn ghế vừa tầm, phù hợp với độ tuổi tiểu học, có công trình nước sạch, nhà vệ sinh đúng quy cách. Sân chơi bãi tập, môi trường xanh, sạch đẹp phải được đầu tư tốt, đúng chuẩn để đảm bảo việc học tập và vui chơi. Và quan trọng hơn hết là nhà trường cần có các qui định hướng dẫn giữ gìn vệ sinh chung cũng như cá nhân để rèn luyện ý thức tự giác ở các em. Ngoài ra, đối với các phong trào tiêm chủng, khám sức khỏe, nhà trường cần phải chủ động và thực hiện tốt để có thể dập tắt sớm các dịch bệnh lan vào trường, phát hiện các bệnh mà học sinh đang mắc phải, chữa bệnh sớm cho học sinh đồng thời tuyên truyền vệ sinh trong phụ huynh học sinh để cùng phối hợp bảo vệ sức khỏe cho các em. Và các tệ nạn xã hội như nghiện hút ma túy, mại dâm,…cần được nhà trường ngăn ngừa, bài trừ một cách quyết liệt cũng như cùng phối hợp với các lực lượng giáo dục khác để ngăn chặn sự xâm nhập của chúng vào nhà trường.
Giáo dục dinh dưỡng: vấn đề này thường được các bậc phụ huynh đảm đương là chính, nhà trường chỉ có nhiệm vụ thông qua chức năng của mình để giáo dục học sinh ăn uống sạch sẽ, hợp lí nhằm giúp các em triệt để tận dụng dinh dưỡng, không mắc bệnh vì thiếu vệ sinh. Riêng đặc biệt với các trường học bán trú, nội trú thì nhà trường phải chú trọng nguồn dinh dưỡng cho học sinh thông qua các bữa ăn tại trường theo đúng lượng phù hợp. Ngoài ra, nhà trường và các bộ phận đảm nhận vấn đề này phải tuân thủ đúng tiêu chuẩn sạch sẽ, hợp vệ sinh đối với các quá trình lựa chọn, chế biến thực phẩm, dọn dẹp nơi chế biến và phục vụ thức ăn, tránh để xảy ra các trường hợp ngộ độc thực phẩm cũng như tạo cơ hội gây bệnh có hại cho sức khỏe thông qua đường ăn uống.
Như vậy, nội dung hoạt động GDTC ngoại khóa cần được xây dựng đa dạng các mặt nhân tố trên cũng như kết hợp với các nội dung hoạt động giáo dục khác như: đạo đức, thẩm mĩ, lao động để có thể phát triển một cách toàn diện, hài hòa cho sức khỏe, thể lực, trí tuệ và nhân cách của người học.
1.3.5. Hình thức tổ chức và phương pháp giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Tùy theo tính chất tập luyện hay mục đích quản lý, có thể gồm các hình thức và phương pháp tổ chức sau:
- Theo tính chất hướng dẫn các buổi tập ngoại khóa:
Các buổi tập cá nhân: Hình thức này được tổ chức dưới dạng tập thể dục buổi sáng, thể dục vệ sinh, dạo chơi hàng ngày vào buổi sáng hay chiều tối. Tuy nhiên muốn tập luyện có hiệu quả thì người tập phải có những hiểu biết nhất định về phương pháp, phương tiện, nguyên tắc tập luyện và biết điều chỉnh lượng vận động cho phù hợp với yêu cầu và năng lực, sự thích nghi của cơ thể.
Các buổi tập theo nhóm tự nguyện: Dựa vào nhu cầu tập luyện của từng nhóm để tổ chức dã ngoại, du lịch, lữ hành, các trò chơi vận động, thi đấu đối với những người có cùng sở thích. Có thể cử người làm nhóm trưởng hoặc tự nhóm bầu ra người lãnh đạo nhóm.
Các buổi theo nhóm có tổ chức: Hình thức này tiến hành dưới sự điều khiển của những người có chuyên môn: Thường là các cuộc thi đấu với nhiều môn khác nhau, các buổi tập nâng cao sức khỏe, củng cố chuyên môn, các ngày hội thể thao.
- Theo mục đích quản lý:
Hình thức tự tập luyện: là hình thức tập luyện TDTT tự do, tập ở các nơi khác nhau, tùy thời gian và không cần có sự hướng dẫn hay giúp đỡ của người có chuyên môn hay hướng dẫn viên, không theo một kế hoạch cụ thể nào.
Hình thức tập luyện có bảo trợ không chính thức: là việc tập luyện theo một nhóm người có cùng sở thích. Tuy nhiên hình thức tập luyện này cũng không cần người hướng dẫn, không có chương trình hay kế hoạch cụ thể nào, địa điểm dụng cụ tập luyện không ổn định.
Hoạt động thi đấu: Hình thức hoạt động thi đấu thu hút đông đảo học sinh trong trường, ngoài trường tham gia. Tuy nhiên hoạt động thi đấu thường mang tính phong trào, thời vụ, chưa động viên, lôi kéo được học sinh hưởng ứng tập luyện TDTT ngoại khóa để nâng cao trình độ thể lực và thành tích thể thao.
Hình thức tập luyện trong câu lạc bộ TDTT. Đây là hình thức tập luyện có tổ chức, có mô hình hoạt động cụ thể, có sự quản lý chặt chẽ, có hướng dẫn của sự hướng dẫn của huấn luyện viên, hướng dẫn viên, bước đầu đảm bảo cơ sở vật chất và đúng theo tiêu chuẩn quy định.
Hình thức tập luyện có hướng dẫn: là loại hình hoạt động GDTC ngoại khóa đảm bảo chất lượng nhất hiện nay. Nhưng hoạt động này lại hạn chế về số lượng người tập luyện ở đội tuyển thi đấu các giải của trường, thị xã, tỉnh. Vì vậy hoạt động này mang tính thời vụ và hạn chế số người tham gia. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
1.3.6. Đánh giá kết quả hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
Chất lượng hoạt động GDTC ngoại khóa của học sinh tiểu học là một vấn đề hết sức quan trọng đối với nhà tổ chức và đáng được quan tâm của đông đảo học sinh. Hiện nay, các trường tiểu học dựa vào các yếu tố sau để đánh giá kết quả vận động, vệ sinh, dinh dưỡng cho họ sinh như:
Vận động: Học sinh biết cách thực hiện tư thế đứng cơ bản và đứng đưa hai tay ra trước. Đồng thời, học sinh có thể thực hiện được theo nhịp của các động tác, trò chơi. Biết cách tập hợp hàng ngang, đóng thẳng hàng ngang, điểm số, quay phải, quay trái đúng cách. Biết cách chơi và tham gia chơi được các trò chơi, cũng như êu cầu các em thuộc được bài thể dục phát triển chung. Tích cực tập luyện, đoàn kết, kỷ luật, trật tự. Số lượng học sinh tham gia tập luyện và thi đấu TDTT ngoại khóa. Trình độ thể lực, chất lượng rèn luyện của học sinh.
Vệ sinh: Đánh giá điều kiện thiết bị, sân bãi, trang phục, dụng cụ tập luyện GDTC ngoại khóa đảm bảo vệ sinh an toàn. Đánh giá khả năng sử dụng đúng cách đồ bảo hộ, đồ ăn, thức uống, cách vệ sinh trước và sau khi tham gia hoạt động ngoại khóa.
Dinh dưỡng: Theo dõi chiều cao, cận nặng cho học sinh. Phát hiện tình trạng học sinh bị béo phì, thừa cân, có nguy cơ thừa cân, hay thiếu cân để có biện pháp kịp thời. Đặc biệt, giáo viên cần phối hợp với gia đình để tìm nguyên nhân ảnh hưởng đến những vấn đề về dinh dưỡng của học sinh.
1.4. Quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
1.4.1. Phân cấp trong quản lý của hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
Các cấp quản lí giáo dục từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo đến Phòng Giáo dục và Đào tạo đều có các tổ chức chuyên trách giúp thủ trưởng thực hiện chức năng quản lí nhà nước về công tác giáo dục thể chất nói chung và GDTC ngoại khóa nói riêng. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Bộ GD&ĐT là cơ quan hành chính thực hiện chính sách, qui hoạch, kế hoạch, đẩy mạnh công tác giáo dục thể chất ngoại khóa, sức khoẻ phát triển thể thao nhà trường các cấp, đồng thời chỉ đạo và tổ chức thực hiện các văn bản qui phạm pháp luật về giáo dục thể chất ngoại khóa, hoạt động thể thao và hoạt động bảo vệ tăng cường sức khoẻ cho học sinh. Các chủ trương, chính sách, các văn bản pháp qui của Nhà nước và Bộ GD&ĐT về các nội dung nói chung và nội dung hoạt động GDTC ngoại khóa nói riêng ban hành sẽ do Sở GD&ĐT triển khai thực hiện. Ngoài ra, Sở GD&ĐT còn có nghĩa vụ phải báo cáo Bộ GD&ĐT về việc thực hiện công tác giáo dục thể chất theo yêu cầu và vào dịp tổng kết năm học. Trực tiếp chỉ đạo cho các nhà trường phổ thông các cấp, cụ thể nhà trường tiểu học thực hiện các kế hoạch, văn bản về các hoạt động nói chung và hoạt độngGDTC nói riêng của Bộ, Sở và chính quyền địa phương là do Phòng GD&ĐT đảm nhận và hướng dẫn. Phòng GD&ĐT còn phải tạo các điều kiện đảm bảo (cơ sở vật chất, tài chính, cán bộ, giáo viên) để nhà trường thực hiện có hiệu quả và chất lượng công tác giáo dục thể chất. Như vậy, công tác quản lí hoạt động GDTC ngoại khóa trong mỗi nhà trường phải được xuất phát từ các văn bản chỉ đạo thông qua Phòng GD&ĐT – đơn vị trực tiếp tổ chức chỉ đạo nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống nhà trường tiểu học trong cả tỉnh.
Bên cạnh đó, trong nhà trường cũng có sự phân cấp quản lí để đảm bảo hoạt động GDTC ngoại khóa đạt hiệu quả cao nhất. Cụ thể là Hiệu trưởng sẽ phân cấp nhiệm vụ quản lý, điều hành hoạt động chuyên môn cho Hiệu phó chuyên môn. Hiệu phó chuyên môn sẽ triển khai các hoạt động dạy học cho các tổ trưởng chuyên môn, trong đó có bao hàm luôn hoạt động GDTC ngoại khóa. Và giáo viên bộ môn sẽ là những người trực tiếp thực hiện các nội dung giảng dạy và có các biện pháp phối hợp với các lực lượng giáo dục khác dưới sự phân công nhiệm vụ và trách nhiệm của tổ trưởng. Việc phân quyền sẽ thỏa mãn những nhu cầu cơ bản của con người về sự thành đạt, sự thăng tiến, ý thức về sự công nhận và động cơ kích thích các thành viên phát huy hết tiềm năng của mình trong thực thi nhiệm vụ. Tuy nhiên, Hiệu trưởng vẫn phải lưu ý vấn đề phân quyền quản lí cho đúng người, đúng năng lực để tạo cơ sở vững chắc, mang lại kết quả cao. Ngược lại sự phân quyền không hợp lí sẽ là những áp lực rất lớn, gây cản trở cho hiệu trưởng trong công tác quản lí hoạt động GDTC ngoại khóa.
Như vậy, sự phân cấp rõ ràng và hợp lí cho cấp dưới sẽ mang lại những thuận lợi, hiệu quả cho ngành giáo dục nói chung và cho chính hoạt động GDTC ngoại khóa trong nhà trường tiểu học nói riêng.
1.4.2. Lập kế hoạch hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
Công tác lập kế hoạch (Kế hoạch hóa) là một chức năng quan trọng trong công tác quản lý trường tiểu học nói chung và quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học nói riêng. Kế hoạch là cơ sở thống nhất mọi hoạt động của các thành viên trong nhà trường và các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường nhằm thực hiện nhiệm vụ năm học. Quản lý bằng kế hoạch là cách quản lý khoa học, giúp Hiệu trưởng chủ động tiến hành công việc, hướng mọi hoạt động của nhà trường vào việc thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm. Kế hoạch còn là căn cứ để kiểm tra, đánh giá của cấp trên và tự kiểm tra, đánh giá của nhà trường về kết quả thực hiện chương trình năm học. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Xây dựng kế hoạch là tạo tiền đề cho quá trình quản lý. Chất lượng của kế hoạch có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả quản lý. Bởi vì kế hoạch được coi là chương trình hành động của nhà trường, quá trình quản lý của hiệu trưởng là quá trình chỉ đạo thực hiện các mục tiêu đề ra trong kế hoạch.
Kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu họccần đảm bảo các nội dung cơ bản:
Kế hoạch hoạt động GDTC ngoại khóa phải xác định được mục đích, yêu cầu của kế hoạch giáo dục, nội dung phân phối thời gian, phương thức thực hiện kế hoạch giáo dục. Hiệu trưởng nhà trường xây dựng kế hoạch dựa vào chương trình giáo dục cấp tiểu học do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành với tổng số tiết trong năm học cho toàn khối từ lớp 1 đến lớp 5. Kế hoạch phải chỉ rõ nội dung cụ thể của từng môn thể dục, thể thao được tổ chức như các yêu cầu cơ bản, hướng dẫn cách thực hiện và xây dựng tiến độ, tiến trình thực hiện. Ban giám hiện nhà trường quan tâm đến chất lượng các hoạt động ngoại khóa, tăng cương công tác thu thập thông tin, xác định rõ nội dung hoạt động, năng lực giáo viên thể dục và đảm bảo cơ sở pháp lý, đồng thời đảm bảo giờ giảng của giáo viên theo quy định.
Kế hoạch phải đề ra nội dung và cách đánh giá kết quả của từng nội dung hoạt động ngoại khóa như nội dung bóng đá, bóng bàn, cầu lông, đá cầu, võ thuật…Hiệu trường chủ động xây dựng kế hoạch đánh giá chất lượng đội ngũ giáo viên thuộc bộ môn thể dục, đánh giá dựa trên tiêu chí, tiêu chuẩn nghề nghiệp giáo viên. Công tác đánh giá giáo viên và kết quả hoạt động của học sinh phải theo định kỳ phải được đưa vào kế hoạch hoạt động giáo dục chung của nhà trường trong năm học và không trùng lấp về thời gian thực hiện với các hoạt động ngoại khóa khác.
Nội dung kế hoạch môn GDTC ngoại khóa của nhà trường tiểu học phải được xây dựng trên cơ sở khoa học hiện đại và thực tiễn trong quá trình dạy học môn GDTC ngoại khóa của nhà trường. Xây dựng kế hoạch đánh giá kết quả hoạt động GDTC ngoại khóa đa dạng, linh động về hình thức phù hợp với từng hoạt động vui chơi và thể dục.
1.4.3. Tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Công tác tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học cần phải đảm bảo các các nội dung sau:
Tổ chức thực hiện hồ sơ dạy học của giáo viên thể dục, HLV. Hiệu trưởng phân công nhiệm vụ cho tổ trưởng chuyên môn phụ trách hướng dẫn đội ngũ giáo viên trong việc ghi chép, lưu trữ hồ sơ theo quy định nhằm hỗ trợ thuận lợi trong công tác kiểm tra quản lý, truy xuất dữ liệu liên quan đến chất lượng giảng dạy của giáo viên trong các hoạt động ngoại khóa, các cuộc thi đấu giải.
Tổ chức quản lý sân bãi, dụng cụ tập luyện phù hợp với điều kiện nhà trường và nội dung hoạt động. Trong các hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa nhà trường kết hợp giữa các trò chơi và thể thao với các dụng cụ, thiết bị hỗ trợ theo Thông tư 13/2020/TT-BGDĐT Quy định tiêu chuẩn cơ sở vật chất trong các trường tiểu học của Bộ Giáo dục và Đào tạo ngày 26/05/2020.
Tổ chức thực hiện nội dung, chương trình, kế hoạch luyện tập của giáo viên. Hiệu trưởng cần phân công giáo viên thể dục đúng năng lực chuyên môn, đảm bảo cơ sở pháp lý. Phân công trong việc đánh giá các nội dung hoạt động GDTC ngoại khóa để đảm bảo nội dung hoạt động phải sinh động, mới lạ và an toàn cho học sinh tham gia, đồng thời hoạt động phải mang tính thực tế, gần gũi và thu hút học sinh tham gia.
Tổ chức thực hiện quá trình tập luyện GDTC ngoại khóa của học sinh. Hiệu trưởng tổ chức thực hiện hoạt động theo kế hoạch đề ra và theo quy định hướng dẫn của Bộ GDĐT về nội dung tập luyện trong các hoạt động ngoại khóa như: Công văn số 4775/BGDĐT-CTHSSV ngày 16 tháng 9 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT: “Tổ chức tập huấn, hướng dẫn cách thức triển khai, thực hiện các nội dung TD buổi sáng, TD giữa giờ, bài võ cổ truyền cho giáo viên trong các nhà trường” hay theo Quyết định số 72/2008/QĐ-BGDĐT về quy định tổ chức hoạt động thể thao ngoại khóa cho học sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Tổ chức kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động GDTC ngoại khóa của học sinh. Hiệu trưởng phân công trách nhiệm cho các bộ phận, cá nhân phụ trách trong các hoạt động GDTC ngoại khóa, quá trình thực hiện phải có sự giám sát của Ban tổ chức, cũng như phối hợp đề ra biện pháp điều chỉnh những hạn chế trong các hoạt động GDTC ngoại khóa cho học sinh tiểu học.
Tổ chức công tác bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ cho giáo viên thể dục, HLV. Công tác tổ chức bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên thể dục có vai trò quan trọng, giúp họ nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của hoạt động GDTC ngoại khóa, cũng như thực hiện hiệu quả trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học. Nhà trường cần tổ chức minh bạch trong quá trình thu thập thông tin, đánh giá chất lượng giáo viên để chọn lựa đối tượng bồi dưỡng phù hợp, đồng thời có phương án, kế hoạch cho việc chọn lựa hình thức bồi dưỡng phù hợp. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
1.4.4. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
Chức năng chỉ đạo thực hiện là chức năng quan trọng trong chu trình quản lí. Chức năng này thể hiện ở việc theo dõi, giám sát công việc để chỉ huy cho các bộ phận thực hiện sao cho đúng kế hoạch, mục đích đề ra, mang lại hiệu quả cao nhất cho hoạt động quản lí.
Chỉ đạo nâng cao nhận thức về vai trò mục tiêu, yêu cầu của hoạt động GDTC trong trường tiểu học. Hiệu trưởng nhà trường quyết liệt chỉ đạo các bộ phận, cá nhân tham gia hoạt động GDTC ngoại khóa tham gia đầy đủ, tích cực tập huấn, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn đáp ứng chuẩn nghề nghiệp giáo viên theo Quyết định số 14/2007/QĐ-BGDĐT Quy định về chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học.
Chỉ đạo thực hiện mục tiêu, nội dung, chương trình GDTC ngoại khóa. Hiệu trường nhà trường quán triệt đến tập thể sư phạm nhà trường về chủ trương của Bộ GDĐT, của cơ quan chủ quản trong việc thực hiện hoạt động GDTC ngoại khóa, phổ biến sâu rộng đến đội ngũ giáo viên về mục tiêu, nội dung và chương trình GDTC ngoại khóa theo kế hoạch đề ra.
Chỉ đạo xây dựng và thực hiện nề nếp tập luyện thể dục thể thao. Hiệu trưởng chủ động trong việc ban hành những quy định, nội quy thực hiện hoạt động GCTD ngoại khóa, đồng thời chỉ đạo các Tổ chuyên môn tăng cường công tác kiểm tra và có biện pháp chế tài trong những trường hợp vi phạm quy chế, nguyên tắc trong thực hiện tập luyện, ảnh hưởng đến chất lượng học tập và mất an toàn trong quá trình thực hiện hoạt động GCTC ngoại khóa trong nhà trường.
Chỉ đạo đổi mới nội dung, phương pháp luyện tập, phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả tập luyện GDTC ngoại khóa cho học sinh. Để đáp ứng yêu cầu về đổi mới nội dung hoạt động, cũng như hiệu quả trong công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh, Hiệu trưởng đôn đốc các Tổ thực hiện nghiêm túc trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, tập trung xây dưng nội dung giáo dục mang tính trải nghiệm thực tiễn, lồng ghép các nội dung tập luyện với hoạt động vui chơi và sử dụng công cụ tập luyện giúp học sinh hứng thú tham gia.
Chỉ đạo nâng cao trình độ nghiệp vụ cho giáo viên thể dục, HLV. Chỉ đạo đánh giá xếp loại giáo viên, tổ chức bồi dưỡng và khuyến khích đội ngũ giáo viên nâng cao ý thức trách nhiệm trong công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Chỉ đạo tăng cường đầu tư cơ sở vật chất sân bãi, dụng cụ phục vụ cho GDTC ngoại khóa. Hiệu trưởng nhà trường tăng cường chỉ đạo các bộ phận, cá nhân phụ trách công tác giám sát chất lượng cơ sở vật chất, thực hiện kế hoạch nâng cấp, mua mới trang thiết bị, đồ dùng đáp ứng đủ cho học sinh sử dụng trong quá trình tập luyện, thi đấu giải.
1.4.5. Kiểm tra, đánh giá thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Kiểm tra, đánh giá là một chức năng cơ bản của hoạt động quản lí. Kiểm tra chính là thiết lập mối quan hệ ngược trong quản lí nhằm đảm bảo hoạt động được thực hiện hiệu quả, tránh sai sót, bất cập, dẫn dắt hoạt động đến kết quả tốt và đáp ứng được mục tiêu đề ra. Sau đây là một số tiêu chí kiểm tra, đánh giá công tác quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học:
Số lượng và chất lượng học sinh đạt giải cao trong các Hội thi, cuộc thi như Hội khỏe Phù đổng, các cuộc thi về bóng đá, võ thuật cấp thị xã, tỉnh hoặc toàn quốc…Hiệu trưởng phân công phù hợp trong việc thực hiện kiểm tra, đanh giá thường xuyên theo kế hoạch, tăng cường các bộ phận nâng cao ý thức, đánh giá đúng thực trạng về số lượng, chất lượng thể lực học sinh nhằm pháp hiện, tuyển chọn học sinh trong các giải đấu. Đồng thời, tăng cường thu thập thông tin về kết quả hoạt động câu lạc bộ, cuộc thi khoa học và đồng bộ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục nhà trường.
Điều kiện thiết bị, sân bãi, dụng cụ tập luyện GDTC ngoại khóa, công tác kiểm tra chất lượng sân bãi, dụng cụ tập luyện phải được thực hiện thường xuyên, kiểm tra luôn đi liền với chỉ đạo và theo kế hoạch đánh giá cụ thể, kịp thời.
Số lượng học sinh tham gia tập luyện và thi đấu TDTT ngoại khóa. Để đảm bảo đủ về số lượng và chất lượng trong quá trình thi đấu giải, công tác đánh giá tuyển chọn học sinh luôn được nhà trường quan tâm thực hiện. Đánh giá xác định học sinh có năng khiếu trong từng môn thi để bồi dưỡng, đồng thời tổ chức đánh giá so sánh thành tích đạt được của học sinh trong các đợt bồi dưỡng thông qua phối hợp giữa các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường.
Số lượng và chất lượng các giải đấu có học sinh tham gia. Nhà trường thực hiện việc lưu trử thông tin về kết quả đạt được của học sinh trong các kỳ thi khoa học để phục vụ khách quan, minh bạch trong công tác khen thưởng. Thực hiện khen thưởng theo quy định và theo điều kiện nhà trường.
Số lượng và chất lượng các câu lạc bộ TDTT trong nhà trường luôn được đảm bảo, Hiệu trưởng nhà trường phân quyền cho Ban tổ chức câu lạc bộ thể dục trong nhà trường thường xuyên giám sát, đánh giá chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ thể thao trong nhà trường, thường xuyên phối hợp với phụ huynh học sinh đánh giá và cải tiến chất lượng đội ngũ tham gia câu lạc bộ, cũng như đổi mới về nội dung hoạt động giáo dục thể chất.
Trình độ thể lực, chất lượng rèn luyện của học sinh, thực hiện theo lộ trình kế hoạch đề ra, thường xuyên thu thập thông tin, xử lý thông tin để phát hiện sai sót kịp thời và có phương án khắc phục nâng cao chất lượng trong các hoạt động rèn luyện thể chất cho học sinh, đảm bảo quá trình tổ chức hoạt động GDTC ngoại khóa không làm ảnh hưởng đến kế hoạch hoạt động trong các bộ môn khác. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Kinh phí cho hoạt động GDTC ngoại khóa, nguồn kinh phí được cấp về cho nhà trường hằng năm được phục vụ cho hoạt động giáo dục của nhà trường, trong đó có hoạt động GDTC ngoại khóa luôn được ưu tiên. Hiệu trưởng thực hiện quản lý tốt nguồn tài chính này để giúp thực hiện kế hoạch mua sắm, bảo trì trang thiết bị, xây dựng sân bãi tập luyện, thi đấu giải hằng năm.
1.5. Những yếu tố tác động đến quản lý hoạt động giáo dục thể chất ngoại khóa ở trường tiểu học
1.5.1. Các yếu tố chủ quan
Hiệu quả quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học chịu sự ảnh hưởng rất lớn của yếu tố chủ quan của chủ thể quản lý. Các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động quản lý GDTC ngoại khóa bao gồm:
Nhận thức về tầm quan trọng của công tác GDTC ngoại khóa đối với việc giáo dục toàn diện cho học sinh:
Nếu nhà quản lý nhận thức đúng và đầy đủ về công tác giáo dục sẽ có hành quản lý sâu sát và quan tâm đầy đủ tới sự chuẩn bị đầy đủ các yếu tố trong công tác GDTC ngoại khóa như đầu tư, trang bị những điều kiện đảm bảo phục vụ cho công tác giảng dạy, tập luyện ngoại khóa, cũng như tự rèn luyện thể thao, rèn luyện thân thể và hoạt động văn hóa thể thao của học sinh. Công tác bồi dưỡng giáo viên, kế hoạch giảng dạy, kế hoạch tập luyện TDTT ngoại khóa, tổ chức hướng dẫn các hoạt động, huấn luyện, ngoại khóa, tổ chức ngày hội thể thao của trường và địa phương… Ngược lại, nếu nhận thức chưa đầy đủ hoặc có ý thức coi nhẹ công tác GDTC ngoại khóa thì sẽ làm giảm hiệu quả quản lý.
Nhận thức của lãnh đạo các cấp, các ngành và lãnh đạo địa phương đối với lợi ích, tác dụng và vai trò của GDTC ngoại khóa trong giáo dục toàn diện cho học sinh chưa thực sự sâu sắc. Nếu hoạt động GDTC ngoại khóa được cấp uỷ, chính quyền và lãnh đạo ngành giáo dục của địa phương coi trọng thì sẽ được đầu tư toàn diện cả nhân lực, vật lực, tài lực cho công tác GDTC ngoại khóa, từ đó giúp cho hiệu quả quản lý công tác này tốt hơn; ngược lại sẽ làm cho công tác quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa gặp khó khăn, từ đó ảnh hưởng xấu tới hiệu quả quản lý.
Nhận thức của học sinh đối với hoạt động GDTC ngoại khóa chưa thực sự đầy đủ. Nước ta là một nước đang phát triển, lịch sử nước ta trải qua nhiều năm dưới chế độ phong kiến nửa thuộc địa, bị chiến tranh tàn phá, bởi vậy hoạt động GDTC ngoại khóa chưa có lịch sử phát triển lâu dài như các nước phát triển. Bên cạnh đó, kinh tế của nước ta còn nhiều khó khăn, đặc biệt là các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa… nên điều kiện tham gia các hoạt động GDTC ngoại khóa, hoạt động TDTT cũng như điều kiện tìm hiểu về ý nghĩa, lợi ích tác dụng của hoạt động GDTC ngoại khóa đối với sức khoẻ con người còn hạn chế. Với điều kiện như vậy, việc chưa có được các nhận thức đúng đắn về GDTC ngoại khóa để tạo ra được động cơ, tinh thần tự giác tích cực trong hoạt động GDTC ngoại khóa cũng là điều hiển nhiên. Đây cũng chính là rào cản, là nhân tố khách quan ảnh hưởng tới hiệu quả quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa trong các nhà trường.
- Năng lực và kinh nghiệm quản lý của người quản lý các trường tiểu học:
Năng lực quản lý là khả năng sử dụng đúng và kịp thời các công cụ quản lý và phương pháp quản lý tác động lên đối tượng quản lý nhằm giải quyết một công việc hoặc sự việc quản lý có hiệu quả.
Kinh nghiệm quản lý là những bài học kinh nghiệm rút ra từ công tác quản lý trong quá khứ đã ứng dụng và xử lý tốt các sự việc, công việc quản lý. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Nếu chủ thể quản lý có năng lực và kinh nghiệm quản lý sẽ có thể sử dụng các biện pháp quản lý hữu hiệu để nâng cao hiệu quả quản lý nói chung và quản lý công tác GDTC ngoại khóa nói riêng trong trường tiểu học.
- Yếu tố trình độ năng lực của người thầy.
Trong quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa thì yếu tố trình độ năng lực của người thầy ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả công tác quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa.
Người thầy ngoài việc cần có phẩm chất đạo đức, tác phong gương mẫu, chuẩn mực thì cần phải có năng lực trình độ tốt nhằm:
- Hướng dẫn cho học sinh phương pháp tập luyện chính xác, phương pháp bảo hiểm, tự bảo hiểm để tránh xảy ra chấn thương.
- Lượng vận động bố trí trong các bài tập ngoại khóa không nên quá cao, thấp quá mà phải phù hợp với lượng vận động cụ thể của hoc sinh.
- Cố gắng tăng cường sự chỉ đạo của người hướng dẫn để kịp thời phát hiện những vấn đề và giải quyết vấn đề ngoại khóa để tránh rơi vào chủ nghĩa hình thức, không hiệu quả. Đồng thời, bài tập ngoại khóa đã kết hợp với việc rèn luyện TDTT ngoại khóa ở nhóm tổ hay ở lớp.
1.5.2. Các yếu tố khách quan
Kết quả quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học ngoài chịu ảnh hưởng chủ quan của chủ thể quản lý còn chịu tác động và ảnh hưởng rất lớn bởi các yếu tố khách quan. Các yếu tố khách quan ảnh hưởng tới kết quả quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa ở trường tiểu học bao gồm:
- Điều kiện cơ sở vật chất:
Trong hoạt động GDTC, từ việc giảng dạy chính khoá trên lớp đến ngoại khoá cho học sinh, từ việc đổi mới phương pháp dạy học tới việc nghiên cứu khoa học của giáo viên… đều cần phải có đủ diện tích sân bãi và dụng cụ tập luyện đáp ứng cho học sinh tập luyện. Chính vì vậy, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị kĩ thuật phục vụ cho hoạt động GDTC ngoại khóa có ý nghĩa và tầm quan trọng hết sức to lớn, ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả của hoạt động GDTC ngoại khóa.Ở các nước phát triển, người ta quy định diện tích, số lượng dụng cụ… cho mỗi học sinh, trong khi đó ở nước ta, nhiều trường diện tích sân bãi tập luyện quá ít. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
- Nguồn kinh phí đầu tư cho hoạt động GDTC ngoại khóa:
Như chúng ta đã biết, muốn hoạt động GDTC ngoại khóa ở các trường tiểu học đạt được chất lượng và hiệu quả cao thì cần phải có hệ thống cơ sở vật chất không những đầy đủ mà còn ngày càng được hoàn thiện theo hướng hiện đại hóa. Do đó, vấn đề đầu tư kinh phí cho công tác này từ các nguồn kinh phí khác nhau là việc làm hết sức cần thiết.
Cơ chế chính sách đối với đội ngũ giáo viên thể dục, huấn luyện viên: Công tác cán bộ giảng dạy, cán bộ quản lý phong trào TDTT trong các trường tiểu học là nhân tố quyết định đến hiệu quả công tác GDTC ngoại khóa trong nhà trường. Họ là những người chịu trách nhiệm trước nhà trường, bộ môn về kế hoạch giảng dạy, kế hoạch tập luyện TDTT ngoại khóa. Chính vì thế, nếu có được các chính sách thỏa đáng đối với đội ngũ giáo viên thể dục sẽ góp phần nâng cao được chất lượng và hiệu quả của hoạt động GDTC ngoại khóa trong các nhà trường.
- Sự phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng giáo dục (nhà trường, gia đình và xã hội):
Từ thực tiễn và lý luận giáo dục đã chỉ ra rằng, muốn tạo nên những thành quả giáo dục tốt nhất cho mỗi học sinh thì cần có sự phối kết hợp giữa 3 lực lượng giáo dục. Trong hoạt động GDTC ngoại khóa cho học sinh cũng vậy, việc chăm sóc, bảo vệ và phát triển thể chất cho học sinh được thực hiện ở trong gia đình, gia đình và ngoài xã hội. Vì vậy, sự phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng giáo dục sẽ góp phần nâng cao chất lượng GDTC ngoại khóa cho học sinh trong các nhà trường.
- Tính khoa học và tính tiếp cận hiện đại của chương trình môn học GDTC ngoại khóa:
Chất lượng công tác quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa còn phụ thuộc vào việc đảm bảo tính khoa học và tính tiếp cận hiện đại của chương trình. Bởi lẽ chương trình và tài liệu tập luyện là một bản thiết kế cho trình độ phát triển thể chất của học sinh, trong đó mục tiêu yêu cầu đào tạo đã mô hình hoá các kiến thức và trình độ thể chất của học sinh sau khi hoàn thành khóa học.
Chương trình và tài liệu mang tính khoa học tiếp cận hiện đại thì sẽ giúp cho cán bộ giảng dạy, cán bộ quản lý phong trào TDTT trong các trường tiểu học đảm bảo chất lượng GDTC ngoại khóa và ngược lại.
Tiểu kết chương 1 Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Hoạt động GDTC ngoại khóa là hoạt động giáo dục lấy người học làm trung tâm, hoạt động có vai trò quan trọng ở trường tiểu học, tồn tại và phát triển song song với các môn học khác của nhà trường. GDTC ngoại khóa được tổ chức phù hợp với các nội dung trong các hoạt động giáo dục khác như: giáo dục trí dục, đức dục, mỹ dục, giáo dục lao động trong trường tiểu học góp phần hình thành và phát triển toàn diện năng lực học sinh.
Quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa là tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý trường học đến các hoạt động GDTC ngoại khóa do GV, HS và các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường thực hiện nhằm thúc đẩy và nâng cao chất lượng trong công tác quản lý GDTC ngoại khóa cho học sinh tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay, cũng như đúng mục tiêu đào tạo của nhà trường, chương trình giáo dục và phù hợp với yêu cầu phát triển của xã hội. Quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa trong trường tiểu học được trình bày theo hướng tiếp cận các chức năng quản lý, bao gồm: xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện kế hoạch, chỉ đạo thực hiện kế hoạch và kiểm tra đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch hoạt động GDTC ngoại khóa. Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học.
Những cơ sở lý luận về quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa trong trường tiểu học là cơ sở lý luận để đề tài nghiên cứu, phân tích thực trạng quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa và đề xuất một số biện pháp cải tiến việc quản lý hoạt động GDTC ngoại khóa tại các trường Tiểu học thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương trong những chương tiếp theo.
XEM THÊM NỘI DUNG TIẾP THEO TẠI ĐÂY:
===>>> Luận văn: Thực trạng giáo dục thể chất ngoại khóa ở tiểu học
Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 Chuyên cung cấp dịch vụ làm luận văn thạc sĩ, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận tốt nghiệp, chuyên đề tốt nghiệp và Làm Tiểu Luận Môn luôn luôn uy tín hàng đầu. Dịch Vụ Viết Luận Văn 24/7 luôn đặt lợi ích của các bạn học viên là ưu tiên hàng đầu. Rất mong được hỗ trợ các bạn học viên khi làm bài tốt nghiệp. Hãy liên hệ ngay Dịch Vụ Viết Luận Văn qua Website: https://hotrovietluanvan.com/ – Hoặc Gmail: hotrovietluanvan24@gmail.com
[…] ===>>> Luận văn: Quản lý giáo dục thể chất ngoại khóa ở Tiểu học […]